در حالی که امیر طالبان زنان افغان را از ورود به مکانهای تفریحی مانند بند امیر منع کرده، انتشار ویدیویی از حضور یک بازیگر فلمهای پورن امریکایی در این محل باستانی در بامیان، واکنشهای گستردهای را برانگیخته.
ویتنی رایت، بازیگر امریکایی، روز یکشنبه ویدیویی را در حساب اینستاگرام خود منتشر کرد که نشان میدهد او در حالی که حجاب سیاه به تن دارد، روی برفها در ساحه بند امیر قدم میزند، میچرخد و عینک دودیاش را برای لحظه ای از چشم برمیدارد. برخی رسانهها همچنین تصویری از او را منتشر کردهاند که در آن یک کلاشنیکف بر شانه دارد.
مشخص نیست که رایت چگونه و چرا وارد افغانستان شده است. ورود شهروندان امریکایی به این کشور نیاز به ویزه دارد، در حالی که افغانستان تحت کنترل طالبان، هیچ سفارت یا کنسولگری فعالی در ایالات متحده ندارد.
طالبان تاکنون درباره حضور این بازیگر در افغانستان واکنشی نشان ندادهاند، اما این موضوع باعث انتقادهای گستردهای از سوی فعالان حقوق زنان شده است.
آنها طالبان را به رفتار دوگانه متهم میکنند.
این زن که به دلیل ترس از طالبان نمیخواهد نامش در گزارش ذکر شود، پس از انتشار تصاویر و ویدیوهای رایت از بند امیر و هرات، چنین می گوید:
"برخی پارکها مخصوص خانمها بود، هیچ مردی در آنجا حضور نداشت، اما طالبان آنها را بستند. میگفتند حضور زنان در پارکها و بازارها باعث فتنه در جامعه میشود. اما وقتی یک زن خارجی میآید، طالبان با تمام امکانات از او پذیرایی میکنند و به گرمی از او استقبال میشود."
او ادامه میدهد: "به عنوان یک دختر افغان این وضعیت برای من خیلی رنج آور است زمانیکه این حالت ها را می بینم."
این اولین بار نیست که زنان خارجی بدون هیچ محدودیتی در افغانستان تحت حاکمیت طالبان سفر میکنند.
پیش از این، چند زن یوتیوبر و گردشگر خارجی با اعضای طالبان عکس گرفتند، برخی که به نظر می رسید گردشگران زن چینی باشند حتی با اسلحههای طالبان ژست گرفتند و تصاویرشان را در رسانههای اجتماعی منتشر کردند.
این وضعیت برای ما بسیار دردناک است. ما اهل این کشور هستیم، اما اجازه نداریم به پارکها و تفریحگاهها برویم، در حالی که یک زن خارجی بدون محرم و بدون محدودیت از مکانهای دیدنی افغانستان بازدید میکند.
یک زن دیگر از بامیان در مرکز افغانستان به رادیو آزادی می گوید:
"این وضعیت برای ما بسیار دردناک است. ما اهل این کشور هستیم، اما اجازه نداریم به پارکها و تفریحگاهها برویم، در حالی که یک زن خارجی بدون محرم و بدون محدودیت از مکانهای دیدنی افغانستان بازدید میکند."
سفر خانم رایت به افغانستان در حالی انجام شده که طالبان، از زمان به قدرت رسیدن در ۲۰۲۱، محدودیتهای شدیدی بر حقوق زنان افغان اعمال کرده و حضور آنان در پارکها از جمله بند امیر را ممنوع کردهاند. همچنین، طالبان بر سفر زنان بدون محرم هم ممنوعیت اعمال کرده اند.
اما چرا برای زنان خارجی محدودیتی اعمال نمیشود؟
به گفته فعالان حقوق زنان، طالبان از زنان خارجی برای نمایش تصویری متفاوت از افغانستان استفاده میکنند، کشوری که ظاهراً برای گردشگران امن است و طالبان در آن قدرت خود را تثبیت کردهاند.
اما فعالان حقوق زنان این تصویر ساختگی، تضادی آشکار با واقعیت زندگی زنان افغان دارد.
نسیمه بیدارگر، فعال حقوق زنان، به رادیو آزادی میگوید:
"طالبان به زنان خارجی آزادی میدهند، چون میخواهند نشان دهند که افغانستان جای امنی است. اما این آزادی فقط برای خارجیهاست، نه برای زنان افغان که از ابتداییترین حقوق خود محروم شدهاند."
رایت که قبلاً با سفرش به ایران در بحبوحه سرکوب زنان خبرساز شده بود، در سالهای اخیر به عراق، سوریه و لبنان نیز سفر کرده است.