این سازمان با راه‌اندازی کمپاینی از تمام سازمان‌های بین‌المللی به شمول کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهنده‌گان (یوان‌اچ‌سی‌آر) و مردم خواسته که با فرستادن نامه‌ای به سکندر مومنی، وزیر داخله ایران خواهان توقف این روند شوند.
این سازمان در بیانیه‌ای اعتراضی که روز چهارشنبه (۳۰ جولای) در وب‌سایت خود منتشر کرده، بر اساس گزارش کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهنده‌گان تأکید کرده که ایران از اول جون ۲۰۲۵، به گفته این سازمان به ویژه «پس از درگیری با اسرائیل»، روند بازگشت اجباری پناهجویان افغان را تسریع کرده و تا کنون بیش از نیم میلیون افغان را اخراج کرده‌است.
این نهاد ابراز نگرانی کرده که این افغان‌ها تحت شرایطی به افغانستان فرستاده می‌شوند که این کشور امکانات بشردوستانه کافی برای پذیرش آنان در اختیار ندارد.
سازمان عفو بین‌الملل افزوده که بسیاری از پناهجویان افغان در افغانستان با تهدید و آزار و اذیت از سوی حکومت طالبان مواجه هستند و زنان با آن‌چه این سازمان "برخورد تبعیض‌‌آمیز بر اساس جنسیت" می‌خواند، روبه‌رو هستند.
موضوعی‌که برخی از مهاجرین افغان مقیم ایران و آنانی‌که به افغانستان برگشته اند نیز آنرا مطرح می‌کنند.
هر لحظه با تهدید بازگشت اجباری و مشکلات زیادی مواجه هستیم
از این میان مونسه عمرزاده، فعال حقوق زنان افغان مقیم تهران در صحبت با رادیو آزادی مدعی شد که به دلیل تهدیدهایی که در افغانستان دریافت کرده به ایران آمده‌است:
"ما زنانی‌که با تبعیض جنسیتی از سوی طالبان مواجه هستیم و اکنون در ایران هستیم، هر لحظه با تهدید بازگشت اجباری و مشکلات زیادی مواجه هستیم، ما از سازمان‌های بین‌المللی و کشورهای جهان می‌خواهیم که حکومت ایران را تحت فشار قرار دهند تا به این اقدامات غیر قانونی و ضد انسانی نقطه پایان بگذارد."
کریم محمدی یکی از کسانی‌ست که پس از دهه‌ها زنده‌گی در ایران، دو هفته پیش با خانواده هشت نفری‌اش از آن کشور اخراج شد و اکنون با همسر و چهار کودک خردسالش در ولسوالی گرزیوان ولایت فاریاب زیر یک خیمه به سر می‌برد.
زیر یک خیمه زنده‌گی می‌کنیم، همه چیز را در ایران گذاشتیم و این‌جا چیزی نداریم
او در مورد وضعیت خود که به افغانستان اخراج شده به رادیو آزادی گفت:
"از زمان رسیدن ما هیچ کمکی دریافت نکرده ایم، همه فرزندان من مریض هستند، نزدیک بود که بمیرند، حتی نمی‌توانیم پیش داکتر ببریم، نه غذا داریم و نه آب داریم، زیر یک خیمه زنده‌گی می‌کنیم، همه چیز را در ایران گذاشتیم و این‌جا چیزی نداریم."
هرچند طالبان تا کنون در مورد ادعای سازمان عفو بین‌الملل و کسانی‌که در این گزارش با آنان مصاحبه شده، چیزی نگفته اند، اما پیش از این در گفت‌وگو با رادیو آزادی تأکید کرده‌اند که به فرمان عفو عمومی رهبر خود پابند هستند و برای فراهم‌آوری تسهیلات برای بازگشت کننده‌گان تلاش می‌کنند.
قابل یادآوری‌ست که با وجود نگرانی‌های نهادهای بین‌المللی از جمله سازمان عفو بین‌الملل، کشورهای همسایه افغانستان به ویژه ایران روند بازگشت اجباری مهاجران افغان را متوقف نکرده و حتی آن را شدت بخشیده است.
عبدالرحمان رشید، معین امور مهاجرین و عودت کننده‌گان حکومت طالبان روز چهارشنبه ۳۰ جولای در نشستی در کابل گفت که در سه ماه گذشته ۱،۸ میلیون افغان از ایران اخراج شده‌اند.
او افزود که امسال ۱۸۴ هزار افغان دیگر از پاکستان و ۵ هزار دیگر از ترکیه اخراج و به افغانستان فرستاده شده‌اند.
