مهمترین رویداد های امنیتی سال 1388

سال که در آستانهء پایان آن قرار داریم با امیدواری های زیاد برای برقراری صلح و ثبات درافغانستان شد. اما دیر نبود که بازهم صدای یک انفجار شنیده شد. انفجارها، گلوله باری ها، بمباری ها و گروگان گیری ها را در پی داشت.

درهفته اول سال 1388 بارک اوباما رییس جمهور ایالات متحده امریکا ستراتیژی اش را برای افغانستان و پاکستان اعلام کرد که هدف از آن در نهایت برقراری صلح و ثبات در افغانستان خوانده شده است.

اما اینک یک سال از اعلام این ستراتیژی می گذرد که ستراتیژی جدید نظامی امریکا برای افغانستان و تصمیم افزایش 30 هزار سرباز امریکایی و 10 هزار سرباز سایر کشورهای متحد ناتو را در افغانستان به دنبال داشت. با دستور اعزام 30 هزار سرباز اضافی به افغانستان رییس جمهور اوباما اعلام کرد که خروج تدریجی این نیروها از ماه جولای سال 2011 آغاز خواهد شد.

در ستراتیژی جدید امریکا برای افغانستان در کنار افزایش نیرو ها روی گسترش تلاش ها در بخش های ملکی نیز تاکید شده است.

در راستای هماهنگ ساختن فعالیت های نظامی نیروهای بین المللی در افغانستان جنرال ستانلی مک کرستال به حیث قوماندان تمام قوای امریکایی به شمول نیروهای پیاده بحری و نیروهای خاص امریکا تعین شد. البته بازهم بعضی قطعات از نیروهای خاص خارج از صلاحیت او عمل خواهند کرد.

چندین عملیات بزرگ نه تنها در جنوب افغانستان بلکه در شمال کشور نیز راه اندازی شد. از آن جایی که جنرال مک کرستال روی جلوگیری از تلفات ملکیان و به دست آوردن حمایت مردم تاکید داشت، مقامات در برخی از موارد به خاطر جلوگیری از تلفات افراد ملکی از کندی عملیات نظامی سخن گفتند. ولی با این همه صدها غیر نظامی به شمول حدود 100 تن تنها در بمباران کندز، ده ها تن دیگر در لغمان، ارزگان و هلمند در اثر عملیات نیروهای بین المللی کشته شده اند. تلفات ملکیان در کندزباعث بحران سیاسی در آلمان و استفعی وزیر دفاع آن کشور شد. اما مقامات نیروهای بین المللی می گویند با اتخاذ هر نوع اقدام جلوگیری تلفات ملکیان در جنگ ضد شورش بطور صد در صد بسیار دشوار می باشد.
برید جنرال ایریک ترمبلی سخنگوی ارشد نیروهای ناتو در افغانستان است:
« به نظر من آوردن تعداد تلفات ملکی به صفر خیلی مشکل خواهد بود. مگر به فکر من شما می توانید این تعداد را کاهش بدهید، البته فراموش نه باید کرد که در این جا جنگ علیه شورش گران ادامه دارد. و آیساف هرکز نمی خواهد قصدا و عمدا ویرانی بار آورد و مردم ملکی را از بین ببرد.
برعکس شورش گران و یا جنایتکاران عمداً به این عمل دست می زنند و مردم افغانستان را می کشند.»

از سوی دیگر کارل ایکن بیری سفیر ایالات متحده امریکا برای افغانستان اخیرا گفت، با تغییر در ستراتیژی نیرو های بین المللی در افغانستان طی شش ماه گذشته تلفات افراد ملکی کاهش یافته است.

در یک گزارش سازمان ملل متحد که ماه گذشته انتشار یافت، 70 درصد تلفات افراد ملکی به طالبان و متحدین این گروه نسبت داده شده است.

سازمان ملل متحد گفته که 2412 ملکی سال گذشته میلادی در اثر خشونت ها در افغانستان کشته شده اند که بلند ترین رقم تلفات ملکیان در یک سال طی هشت سال گذشته می باشد. بر اساس ارقام که از سوی وزارت داخله افغانستان ارایه شده 2157 تن از ملکیان طی خشونت ها در این کشور کشته و بیش از 3700 تن دیگر زخمی شده اند.

حملات انتحاری و بمب های کنار جاده از عمده ترین ابزار تلفات ملکیان در افغانستان دانسته می شود.

برای مهار کردن فعالیت طالبان مسلح و جلوگیری از حملات این گروه در جریان انتخابات ریاست جمهوری در ماه اسد عملیات متعدد از سوی نیروهای افغان و بین المللی در نقاط مختلف افغانستان راه اندازی شد.

عملیات موسوم به خنجر و پنجهء پلنگ در ولایت هلمند، عملیات عقاب در کندز و دو ماه بعد عملیات گسترده دیگر در نورستان راه اندازی شد.
همچنین سه ماه پیش به دنبال اعلام ستراتیژی جدید نظامی امریکا عملیات قهر کبرا در هلمند براه افتاد. اینک آخرین و بزرگترین عملیات نظامی طی هشت سال گذشته در ولسوالی مارجه هلمند صورت گرفت که این عملیات آغاز پایان عملیات نظامی در افغانستان خوانده شد و در حال حاضر نیز آماده گی به یک عملیات عمدهء دیگر در قندهار سر دست است.

تعدادی به این باور هستند که راه اندازی عملیات متعدد علیهء مخالفان مسلح دولت افغانستان خود یکی از عوامل گسترش خشونت ها و بی ثباتی در این یک سال در افغانستان بوده است.

در سال روان تنها مناطق جنوب غرب و شرق افغانستان شاهد درگیری مسلحانه میان نیروهای بین المللی و افغان با طالبان، حملات انتحاری و انفجاری نبود بلکه مناطق شمال و شمال شرق افغانستان نیز صحنهء خشونت های گروه های مخالف مسلح دولت افغانستان بودند.

نفوذ طالبان مسلح و سایر گروه های مسلح مخالف دولت افغانستان به مناطق شمال باعث آن شد تا این مناطق یکبار دیگر مورد توجه نیروهای بین المللی و افغان قرار بگیرد.

فعالیت طالبان در ولایات شمال و شمال شرق، عملیات نیروهای بین المللی و افغان را در ولایات کندز و فاریاب به دنبال داشت که به گفته مقامات در این عملیات ده ها تن از مخالفین مسلح دولت کشته شده اند.

وزارت داخله افغانستان می گوید، از میان نیروهای امنیتی افغان بیشترین تلفات را بازهم نیروهای پولیس ملی متحمل شده اند.
به گفته آقای بشری سخنگوی وزارت داخله افغانستان حدود سه هزار تن به اتهام اعمال تروریستی و تخریبی در سال 1388 بازداشت شده اند.
وزارت داخلهء افغانستان می گوید، بیش از چهار و نیم هزار تن از مخالفین مسلح دولت در این سال کشته شده اند.

در طول یک سال اخیر هجری شمسی حدود 600 سرباز نیروهای بین المللی نیز در نقاط مختلف افغانستان کشته شده اند و بیشترین تلفات را در این جمع نیروهای امریکایی متحمل شده اند که این سال خونبارترین سال در ماموریت هشت ساله این نیروها نیز به شمار می رود.

مقامات می گویند، کمبود در تجهیزات و تسلیحات پولیس و اینکه پولیس به حیث یک نیروی جنگی آموزش داده نمی شود عامل اصلی افزایش تلفات این نیرو دانسته می شود.

امسال یک پدیده جدید که در حملات گروه های شورشی دیده شد حملات بر مراکز شهر ها خصوصا شهرهای بزرگ افغانستان بود.
شهر کابل حد اقل سه بار صحنه موجی از حملات طالبان قرار گرفت. هوتل سیرنا یگانه هوتل پنج ستاره این شهر،مهمانخانه سازمان ملل متحد در شهر نو، فروشگاه بزرگ افغان در دروازه غربی ارگ ریاست جمهوری و آن هم در روز حلف وفاداری برخی از وزرای کابینه رییس جمهور حامد کرزی و چندین هوتل و مهمانخانه در شهر نو کابل نقاط بودند که مورد حملات جداگانه افراد انتحار کننده مسلح با ماشیندارها قرار گرفتند.

بازهم ملکیان بیشتر از همه قربانیان این حملات بودند و مردم عادی بودند که زنده گی شان بیشتر از هر کسی دیگر از این حملات متاثرشد.

البته در سال 1388 در کنار کابل دیگر شهرها به شمول قندهار، پل علم ، خوست، گردیز و جلال آباد نیز مورد رشته حملات مغلق طالبان مسلح قرار گرفتند که در این حملات علاوه بر انفجارهای انتحاری درگیری های چندین ساعته نیز میان نیروهای دولتی و حمله کنندگان صورت گرفت.


شکریه بارکزی یکی از اعضای ولسی جرگه افغانستان ، افزایش نیروهای بین المللی، عملیات اردوی پاکستان در مناطق سرحدی افغانستان که منجر به فرار طالبان به افغانستان شده و فقر گسترده را از عوامل عمده افزایش بد امنی در سال 1388 هجری شمسی بر می شمارد و تاکید می کند که وضعیت سیاسی کشور و کشمکش بر سر نتایج انتخابات از مهم ترین دلایل افزایش نا امنی ها بوده می تواند.

جنرال عبدالهادی خالد سابق معین وزارت داخله افغانستان و کارشناس مسایل نظامی به این باور است که گسترش خشونت ها و نا امنی ها در سال 1388 هجری شمسی ناشی از بی توجه یی متدوام جامعه بین المللی و در راس آن امریکا طی سال ها اول پس سقوط رژیم طالبان در افغانستان و آغاز جنگ عراق می باشد.

وی می گوید، همان بی توجه یی و جدی نگرفتن نزاع در افغانستان باعث شد تا مخالفین مسلح دولت با گذشت هر روز، هر هفته، هر ماه و هر سال فعالیت شان را شدت بخشند و سال 1388 پس از سقوط رژیم طالبان خونبارترین سال باشد.

اما آقای خالد به ستراتیژی جدید ایالات متحده امریکا برای افغانستان خوشبین به نظر می رسد.

به دنبال اعلام ستراتیژی جدید نظامی ایالات متحده امریکا برای افغانستان در سال 1388 و اعزام 30 هزار سرباز جدید که آغاز خروج تدریجی سربازان امریکایی را از ماه جولای سال 2011 به دنبال خواهد داشت، کنفرانس بین المللی دربارهء افغانستان در ماه دلو درلندن دایرشد. این کنفرانس بیشتر روی انتقال مسوولیت امنیتی به نیروهای افغان متمرکز بود. در این کنفرانس تصمیم بر این شد تا رقم نیروهای افغان افزایش یابد و اموزش نیروهای امنیتی تسریع یابد.
گوردن براون صدراعظم بریتانیا در این کنفرانس گفت، مسوولیت امنیتی ولسوالی به ولسوالی و ولایت به ولایت به نیروهای افغان سپرده می شود که این پروسه از سال روان آغاز می گردد.
در نظر است رقم سربازان اردو و پولیس ملی افغانستان به سه صد هزار تن افزایش یابد.

جنرال ظاهر عظیمی سخنگوی وزارت دفاع افغانستان می گوید، تا اکتوبر سال 2011 ، رقم سربازان افغان به 171 هزار و 600 نفر خواهد رسید.

جنرال عظیمی می گوید، برنامه آموزش نیروهای اردوی ملی افغانستان نسبت به برنامه پیشبینی شده به سرعت به پیش می رود و در هر دوره که سه ماه را دربر می گیرد 5000 سرباز آموزش داده می شوند.

مقامات کشورهای غربی به این باور اند که با افزایش رقم نیروهای امنیتی افغان و گرفتن مسوولیت امنیت سایر مناطق توسط این نیروها، سلطهء حکومت به مناطق دور دست این کشور گسترش خواهد یافت و با تامین امنیت و برقراری ثبات زمینه خروج سربازان شان از افغانستان مساعد خواهد شد.