از نامه های عاشقانه و شعر تا عریضه و شکایت نویسی

محمد قسیم که در کنار یک سرک مزدحم در مرکز شهر کابل بساط عریضی نویس را پهن کرده است، یک زمانی نامه های عاشقانه و اشعار شعرا را برای کسانی که سواد نداشتند، می نوشت، حالا فورمه های دولتی را برای آن ها خانه پوری می کند و بیشتر عرایضی را می نویسد که مملو از شکایات مردم در زمینهء سواستفاده از قدرت می باشد.

افغانستان از بیسوادی رنج می برد و انتقاد های زیادی در زمینهء ارتکاب جرایم و خشونت ها در آن جا وجود دارد، این اخبار بد در حقیقت خبر خوش برای عریضه نویسان است که بازار کار وبار شان را گرم تر از همیشه می سازد.

محمد قسیم می گوید:
«حالا مردم افغانستان قدرت و امکانات بیشتری را در زمینهء ابراز شکایت یافته و مسایل زیاد هم وجود دارد که در مورد آن شکایات وجود دارد. بیشترین عرایضی را که من برای مردم می نویسم از سوی قربانیان جرایم مثل دزدی، غارت و اختطاف به ادارات پولیس می باشد.»

عریضه نویسان زیادی چون قسیم در شهر کابل وجود دارند که در زیر آفتاب سوزان و یا هم در پناه یک چتر نشسته، روی میز های کوچک شان مملو از فورمه های رسمی می باشد که به خانه پوری آن مصروف اند.

دو سوم 27 ملیون نفوس افغانستان بی سواد می باشند و نوشتن نامه به یک دیگر از ده ها سال به این سو یگانه راه تحکیم ارتباط بوده است.

محمد عارف 62 ساله که در گذشته افسر نظامی بود و حالا عریضه نویسی می کند، در حالیکه تلیفون موبایلش را در بین انگشتانش می چرخاند، می گوید:
«در گذشته ما از این تلیفون ها نداشتیم، حالا مردم کمتر نامه های شخصی می نویسند.»

با آنکه افغانستان یکی از فقیر ترین کشور های جهان است، توسعهء استفاده از تلیفون های موبایل یکی از دستاورد های خوب 9 سال اخیر بعد از سقوط، می باشد.

محمد قسیم که 48 سال دارد می گوید:
«من از شروع جنگ های داخلی در افغانستان تا حال دیگر نامهء عاشقانه برای کسی نه نوشته ام. در گذشته پسران و دختران آزاد تر بودند.»

دو خانم چادری پوش در کنار بساط عریضه نویس می ایستند. یکی از آن ها بیوهء جوانی است که افغان گل نام دارد و شوهرش در زمان طالبان کشته شده، از محمد قسیم می خواهد تا به خاطر درخواست تذکره برای کودکش عریضه بنویسد.

محمد عارف افسر سابق و عریضه نویس فعلی می گوید:
« حالا نسبت به 10 سال قبل زمینهء شکایت و اعتراض بهتر شده و کار و بار ما هم رونق بیشتر یافته است.»

و افغان گل با تایید حرف های محمد عارف می گوید، بدون عریضه نویسان کار ما به مراتب مشکل تر می بود.