چرا وزارت زراعت نتوانسته حد اکثر بودجهء انکشافی اش را مصرف کند؟

در ادامه ی گزارش های سلسله وار رادیو آزادی از مصرف بودجه انکشافی وزارت های افغانستان، این بار مصرف بودجه انکشافی وزارت زراعت، آبیاری و مالداری افغانستان به بحث گرفته شده است.

وزارت زراعت، آبیاری و مالداری افغانستان با داشتن 100 ملیون و 4 صد هزار دالر بودجه انکشافی، عوامل مختلفی را در خصوص کم مصرف کردن بودجه انکشافی اش می خواند.

رییس مالی و حسابی این وزارت، موسمی بودن فعالیت وزارت زراعت، عدم قرار گرفتن به موقع بودجه انکشافی در اختیار این وزارت و پایین بودن ظرفیت ها در وزارت زراعت را از عوامل مصرف شدن اندک بودجه انکشافی شان می داند.

محمد وحید اعتبار می گوید، در حالی که فعالیت های این وزارت از ماه حمل آغاز می شوند، اما بودجه انکشافی در ماه جوزا در اختیار آنان قرار می گیرد:

« وزارت زراعت امسال 100.4 ملیون دالر بودجه انکشافی دارد و در حدود 47.16 ملیون دالر را مصرف کرده است.
ما خوشبین هستیم که تا ختم سال در حدود 55 تا 60 درصد بودجه خود مصرف کنیم.
به یک تعداد پروژه های ما دونر ها قبلاً تعهد سپرده اند، اما وقت تطبیق برنامه که شده آنان به ما پول نپرداخته اند.
ما با ظرفیت پایین شرکت ها نیز مواجه هستیم.»


وزارت زراعت در حالی از به تاخیر قرار گرفتن بودجه انکشافی در اختیار این وزارت یاد می کند که به اساس گزارش ها قرار است سال مالی در افغانستان پس از این از ماه جدی آغاز یابد.

این برنامه امسال تطبیق می گردد.

در این حال شماری از کارشناسان بخش زراعت دلایلی را که از سوی وزارت زراعت به عنوان عوامل کم مصرف شدن بودجه انکشافی مطرح شد، رد می کنند.

غلام رسول صمدی استاد پوهنځی زراعت پوهنتون کابل، علت رد شدن دلایل وزرات زراعت را در مصرف شدن بخش اندک بودجه ی انکشافی، می گوید:

« پروژه اول ما به نام تنظیم منابع طبیعی به اشتراک مردم، این پروژه بیشتر روی مسایل جنگل داری، حفظ و انکشاف جنگل ها، آبیاری و نهال شانی متمرکز است.
یکی دیگر از پروژه های عمده ما توسعه کشت زعفران بوده، این پروژه بسیار موفق است و ما نتوانستیم که یک مصرف خوب در این پروژه ها داشته باشیم.»


پیچیده بودن قانون تدارکات یکی از مشکلاتیست که از سوی وزارت های زیاد در افغانستان مطرح شده است، اما وزارت مالیه افغانستان گفته است که به خاطر جلوگیری از سوء استفاده قانون تدارکات باید پیچیده باشد.

از سوی دیگر وزارت زراعت، آبیاری و مال داری افغانستان می گوید که در سال 1390 این وزارت 45 پروژه انکشافی دارد.

به گفته رییس پلان و حسابی وزارت زراعت، پروژه های آنان درازمدت اند که در چندین سال تکمیل می شوند.

انکشاف زراعت در ولسوالی های سرحدی، احیا و حفاظت از جنگل ها، اجرای برنامه سرسبزی و تاسیس بخش های کنترول آتش سوزی جنگلات از پروژه های مهم این وزارت به شمار می روند.

اما آقای اعتبار از دو پروژه یی نام می برد، که امسال مقدار زیاد از پول اختصاص داده شده برای این دو پروژه را به مصرف رسانده اند:

« در صورتی که در یک اداره ظرفیت کاری درست ایجاد نشود، پولی را که برایش اختصاص یافته است مصرف نمی تواند، یک علتش این است که شاید پرسونل تخنیکی نداشته باشد که پروژه های درست و مطابق به نیاز مردم را به وجود آورد و دیگر این که سیستم بروکراسی مالی و اداری که در اداره های دولتی افغانستان وجود دارد که منبع فساد است وزارت ها نتوانسته که بودجه خود را به صورت درست مصرف بکند.»

هر چند وزارت زراعت از پروژه هایی بیشتر نام می برد که امسال بودجه هنگفتی در تطبیق این پروژه مصرف شده اند، اما کارشناسان بخش زراعتی این پروژه ها را پروژه های سلیقه یی می خوانند.

باز هم غلام رسول صمدی استاد پوهنځی زراعت پوهنتون کابل:

« پروژه هایی که ساخته می شوند بسیار سطحی، کوچک و سلیقه یی اند، هر پروژه یی که آسان تطبیق می شود، همان پروژه ساخته می شود.
پروژه هایی که واقعاً تاثیر بعدی خوبتر و بهتر داشته باشد، پروژه هایی که نیازمندی های دهقان را رفع کنند و پروژه های کلان ساخته نمی شوند.»


در این حال شماری از دهقانان در افغانستان از عدم موجودیت وسایل زراعتی در کشور شکایت دارند.

به گفته برخی از دهقانان افغان، آنان از سال ها به این سو با نبود وسایل زراعتی، کشت و زراعت کرده اند.

گل احمد یکی از دهقانان ولایت بغلان بیشتر در این مورد به رادیو آزادی می گوید:

« دهقانان در افغانستان مشکلات زیاد دارند، مشکل اول ما مساله آبیاری است، مساله کود کیمیاوی و تخم های بذری نیز مطرح است، کمبود ماشین های میکانیزه را احساس می کنیم، با کمبود کارمندان مسلکی زراعت نیز رو به رو هستیم، نمی دانم که مشکل ما تا چند سال دیگر حل می گردد.»

در حدود دو سال پیش بانک جهانی اعلام کرد که 10 درصد از زمین ها در افغانستان قابل زراعت اند.

وزارت زراعت، آبیاری و مالداری افغانستان یکی از وزارت های سکتوری این کشور است.

افغانستان نیز یک کشور زراعت پیشه است، زمانی ولایت هلمند به نام کندوی غله شهرت داشت و مقداری از گندم مورد نیاز پاکستان و هند را تهیه می کرد.

گزارش های وجود دارند که جامعه جهانی نیز توجهی خوب تر به سکتور زراعت در افغانستان داشته است.

اما انتقاد هایی موجود اند که وزارت زراعت، آبیاری و مالداری افغانستان از این کمک های جامعه جهانی در بخش زراعت استفاده موثر انجام نداده است.