«پنج نکتهء را که باید در مورد آغا خان دانست»

کریم آغا خان رهبر مذهبی فرقهء اسماعیلیه

رهبر مذهبی فرقهء اسماعیلیه در منطقهء بدخشان تاجکستان مورد احترام پیروانش که بنام مسلمانان اسماعیلی یاد می شوند، قرار دارد، اما نفوذ و تاثیر وی خیلی فراتر از بدخشان تاجکستان است.

فرنگیس نجیب الله گزراشگر مرکز خبری رادیو آزادی نظر کوتاهی به زنده گی آغا خان ، تحت عنوان پنج نکتهء را که باید در مورد آغا خان رهبر مذهبی، ملیونر خیرخواه و مردی که به خاطر اصراف، ولخرجی و علاقمندیش به زنان زیبا و اسپ شناخته می شود، دانست، می نویسد:


پیروان آغا خان کیستند؟
آغا خان که نام مکمل وی ولاحضرت شهزاده کریم آغا خان چهارم است، حدود 15 ملیون پیرو در سرتاسر جهان دارد. پیروانش بیشتر در قاره های افریقا و آسیا؛ بیشتر در کشور های پاکستان، افغانستان، تاجکستان و ایران زنده گی می کنند. همچنان اجتماعات قابل توجهء پیروان کریم آغا خان در کشور های امریکا، کانادا و بریتانیا زنده گی نیز می کنند.

کریم آغا خان 75 ساله که ادعا می شود، اولادهء مستقیم پیغمبر اسلام
حضرت محمد مصطفی (ص) است، چهل و نهمین امام و رهبر مذهبی فرقهء اسماعیلیه به شمار می آید.

القاب سلطنتی آغا خان از کجا منشا گرفته است؟
امام های اسماعیلی خود و اعضای خانوادهء شان را به نام شهزاده و شاهدخت یاد می کنند. آنها خود را اولادهء فتح علی شاه قاجار پادشاه قرن هژدهم ایران می دانند و این لقب توسط حکومت بریتانیا به رسمیت شناخته شده است. در سال 1957 زمانی که کریم آغا خان بیست سال داشت و بر مسند رهبری این فرقه تکیه زد، توسط ملکهء انگلستان لقب ولاحضرت به وی داده شد. این لقب موروثی نبوده، کریم آغا خان تبعهء انگلستان است.

خانوادهء آغا خان ادعای حکمروایی بر کشور یا کدام منطقهء مشخص جغرافیایی را ندارند.

منبع عایدات آغا خان چیست؟
مجلهء فوربیس(Forbes) کریم آغا خان در بین 10 ثروتمند ترین شهزادهء جهان می شمارد و ثروت وی را حدود 800 ملیون دالر تخمین کرده است. اما برخی منابع دیگر ثروت کریم آغا خان را بیش از 3 ملیارد دالر دانسته اند.
بیشتر ثروت وی از اعانه ها و مالیات پیروانش سرچشمه می گیرد. پیروانش 10 درصد عایدات سالانهء شان را بطور مالیه باید به کریم آغا خان بپردازند.
حامیان آغا خان می گوید وی از این پول برای خدامات بشردوستانه، توسعه و انکشاف، تعلیم و تربیه و برنامه های خیریه در کشور های رو به انکشاف دارای اجتماعات بزرگ اسماعیلی، استفاده می کند.

آغا خان بطور پی هم در تجارت های پر مخاطره به شمول هوتل ها دخیل بوده است. بر علاوهء اعانه ها و مالیات پیروانش، مسابقات اسپ دوانی و فارم های پرورش اسپ، یکی از منابع مهم عایدات وی به شمار می آیند.

با اینکه کریم آغا خان یک رهبر مذهبیست، اما چی امام اسماعیلی را از سایر رهبران مذهبی متمایز می سازد؟
آغا خان موقف مذهبیش را با شیوهء زنده گی یک پلی بوی نشسته در طیارهء جت، علاقمندی به زنان زیبا، موتر های لوکس و اسپ های مسابقه یی خلط می کند. در حالیکه پیروانش به خدمات بشری این امام آموزش یافته در پوهنتون هاروراد تمرکز می کنند، دیگران بیشتر به زنده گی شخصی، عروسی ها، طلاق ها و روابط نا مشروع وی توجه می کنند.

فرنگیس نجیب الله گزراشگر مرکز خبری رادیو آزادی می پرسد، چرا در حلقات سیاسی تاجکستان نام کریم آغا خان با احتیاط گرفته می شود؟

با وصف آنکه کریم آغا خان مالک اراضی فراوان، خانه های بی شمار، فارم های زراعتی و حتی یک جزیرهء شخصیست، اما وی یک شهزادهء بدون قلمرو باقی می ماند.

منطقهء بدخشان تاجکستان که بیشتر باشنده گان آن اسماعیلی اند، یگانه منطقهء اسماعیلی نشین جهان است که موقف یک ولایت خود مختار را دارد. در سال های 1990 آوازه های وجود داشت که شاید اسماعیلی های بدخشان با استفاده از بی ثباتی و یک دهه جنگ در تاجکستان، آزادی شان را از آن کشور اعلان کنند.

با آنکه رهبران محلی با حرارت این ادعا را رد می کنند، رجبی مرزا (Rajabi Mirzo) ژورنالیست تاجک و تعدادی زیادی از سیاستمداران تاجکستان در مورد کریم آغاخان با اندک شک و تردید بر خورد می کنند.

رجبی مرزا (Rajabi Mirzo) می گوید، برخورد های خونین اخیر در بدخشان نشان داد که مردم محل بیشتر از امام علی رحمان رییس جمهور تاجکستان، به امام کریم آغا خان اعتقاد دارند.