صنعت قالین بافی در افغانستان به رکود مواجه شده است

صنعت قالین بافی که پیشینهء تاریخی در کشور دارد، تجارت، رشد و انکشاف آن در حال حاضر به رکود مواجه بوده و از سوی دیگر به صنعت گران قالین نیز توجهء لازم صورت نگرفته است.

خان جان الکوزی معاون اتاق تجارت افغانستان در سفر اخیرش به فاریاب که در جمع از تاجران و صنعتگران قالین در اندخوی صحبت می کرد گفت: صنعت قالین که حیثیت طلای سرخ را داراست اکنون به رکود مواجه بوده و از سوی دولت و مسوولان نیز این حرفه به دست فراموشی سپرده شده است:

« اهمیت تاریخی آن یعنی طلای سرخ که قالین است و در کشور ما واقعاً حیثیت زر را دارا می باشد که امروز آن تحت تهدید بوده و متاسفانه که از طرف دولت به دست فراموشی سپرده شده است، بناءً وظیفه دومی ما و اتاق تجارت این است که همین صنعت را اول در فاریاب و بعداً به تمام کشور ترویج کنیم و درین راستا باید کمک کنیم.»

وی همچنان به پیشینهء تاریخی صنعت قالین اشاره نموده گفت:

« شما پدر قالین هستید و کلاسیکترین اشخاص نیاکان شماست که این صنعت را در کشور مروج ساخته اند. از برکت جهاد و از برکت شما قالین یک صنعت سرتاسری در کل کشور شده است. شما هجرت نمودید و صنعت بافتن قالین را به تمام افغانان آموختید. امروز در ننگرهار که بافتن قالین را کسی در آنجا نمی دانست در حال حاضر 20 هزار نفر در بخش حرفهء قالین کار می کنند. این همه از برکت ملیت های ازبک و ترکمن می باشد و شما بودید که صنعت قالین را ملی ساختید. اما این صنعت چرا فراموش شود.»

هرچند در جریان سال های اخیر از سوی دولت، پارک صنعتی قالین در حاشیهء ولسوالی اندخوی ایجاد گردیده اما از ایجاد پارک صنعتی قالین در اندخوی چهار سال می گذرد و در این مدت هیچ گونه اقدامات، در قسمت کار های عملی آن به منصه اجرا قرار نگرفته و به گفتهء صعنتگران قالین در فاریاب هیچ گونه سهولت برای آنها نیز از جانب مقامات مسوول مساعد ساخته نشده است.

آقای الکوزی با اشاره به این پارک صنعتی از دولت می خواهد تا در فعال ساختن آن هر چه عاجل اقدامات عملی را روی دست گیرد:

« من آمدم و دیدم که دولت یک پارک را دورتر از اندخوی ساخته است در حالیکه ما در نزدیک شهر اندخوی زمین های زیادی در اختیارخود داریم. باید دولت برای ما سهولت های زیاد را ایجاد بکند و در اول باید پارک صنعتی قالین را درست بکند.»

او همچنان به منظور احیا، رشد و انکشاف صنعت قالین طرح های مشخص را به جانب دولت این گونه پیشنها نمود:

« یک بانک صنعتی برای رشد صنعت قالین در کشور ضروری است، پارک های صنعتی باید حمایه شود که نداریم. مارکیت نداریم و هم از لحاظ تخنیکی و الکترونیکی باید یک مکتب یا پوهنتون به نام قالین داشته باشیم، صنعت قالین خود یک علم است از جمله رنگ آمیزی، دیزاین، بافتن و غیره. فعلاً شما ببینید که در کشور های ایران و ترکیه نصف بودجه دولت در قالین به مصرف می رسد.»

از سوی دیگر صنعتگران و تاجران قالین در فاریاب می گویند: با وجود این همه چالش ها و مشکلات، زنان و مردان دست از بافتن قالین بر نداشته و پیوسته در زنده نگهداشتن این حرفهء ظریف، سعی و تلاش می ورزند. اما نبود مارکیت و بازاریابی برای مولدین قالین مشکل دیگریست که تا حال جهت رفع این مشکلات توجهء لازم صورت نگرفته است:

« در سطح ولسوالی های چهارگانهء اندخوی، مردم به صنعت قالین اشتغال دارند. خواست مردم هم این است که باید صنعت قالین از طرف دولت مورد حمایت قرار بگیرد و افغانستان از نقطه نظر قالین و پوست قره قول زمانی در مارکیت های جهانی شهرت کامل داشته است اما امروز اصلاً برای فروش محصولات قالین مارکیتی وجود ندارد.ما از دولت و از شما تقاضا می نماییم که این خواست های بر حق ما را به هر وسیلهء ممکن به هر جا برسانید.»

با این حال مقامات فاریاب نیز می گویند که آنها در تلاش هستند تا با ایجاد سهولت های لازم برای مولدین قالین، تاجران و سرمایه داران بتوانند این صنعت فراموش شده را دوباره احیا نموده و زمینه های رشد آن را از راه های مختلف مساعد سازند.


رحمت الله رها، فاریاب