هر چند از قيام خونين باشنده گان شهر کابل عليه قشون سرخ در٣ حوت سال ١٣٥٨ هجری خورشیدی سی و پنج سال می گذرد اما از این روز همه ساله در کابل تجلیل صورت می گیرد.
شماری رهبران سابق جهادی، بزرگان قومی و اعضای خانواده های شهدا این حادثه روز سه شنبه در کابل طی نشستی از این روز تجلیل کردند.
اشتراک کننده گان این نشست سوم حوت یا روز قیام مردم کابل بر ضد قشون سرخ و حکومت کمونستی وقت را حماسه بزرگ در تاریخ کشور عنوان کردند.
آنان گفتند که قیام مردم کابل بر ضد قشون سرخ و حکومت کمونستی وقت ثابت کرد که افغان ها هرگز حاضر نیستند تا حاکمیت بیگانه ها را بپذیرند.
محمد قاسم منتظری رییس نهاد وارثین شهدا در مورد چنین گفت:
"سوم حوت یک حرکت مسالمت آمیز مدنی در راستای انزجار و محکومیت تجاوز نظامی ارتش سرخ در کشور ما صورت گرفت، اما این حرکت توسط طیاره های روس و گماشتگان داخلی این ها با رگبار مسلسل پاسخ گفته شد و صد ها جوان آزاده وطن ما را به خاک و خون کشاندند."
نیروهای شوروی سابق در شش جدی سال ١٣٥٨ هجری خورشیدی از طریق زمین و هوا بالای افغانستان حمله کردند.
باشنده های کابل پس از یک و نیم ماه یعنی در سوم حوت آن سال دست به قيام زدند و این قیام در وقت کم به همه افغانستان گسترش یافت.
اما نظامیان شوروی با مرمی، تانگ و طیاره قیام کننده گان را سرکوب نمودند.
به اساس گزارش ها در همان روز یعنی در ٣ حوت سال 1358 در جاده های شهر کابل به صد ها تن کشته شدند.
در نشست که روز یک شنبه در کابل به هدف تجلیل از این روز راه اندازی شده بود اشتراک کننده گان قطعنامهء را نیز صادر کردند که در بخشی از قطعنامه که توسط محمد آصف ژکفر به خوانش گرفته شد چنین آمده است:
"تجزیه از مناسبت های جهادی یک وجیبه اسلامی و ملی دولت و ملت افغانستان بحیث وارثین شهدای بالا مقام کشور می باشد که باید مورد توجه قرار گرفته و نباید این رویداد های تاریخی به فراموشی سپرده شود."
قبل از قیام سه حوت در کابل باشنده های هرات در سال 1357 هجری خورشدی بر ضد حکومت کمونستی وقت دست به قیام زدند و گفته شده است که هزاران تن از قیام کنندگان در این روز کشته شدند.
در بیش از نه سال حضور نیروهای شوروی سابق در افغانستان صد ها هزار تن از افغان ها کشته و صد ها هزار دیگر معلول شدند.
همچنان ملیون ها افغان مجبور شدند تا خانه های شان را ترک کرده و به کشور های ایران و پاکستان و برخی از کشور های دیگر جهان مهاجر شوند.
آرزو غیاثی