تشدید نا امنی و درگیری های مسلحانه در نقاط مخلتف افغانستان، برخی از مردم را وادار ساخته است تا بخاطر تأمین امنیت مناطق و ولایات شان، خود دست به کار شوند.
در تازه ترین مورد، مردم ولایت بدخشان طی نشستی تصمیم گرفتند که اگر مخالفین مسلح دولت با حکومت افغانستان صلح نکنند، در برابر شان قیام خواهند کرد.
اما با در نظر داشت خیزش های مردمی در گذشته در کشور، آیا این کار مردم بدخشان می تواند موثریتی داشته باشد؟
عبدالولی نیازی یک نماینده مردم بدخشان در ولسی جرگه به رادیو آزادی گفت:
"اگر خیزش های مردم مدیریت نشود قطعاً به نفع مردم افغانستان نیست، اما اگر تنظیم و ترتیب شود به طوریکه به حکومت و مردم افغانستان درد سر ساز نباشد، می تواند که در چنین یک شرایطی که افغانستان در آتش تفرقه داخلی و اختلافات سلیقه یی می سوزد، حکومت این کشور را کمک کند."
آقای نیازی می گوید: در بعضی از موارد نیروهای امنیتی در تأمین امنیت جان و محلات مردم ضعیف عمل کرده و به همین دلیل تصمیم گرفته شده است تا در صورت ضرورت برای حمایت از حکومت یک قوت مردمی در کشور به میان آید.
پیش از این عطا محمد نور سرپرست ولایت بلخ و مسوول اجرایی حزب جمعیت اسلامی گفته بود، در صورتی که حکومت به تأمین امنیت شمال افغانستان توجه جدی نکند، خودش مردم را جمع کرده و به طور مستقلانه به دفاع از کشور خواهد پرداخت.
خیزش مردمی در ولایت بدخشان در سطح کشور کدام کار تازه نیست، بلکه پیش از آن در برخی مناطق کنر، قندهار، لوگر، قندز و برخی ولایات دیگر هم چنین خیزش ها شده است.
نخستین بار سه سال قبل باشنده گان ولسوالی اندر ولایت غزنی بر ضد مخالفین مسلح، صدای خود را بلند کردند.
اما حالا شماری از افرادیکه در خیزش مردمی غزنی نقش داشتند شکایت دارند که حکومت با آنها همکاری لازم نکرده و به همین دلیل تلفات زیادی را متقبل شدند.
فیضان الله فیضان یکی از این قیام کننده ها پیام اش را به آنان که تازه می خواهند دست به خیزش در برابر مخالفین مسلح دولت بزنند، چنین بیان می کند:
" حالا مشوره ما اینست که هیچ کس نباید دست به این کار بزند، چرا که ما این کار را کردیم، اما تنها گذاشته شدیم، با بیوه ها و یتیمان ما کمک صورت نگرفت و همین گونه ما را به میدان رها کردند."
اما طالبان مسلح، خبر های مبنی بر خیزش مردمی در برابر این گروه را نادرست خوانده و گفته اند که پولیس محلی دست به این کار ها می زند.
خواستیم در این باره نظر وزارت داخله را نیز داشته باشیم، اما با تلاش های مکرر موفق نشدیم.
اما وزارت دفاع افغانستان با آنکه می گوید، نیروهای امنیتی افغان توانایی دفع تمامی حملات مخالفین مسلح را دارد از خیزش های مردمی در برابر طالبان مسلح در نقاط مختلف افغانستان هم اعلام حمایت کرده است.
دولت وزیری معاون سخنگوی این وزارت به رادیو آزادی گفت:
" خیزش های مردمی، نشان دهنده نفرت مردم از مخالفین است، اگر مردم در مقابل مخالفین اظهار نفرت می کنند، این کار هر افغان است، بناءً از این کار همه حمایت می کنند، اما آنهای که سلاح دارند و غیر مسوول استند و به همین نام مردم را تهدید می کنند، وزارت دفاع از آنها حمایت نمی کند."
اما با وجود این همه حرف ها، حکومت افغانستان بخصوص رییس جمهور اشرف غنی گفته که استعمال مشروع قوت در برابر تهدیدات و مخالفین مسلح تنها از صلاحیت های نیروهای امنیتی افغان است.
برخی از کارشناسان هم به حکومت پیشنهاد دارند که نباید اجازه دهد تا افراد مسلح غیر مسوول و یا ملیشه ها از خلاء امنیتی استفاده کرده و در آینده به یک درد سر دیگر برای مردم و حکومت این کشور، مبدل گردند.
جمشید حبیب زاده