هر چند سال گذشته خورشیدی از زوایای مختلف برای افغانستان پُر چالش بوده، اما دفاع از کشور و نظام سیاسی از دست آوردهای مهم و اساسی در این سال برای افغانستان خوانده می شود.
حکومت وحدت ملی در این سال با همه مشکلات درونی توانست به تهدیدات در نقاط مختلف کشور رسیده گی کند و اقدامات مهمی را در بخش های سیاسی و اقتصادی انجام دهد.
نصرالله ستانکزی استاد حقوق و علوم سیاسی پوهنتون کابل نیز به این موضوع اشاره می کند اما وی امتیاز این دست آوردها را بیشتر به نیروهای امنیتی افغان می دهد.
نصرالله ستانکزی
وی گفت:
"دستآورد بزرگ افغانستان در سال گذشته که حکومت این کشور میتواند آن را محاسبه کند این است که خلاف تصور با آنکه حکومت جدید بود و اختلافات درونی نیز داشت، توانست جلو حملات مخالفان مسلح را بگیرد و خود را حفظ نماید."
محمد اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان نیز می پذیرد که سال گذشته با چالش های جدی به همراه بوده است اما او تأکید می کند که حکومت این کشور بخصوص نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان توانستند از ارزش های قانون اساسی بگونه درست حفاظت کنند.
در این حال شماری از اعضای شورای ملی می گویند که در کنار فعالیت های مخالفان مسلح دولت، اختلافات درونی در حکومت وحدت ملی به نا امنی ها در کشور افزوده است.
به باور آنان به علت همین اختلافات برخی وزارت ها، ولایات و ادارات مهم دولتی در سال 1394 از سوی سرپرستان اداره گردید.
آنان به وزارت دفاع، ریاست عمومی امنیت ملی،لوی څارنوالی و برخی ادارات دیگر اشاره کرده می گویند که اداره این نهاد ها از سوی سرپرستان نیز چالش ها در سال گذشته را بیشتر ساخت.
گل احمد اعظمی عضو مشرانو جرگه می گوید، حالا نیز رهبران حکومت وحدت ملی مشکلات عمده در برخی موارد دارند اما او تأکید می کند که در این اواخر برای حل چالش ها، اقدامات مهمی نیز صورت گرفته است.
وی گفت:
"حکومت وحدت ملی مشکلات را که در اوایل سال 1394 داشت،حالا تقریباً توانسته است که آن را حل کرده و رهبران حکومت وحدت ملی را نگهداشته اند.
این حکومت باید برتعهداتی عمل کند که با مردم انجام داده و مردم افغانستان باید مطمئین گردند که مشکلات کنونی مرفوع می گردد."
تلاش های برای تأمین صلح در افغانستان
در کنار این همه، تلاش ها به سطح ملی، منطقه یی و جهانی برای تأمین صلح در افغانستان موضوع دیگری است که تحلیلگران سیاسی و مردم از آن یاد کرده و عملکرد حکومت در این زمینه را مهم می دانند.
در ماه سرطان سال گذشته مرحله اول گفتگوهای رو در رو با طالبان مسلح در شهرک مری پاکستان صورت گرفت اما مرحله دوم این مذاکرات به علت افشا شدن خبر مرگ ملا محمد عمر به تعویق افتاد.
در ماه قوس همین سال در حاشیه کنفرانس کشور های قلب آسیا در اسلام آباد توافق شد که نشست های چهار جانبه در باره صلح میان افغانستان، پاکستان، امریکا و چین برگزار شود.
هر چند تا حالا چهار نشست این پروسه راه اندازی شده، اما طالبان مسلح اشتراک در گفتگوهای رو در رو با حکومت افغانستان را رد کرده اند اما مقامات افغان این موضع گیری طالبان مسلح را تاکتیکی خوانده اند.
محمد اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان می گوید، بر اساس توافق افغانستان، پاکستان، امریکا و چین مخالفان مسلح که خواهان صلح هستند از آنانی که بر ادامه جنگ تأکید دارند، تفکیک خواهند شد:
" پروسه صلح این را تعیین خواهد کرد که کی صلح می خواهد و کی جنگ. بر این موضوع موافقه شده، افرادی که پیام صلح را نمی پذیرند در برابر شان از قوت و وسایل دیگر استفاده خواهد شد."
آقای غنی تأکید دارد که حکومت افغانستان در کنار تلاش های صلح برای مبارزه با مخالفان مسلح دولت و حالات جدی نیز تدابیر لازم گرفته است.
در این میان برگزار نشدن انتخابات ولسی جرگه و شوراهای ولسوالی ها در سال 1394 خورشیدی به علت عدم اصلاح سیستم انتخاباتی این کشور موضوعی دیگری است که حکومت وحدت ملی را در سطح ملی و جهانی با انتقاد ها روبرو کرده است.
اپوزیسیون سیاسی حکومت عدم برگزاری انتخابات در این سال را از ناکامی های عمده حکومت وحدت ملی می داند.
انوارالحق احدی رهبر جبهه ملی نوین با اشاره به مشکلات جدی در حکومت وحدت ملی خواستار انتخابات قبل از وقت ریاست جمهوری در افغانستان است:
" به نظر من حکومت وحدت ملی محبوبیت اش را از دست داده و همچنان نتایج کارش نیز به نفع این کشور نیست، مردم نیز از آن نا راض بوده و به همین علت ما مخالفت خود را با این حکومت اعلام می داریم.
ما خواهان انتخابات زود هنگام هستیم تا در نتیجه آن حکومت جدید بیاید و مشکلات ما که فوق العاده زیاد است، حل شود."
اما حکومت وحدت ملی چرا در جریان سال 1394 خورشیدی با ناکامی روبرو بوده است، محمد یوسف صابر عضو ولسی جرگه به این پرسش پاسخ می دهد:
" به نظر من حکومت وحدت ملی تجربه اول برای مردم افغانستان بود، مردم اطمینان نداشتند و فکر می کردند که رهبران حکومت اختلافات جدی دارند.
و این موضوع یکی از علت های اساسی مشکلات حکومت وحدت ملی در سال 1394 بوده است."
برخی ها با اشاره به چالش های حکومت وحدت ملی در سال گذشته خورشیدی به این باور هستند که ممکن در سال 1395 نیز با مشکلات مشابه روبر باشد.
اما شماری دیگر وضعیت در سال جدید را جدی تر از سال گذشته میدانند، جیمز کلیپر رئیس اداره ملی استخبارات ایالات متحده چندی پیش در نشست سنای امریکا هشدار داد که افغانستان با خطر سقوط سیاسی روبرو است.
اما نصرالله ستانکزی استاد حقوق و علوم سیاسی پوهنتون کابل این نگرانی ها را نادرست خوانده و می گوید که حکومت وحدت ملی حمایت جامعه جهانی را با خود دارد.
او در سال نو شدت جنگ با طالبان، فعالیت داعش، نقض قانون از سوی زورمندان و گروه های مسلح غیر قانونی، فساد اداری و غیره را از چالش های عمده افغانستان یاد کرده و تأکید دارد که ممکن در سال 1395 نیز این کشور با مشکلات جدی روبرو باشد.
نسیم شفق