هیئت اداری ولسی جرگه و برخی از آگاهان سیاسی میگویند که ایجاد کمیسیونهای حقیقت‌یاب در عقب هر حادثه بی‌نتیجه و عوام‌فریبانه بودهاست.
این هیئت ولسی جرگه و برخی از آگاهان سیاسی انتقاد کرده میگویند که حکومت افغانستان برای بررسی رویدادهای پیچیده، کمیسیونهای حقیقت‌یاب را ایجاد کرده اما نتیجه کار این کمیسیونها روشن و مؤثر نبودهاست.
محمد نذیر احمدزی معاون دوم ولسی جرگه امروز در صحبت با رادیو آزادی از حکومت خواست تا به جای ایجاد کمیسیونهای حقیقت‌یاب تصامیم جدی را اتخاذ کند تا مردم شاهد نتیجه آن باشند.
احمدزی گفت مردم و نمایندههای آنان از کمیسیونهای حقیقت‌یاب خاطره خوش ندارند.
احمدزی: از این کمیسیونها نه مردم خاطره خوش دارد و نه هم نمایندههای ملت.
وی افزود:
"بدبختانه در افغانستان حالتی نیست که کمیسیون به حالت نورمال برود و بررسی خود را تکمیل کند. هیچ کمیسیونی نتایج خوبی نداشتند و از این کمیسیونها نه مردم خاطره خوش دارد و نه هم نمایندههای ملت نه هم شاهد نتیجه مثبت این کمیسیونها بودهایم."
سمر سیرت یکی از آگاهان سیاسی به رادیو آزادی گفت که ایجاد کمیسیونهای حقیقت‌یاب برای بررسی برخی رویدادها بی‌نتیجه و عوام‌فریبانه بودهاست.
سیرت افزود:
"متأسفانه که حکومت افغانستان با سخنان خود ملت افغانستان را فریب میدهد کمیسیون دایر میشود اما نتیجه آن را کسی نمیداند که کی مجازات شد کی سلامت بود و کی ملامت اینکه با نام کمیسیون حساسیت داریم و برای مردم خسته‌کن شده به این خاطر است که نتایج‌اش معلوم نیست کمیسیون ایجاد شده و مصارف میشود."
بر اساس معلومات، از آغاز کار حکومت وحدت ملی تاکنون دهها کمیسیون در پیوند به بررسی حادثات گوناگون و پیچیده مؤظف شدهاند.
از جمله، کمیسیون حقیقت‌یاب در مورد انفجار در ساحه شاه شهید کابل، حمله گروهی مخالفین مسلح بر ریاست محافظت رجال برجسته، کمیسیون مؤظف برای بررسی رویداد دهمزنگ در شهر کابل، سقوط کوتاه مدت ولایت کندز به دست طالبان، انفجار در مهمانخانه کندهار، حمله مسلحانه بر شفاخانه سردار محمد داوود خان و تازه‌ترین آن کمیسیون مؤظف بر بررسی حمله بر قول اردوی ۲۰۹ شاهین در بلخ میباشد.
هیئت اداری ولسی جرگه و آگاهان سیاسی میگویند که این کمیسیونها تاکنون نه از چگونگی رویدادی پرده برداشته و نه عاملان آن به مردم معرفی و از سوی حکومت مجازات شدهاست.
اما رئیس جمهوری افغانستان به روز دو شنبه در رابطه به رویداد ولایت بلخ چندین تن از قوماندانان قول اردوها را تبدیل نموده و استعفا وزیر دفاع و لوی درسیتز را نیز پذیرفتهاست.
دوا خان مینه‌پال معاون سخنگوی رئیس جمهور میگوید که کار هیچ کمیسیونی بی‌نتیجه نبوده و معلومات آن نیز تا جای که لازم بوده با مردم شریک ساخته شدهاست.
مینه پال: هیچ کمیسیونی نیست که تحقیقات اش بی فایده بوده باشد.
وی افزود:
"در هر بخش که کمیسیون ایجاد و پیشنهاد کرده از سوی اعضای آن بر اساس همان اجراأت صورت گرفتهاست یعنی هیچ کمیسیونی نیست که تحقیقات‌اش بی‌فایده بوده باشد و بر اساس پیشنهادات‌اش اجراأت نشده باشد."
اما خالد سادات یکی دیگر از آگاهان سیاسی میگوید که طبق ماده سوم قانون مبارزه با فساد اداری پنهان نمودن نتیجه کار کمیسیونهای حقیقت‌یاب رویدادهای مهم نوع فساد اداری شمرده میشود.
وی افزود که اگر حکومت موضوعات سری را با مردم در میان نمی‌گذارد حد اقل نتیجه اقدامات عملی‌اش علیه عاملین آن را آشکار سازد تا از کار کمیسیونها اطمینان حاصل کند.
گزارش: آرزو غیاثی