تا اکنون از طریق برنامه ارتقای ظرفیت برای نتایج یا "سی. بی. ار" صدها تن استخدام شدهاند.
حکومت افغانستان میگوید، این برنامه موفق است و تلاش میشود دشواری‌های که در برابر آن وجود دارد حل شود.
با نام سی. بی. ار کسانی بیشتر آشنایی دارند که برای احراز پستهای بلند دولتی تقاضا دادهاند.
"ارتقای ظرفیت برای نتایج" پروگرام مشترک چند اداره حکومت افغانستان است که در سال ۲۰۱۲ میلادی آغاز شد.
این برنامه به سه بخش اساسی تقسیم میشود:
- همکاری تخنیکی برای آمادگی و عملی ساختن برنامه ارتقای ظرفیت.
- ایجاد ظرفیتهای بشری که جذب یک هزار و پنجصد تن شامل آن است.
- مدیریت پروژهها، نظارت و بررسی برنامههای اصلاحی.
نجیب الله وردک رئیس این برنامه در صحبت با رادیو آزادی در مورد اهداف این برنامه میگوید:
"هدف این برنامه اصلاحات است. پروسه استخدام یکی از فعالیتهای این برنامه است. مهمترین هدف که در انتظار رسیدن آن بودیم، بهبود فعالیت وزراتهای کلیدیست. در این زمینه موثریت بودجه انکشافی؛ اینکه چگونه میتواند به مصرف برسد، جمع آوری عواید و یا ساده ساختن پروسه آن، مسایلی بودند که از روزهای نخست بالای آن تمرکز داریم."
به گفته وردک در کار برنامه سی. بی. ار موفقیتهای چشمگیر حاصل شده و ۷۵ درصد اهداف این برنامه بطور موفقانه بدست آمدهاست.
گرچه تقرر ۱۵۰۰ تن در ادارت حکومت افغانستان از طریق سی. بی. ار شامل این پروگرام است، ولی تا اکنون صرف ۵۰۰ تن استخدام شدهاند و کار در این زمینه ادامه دارد.
داکتر امرپادشاه رحمتزی منگل یک تن افرادیست که از طریق برنامه سی. بی. ار استخدام شدهاست و به حیث رئیس شفاخانه ابن سینا کار میکند.
داکتر امرپادشاه رحمتزی منگل در مورد این برنامه میگوید:
"در این پروگرام من شاهد تقلب نبوده ام. واقعاً برای کسی که به اندازه یک نمره جواب میداد، یک نمره داده میشد و به کسی که به اندازه پنج جواب میداد، نمره پنج داده میشد. پروگرام سی. بی. ار معاش خوب میدهد، زندگی انسان با آن خوب میگذرد. زمانیکه انسان معاش خوب داشته باشد و زندگی اش پیش برود، از روی ایمان و وجدان مجبور میشود که از ته قلب کار کند. من در مجموع این پروسه را خیلی موفق میدانم."
بخش بزرگ فساد اداری را داد و ستد و پول بر سر کرسیهای حکومتی تشکیل میدهد.
نام داکتر امرپادشاه رحمتزی منگل در سایت برنامه "ارتقای ظرفیت برای نتایج" یا سی. بی. ار به حیث یک شخص موفق ثبت شدهاست.
استخدام افراد، جنجالی ترین بخش این برنامه است. تعدادی زیاد کسانیکه به این برنامه تقاضا دادهاند، از طولانی بودن پروسه و فساد در آن شکایت دارند.
احسان الله حکمت یک مسئول شبکه "تغییر و اصلاح" فعالان مدنی جوانان با ابراز اینکه برنامه سی. بی. ار نیز از فساد اداری و سایر مسایل دور نماندهاست، میگوید:
"متاسفانه پروسه استخدام در افغانستان خیلی فاسد است، برنامه سی. بی. ار هم از آن مستثنی نیست، مثالهای زیاد داریم، قدرتمندان و مقامات در آن خیلی دخیل اند و تلاش میکنند که از طریق این پروسه افراد مطلوب شان را بگمارند."
احسان الله حکمت میگوید، خیلی وقت میشود که تقاضایش را به این برنامه سپردهاست، ولی خیلی وقت را میگیرد و گاهی دشواری‌های تخنیکی باعث آن میشود که تقاضاها پذیرفته نشوند.
حکمت میگوید:
"یک بست را پلان کرده بودم، ولی متاسفانه تا هنوز سلسله مراتب آن باقی ماندهاست و برای امتحان برایم اطلاع ندادهاند، مسئله شارت لیست هم باقی مانداست، منظر هستم که چی میشود."
این در حالیست که فهیم صدیقی رئیس سازمان "خط نو" میگوید، گرچه برنامه "ارتقای ظرفیت برای نتایج" جوانان توانمند را به دولت معرفی کردهاست، ولی تعدادی زیاد را هم چهرههای سیاسی معرفی کردهاند و درین کار هم فساد صورت گرفتهاست.
یکی از امتحانات برای بست های حکومتی در افغانستان
فهیم صدیقی میگوید:
"برنامه "ارتقای ظرفیت برای نتایج" یا سی. بی. ار یک پروگرام دراز مدت نیست، یک برنامه پروژی ایست. از طریق سی. بی. ار جوانان توانمند شامل دولت شدند، اما این پروسه از فساد اداری زیانمند شدهاست. تعدادی که در این پروسه کامیاب شدهاند، بر اساس تعلقات سیاسی و خانوادگی به مقامات بلند حکومتی راه یافتهاند."
سی. بی. ار در ماه دسامبر سال جاری میلادی پایان مییابد.
نجیب الله وردک رئیس این برنامه با آنکه خودش را در کارها موفق میداند، این را میپذیرد که برخی اوقات بعضیها در این پروسه مداخله کردهاند.
وردک میگوید:
"تا حد زیاد، فشار بالای ما اندک است. چون بطور مستقیم مسئولیت استخدام مربوط ادارات است. تا جایی که ما هم در پروگرام دخیل هستیم، مداخلات وجود دارد. ما این مسئله را وقتاً فوقتاً بامقامات عالیرتبه، کابینه و شورای وزیران در میان گذاشته ایم. در پروسه استخدام بعضی آزمونها وجود دارد."
به گفته نجیب الله وردک در اکثر موارد از مداخلات جلوگیری شدهاست و تلاش میشود که این پروسه شفات تر شود.
گرچه برنامه سی. بی. ار در برخی وزارتها و ادارات مستقل در ماه دسامبر ختم میشود، ولی مقامات امیدوارند که این برنامه ادامه یابد.
بخش بزرگ فساد اداری را داد و ستد و پول بر سر کرسیهای حکومتی تشکیل میدهد.
حکومت افغانستان تعهد کردهاست که بر اساس توقع جامعه جهانی، با فساد مبارزه نموده و این پدیده را بطور کامل ریشه کن خواهد ساخت.
آرش همایون