باشنده‌گان مناطق مرزی ولایت بلخ با ازبکستان شکایت دارند که قوتهای سرحدی ازبک با استفاده از کشتیهای جنگی جوانان افغان را در سواحل آمو دستگیر نموده و به اتهام قاچاق مواد مخدر زندانی میسازند.
باشنده‌گان ولسوالی کلدار و شورتپه ولایت بلخ شکایت دارند که از سالها به این‌طرف نیروهای ازبک در سواحل دریای آمو در خاک افغانستان خودسری نموده و هیچ قوت توانایی جلوگیری این عمل غیر قانونی آنان را ندارند.
محمد نظر باشنده ولسوالی شورتپۀ ولایت بلخ میگوید که از ده سال به این‌طرف صدها جوان افغان در مناطق مرزی بلخ با ازبکستان به اتهام قاچاق مواد مخدر دستگیر شده و از سرنوشت آنان معلوماتی در دست نیست.
محمد نظر میگوید که اکثر این جوانان هنگام چوپانی در سواحل دریای آمو هنگام جمع‌آوری گیاه در داخل خاک افغانستان توسط سربازان کشتیهای جنگی ازبکستان بازادشت میشوند.
دریای آمو سرحد افغانستان
وی در مورد گفت:
"از ولسوالی شورتپه همه ساله دهها جوان در سواحل دریای آمو ناپدید میشوند و همه این‌ها را نیروهای ازبکستان با خود میبرند و به نام قاچاقبر زندانی میسازند. تا هنوز مشخص نیست که در کدام زندانها این‌ها به سر میبرند و فامیل این جوانان اطلاعی از آنان ندارند."
الله مراد یک بزرگ قومی در ولسوالی کلدار ولایت بلخ است او نیز شکایت مشابه دارد و میگوید که اکثراً جوانان بازداشت شده به حبس ابد محکوم شده و در زندانهای تاشکند، ترمز و دیگر شهرهای ازبکستان به سر میبرند.
وی گفت:
"حبیب‌الله، صفی‌الله و دهها جوان دیگر از مناطق مربوط به کلدار توسط نیروهای ازبکستان در خاک افغانستان در سواحل دریای آمو بازداشت شده و به وسیله کشتیهای نظامی به ازبکستان انتقال یافتهاند و در آن‌جا زندانی هستند. دولت هم هیچ توجه به سرنوشت این افراد ندارد."
رئیس شورای ولایت بلخ نیز این مسئله را تائید نموده، میگوید جهت حل این مشکل کارهای بنیادی صورت نگرفته است.
نمایندهگی دیپلوماتیک ازبکستان در افغانستان در رابطه حاضر به گفت‌وگو نیست.
افضل حدید رئیس شورای ولایتی بلخ به رادیو آزادی گفت که اکثراً این جوانان از خاک افغانستان حین جمع‌آوری نباتات، چوپانی و ماهی‌گیری به دام قوتهای نظامی ازبکستانی میافتند.
حدید افزود:
"گاهی این مسائل اتفاق افتاده که این‌ها از طرف ازبکستانیها مسئول سرحدی و قوتها مورد آزار و اذیت قرار گرفتهاند. گاهی هم آنها ادعا می‌کنند که از طرف شما کسانی هستند که قاچاق می‌کنند. اما این موارد بین ازبکستان و ولایت بلخ و سرحدات میان هر دو طرف وجود دارد و مشکلات تا هنوز هم حل نشدهاست."
پیش از این منیر فرهاد سخنگوی والی بلخ به رادیو آزادی گفتهاست که آمار افراد بازداشت شده توسط قوتهای ازبکستانی هنوز مشخص نیست و برای رهایی آنان تلاشهایی جریان دارد.
با این حال نمایندهگی دیپلوماتیک ازبکستان در افغانستان و قونسلگری آن کشور در این ولایت در رابطه حاضر به گفت‌وگو نیست.
قوتهای مرزی افغانستان در شمال کشور گفتهاند که گفت‌وگوها با قوتهای مرزی ازبکستان جریان دارد و در نظر است هرچه زودتر این مشکل حل شود.
این در حالیست که قبل ازین نیز از چنین اقدامات نظامیان ازبکستانی گزارش‌های داده شده‌است.
گزارش: مجیب‌الرحمن حبیب‌زی