گروه تحقیقی موسوم به «هررک» می‌گوید، معادن افغانستان در حالی به گونه غیر قانونی کندن کاری می‌شود که از زیان‌های آن مردم بی‌خبر بوده و هم‌چنان کارگران این معادن از حقوق صحی، اقتصادی و برخی موارد دیگر بی‌بهره‌اند.
این گروه که در این باره ۲۶ تحقیق را انجام داده می‌گوید، اگر معادن افغانستان به گونه قانونی و مسلکی استخراج شوند بدون شک این‌کشور را به سوی خودکفایی خواهد برد.
عطاالله عطا رئیس این نهاد روز یک‌شنبه «۱۰جدی۱۳۹۶» در یک نشست خبری گفت، اگر مردم از زیان‌های کندن کاری غیر قانونی معادن با خبر شوند از این کار در مناطق‌شان جلوگیری خواهند کرد.
"معادن افغانستان با مشکلات زیادی روبه‌رو اند، معادن به شکل غیر قانونی کندن کاری می‌شوند، جامعه در این دخیل نیست ولی می‌خواهیم که مردم در این زمینه با خبر شوند و در مناطق‌شان از این کندن کاری‌ها جلوگیری کنند و این کار توقف یابد."
آقای عطا می‌گوید، اگر کمیته‌های آگاهی‌دهی برای جوانان، بزرگان و زنان در این راستا ایجاد شوند، تا حد زیاد جلو کندن کاری‌های معادن گرفته خواهند شد.
به باور این گروه، به هدف کندن کاری مسلکی و قانونی ضرورت است تا یک قرارداد مشترک میان جامعه، تصدی و دولت ایجاد شود.
بر اساس برخی سروی‌ها، ارزش منابع طبیعی افغانستان به تریلیون دالر می‌رسد اما از کندن کاری خود سر آن پیش از این هم نگرانی‌ها مطرح شده‌اند.
بر اساس گزارش‌ها، عایدات منابع طبیعی افغانستان که سرمایه عامه مردم این‌کشور خوانده می‌شوند بیشتر به جیب زورمندان محلی، قاچاقبران و مخالفان مسلح دولت می‌رود.
وزارت معادن و پترولیم افغانستان نیز کندن کاری‌های غیر قانونی معادن در این‌کشور را تأیید کرده می‌گوید، به تازه‌گی با شورای امنیت ملی به تفاهم رسیده تا از کندن کاری معادن از هر راه ممکن جلوگیری صورت گیرد.
عبدالقدیر مطفی سخنگوی وزارت معادن و پترولیم افغانستان
عبدالقدیر مطفی سخنگوی این وزارت در این باره به رادیو آزادی گفت:
"بعد از این تمام موارد و مسایل که از کندن کاری غیر قانونی معادن جلوگیری می‌کند به بررسی می‌گیرم، کار بنیادی دیگر این‌است که تمام این موارد بر اساس تفاهم به شورای امنیت ملی سپرده می‌شوند، در ساحاتی‌که معادن به گونه غیر قانونی کندن کاری می‌شوند برای اتخاذ تدابیر روی آن بحث‌های صورت گرفته‌اند."
اگر مردم از زیان‌های کندن کاری غیر قانونی معادن با خبر شوند از این کار در مناطق‌شان جلوگیری خواهند کرد.
وی می‌گوید، وزارت معادن و پترولیم افغانستان از ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ ساحه را تأیید می‌کند که یا به گونه غیر قانونی کندن کاری می‌شوند و یا هم با تهدید روبه‌رو اند.
ساهره شریف یک عضو کمیسیون حفاطت از محیط زیست و منابع طبیعی ولسی جرگه نگرانی گروه تحقیقی «هررک» را تأیید کرده می‌گوید، حکومت افغانستان باید در این باره نگرانی‌های مردم را برطرف کند.
خانم شریف به رادیو آزادی گفت، در کنار اقدامات لازم، حکومت باید در باره اهمیت معادن و اضرار کندن کاری‌های غیر قانونی آن به مردم معلومات بدهد.
گزارش: نصرت پارسا