مسئولان نخستین شرکت تولید کننده آهن آلات در افغانستان می‌گویند که به دلیل قاچاق آهن کهنه به پاکستان و حمایت نکردن از تولیدات داخلی در حالت ورشکستی قرار دارند.
روی ساخت و توسعه کارخانه کابل-فولاد در حدود ۱۸ میلیون دالر سرمایه‌گذاری شده است، اما این کارخانه به دلیل قاچاق آهن کهنه به پاکستان و استفاده نکردن از تولیدات داخلی در حالت سقوط قرار دارد.
احسان‌الله، معاون این کارخانه می‌گوید که برخلاف فرمان رئیس جمهور مبنی بر استفاده از تولیدات داخلی، از تولیدات فولاد این کارخانه در قراردادهای دولتی استفاده نمی‌شود.
احسان الله، معاون کارخانه کابل-فولاد
او افزود:
"آهن کهنه معلوم است، مبدا معلوم است که به پاکستان قاچاق می‌شود. پاکستان خیلی ضرورت دارد به آهن باب کهنه و همین حالا شما می‌بینید که آهن باب کهنه به پاکستان قاچاق می‌شود و فابریکه من عملاً شما می‌بینید که ایستاد است. اگر به همین منوال پیش برود، فابریکه من ورشکست است، خلاص."
در کارخانه ذوب آهن در هرات در هر تایم کاری در حدود ۱۶۰ تن مصروف فعالیت هستند، اما حالا بیشتر اوقات خط تولید این کارخانه غیر فعال است.
کارگران شاغل در این کارخانه، نگران از دست دادن شغل‌شان هستند و از حکومت می‌خواهند که جلو قاچاق آهن کهنه به پاکستان را بگیرد تا آن‌ها مجبور به کار کردن به خارج کشور نشوند.
محمد رضا و فرهاد عظیمی می‌گویند:
"اگر این کارخانه ورشکست شود و یا تعطیل شود، کل همین کارگران بی‌کار می‌شوند. جلو قاچاق آهن بگیرید، تا همین کارگرهای داخلی حداقل بی‌کار نشوند."
"خواست ما از دولت همین است که بار قاچاق به دیگر کشورها وارد نشود، همین‌جا شرکت ما است و همین‌جا تولید می‌کنیم. امیدواریم که بار قاچاق به دیگر کشورها وارد نشود به همین‌جا بیاید که ما تولید کنیم."
هم‌اکنون سیخ گول از کشورهای ایران، تاجکستان، روسیه و پاکستان در بازارهای افغانستان به فروش می‌رسد.
کارخانه داران ذوب آهن در افغانستان مدعی هستند که تولیدات فولاد این کارخانه‌ها به مراتب با کیفیت‌تر از تولیدات خارجی است، اما این تولیدات فروش چندانی در بازار ندارد.
چند سال پیش نیز دروازه یک کارخانه تولید فولاد در شهرک صنعتی هرات مسدود شده است.
حمیدالله خادم، رئیس اتاق صنایع و معادن هرات می‌گوید که مواد خام مورد نیاز کارخانه‌های تولیدی به دلیل وجود فساد در گمرکات و سرحدات از افغانستان خارج می‌شود و باید جلو این روند گرفته شود.
حمیدالله خادم، رئیس اتاق صنایع و معادن هرات
او افزود:
"شورای وزیران و کابینه افغانستان فیصله کرده که باید از کشور خارج نشود، متأسفانه امروز توسط مافیا خارج می‌شود و طبیعتاً که ما وقتی وابسته به مواد خام داخلی می‌شویم و مواد خام ما به شکل قاچاق از کشور توسط مافیا خارج می‌شود، این یک نگرانی بسیار کلان است."
مقام‌های محلی هرات بر حمایت از تولیدات کارخانه ذوب آهن در این ولایت تأکید دارند.
جیلانی فرهاد، سخنگوی والی هرات می‌گوید که به نیروهای امنیتی دستور داده شده است که مانع قاچاق آهن به کشورهای خارجی شوند.
جیلانی فرهاد، سخنگوی والی هرات
او افزود:
"به اساس هدایت و حکم مقام عالی ریاست جمهوری هیچ‌کس حق ندارد که آهن آلات را به خارج کشور انتقال بدهد و کارخانه‌های ذوب آهن خوشبختانه در هرات هم فعال هستند. بر همین مبنی هدایت مقام ولایت هرات به پولیس و نیروهای امنیتی این است تا از همه توان خود به‌خاطر جلوگیری از قاچاق آهن آلات استفاده کند."
در ولایت هرات دو معدن آهن در ولسوالی‌های پشتون زرغون و گلران وجود دارد.
تخمین زده می‌شود که نیاز افغانستان به آهن آلات روزانه تا ۱۵۰۰ تُن است، اما به تنهایی کارخانه تولید آهن در هرات ۲۴۰ تُن آهن بازارهای این کشور را تأمین خواهد کرد و از سرازیر شدن پول به کشورهای خارجی جلوگیری خواهد کرد.
گزارش: شاه‌پور صابر