چرا کمیسیون انتخابات نگران مواد حساس انتخاباتی است؟

افغانستان - یک سرباز امنیتی افغان در حال محافظت از صندوق های رای و مواد حساس انتخاباتی

کمیسیون مستقل انتخابات می‌گوید در مورد امنیت انتقاد و نگهداری مواد حساس انتخاباتی در ولایت‌ها نگران است.

مواد حساس انتخاباتی شامل موادی می‌شود که به گونۀ مستقیم در روند رأی‌دهی ربط دارند. مهم‌ترین اجزای این مواد عبارت است از "برگۀ رای، رنگ، فهرست رأی‌دهندگان، دستگاه‌های بیومتریک و اوراق درج نتیجه و نیازهای دیگری است که روند کامل شدن برگه‌های رأی‌دهی را تا زمان ریخته شدن به صندوق‌های رأ​ی، در بر می‌گیرد.

ذخیره‌گاه مواد حساس انتخابات

دست‌برد به مواد حساس انتخابات می‌تواند شفافیت و نتایج انتخابات را زیر سوال ببرد. به همین دلیل شماری از کارشناسان و اعضای کمیسیون مستقل انتخابات، بحث عدم امنیت مواد حساس انتخاباتی را مطرح کرده‌اند.

میرزامحمد حق‌پرست، معاون سخنگوی این کمیسیون به رادیو آزادی گفت که این نگرانی‌ها بارها با نهادهای امنیتی و دفاعی در میان گذاشته شده است.

اما عواملی که این نگرانی‌ها را به بار آورده، شامل چه مواردی می‌شود؟

به باور معاون سخنگوی این کمیسیون، از زورمندان محلی تا مخالفان مسلح دولت، نبود امنیت، تهدیدهایی استند که در برابر مواد حساس انتخاباتی در ولایت‌ها قرار دارند.

آقای حق‌پرست در ادامۀ سخنانش گفت: "تا کنون چندین بار دربارۀ این تهدیدها به نهادهای امنیتی-کشفی و دفاعی هشدارداده شده‌است."

نشان کمیسیون انتخابات

عدم امنیت مواد حساس انتخاباتی به ویژه دستگاه‌های بیومتریک نگرانی‌ای است که در روزهای اخیر ناظران و احزاب سیاسی آن را مطرح کرده‌اند، اما حالا کمیسیون مستقل انتخابات نیز این نگرانی‌ها را با دیگران شریک کرده است.

دفتر مشترک تنظيم انتخابات در کتاب دستورالعمل کاری و رهنمایی شان، تعريف خاصی از مواد حساس ارائه کرده است.

در یکی از این دستورالعمل‌ها آمده است: "مواد حساس به آن گونه مواد انتخاباتی گفته می‌شود که حاوی معلومات يا اطلاعات راجع به اشخاص قابل هويت بوده يا به مقاصد جعل و تقلب در انتخابات بعدی مورد استفاده قرارگرفته بتواند."

در این کتاب مواد حساس چنین فهرست شده است:

الف: برگه‌های رأی شمارش شدۀ سفید

ب: فهرست‌های رأی‌دهندگان

ت: فورمه‌های تکميل‌ شده و استفاده ناشده نتايج رأى‌گيرى

ث: فورمه‌های تکميل شده و استفاده ناشدۀ شمارش

ج: هرگونه سند يا مواد حاوی معلومات مربوط به اعتبارنامۀ مشاهدين

احزاب سياسی و نمايندگان نامزدان

ح: اسناد مربوط به نامزدی نامزدان

سربازان بخش امنیت انتخابات، در حال منتقل کردن مواد حساس انتخاباتی

اما حالا آقای حق‌پرست در مورد این نگرانی‌ها می‌گوید: "وضعیت بسیار حساس است، زیرا مواد حساسی را که ما در مراکز دفترهای ولایتی و دفتر مرکزی ما انتقال داده‌ایم از لحاظ امنیتی نگران هستیم و این نگرانی‌ها از سوی کسانی است که اعلامیه پخش کردند و زورمندان و کسانی که می‌خواهند این پروسه را به چالش بکشند."

شماری از احزاب و ناظران هشدار می‌دهند که اگر این مواد هنگام انتقال به ولایات و یا نگهداری در دفترهای ولایتی مصئون نباشند زمینۀ تقلب گستردۀ این رهگذر فراهم خواهد شد.

سمیرا رسا سخنگوی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانۀ افغانستان یا فیفا به رادیوی آزادی گفت: "هیچ تضمینی از این بابت این که مواد حساس انتخاباتی در ولایات و یا در دفتر مرکزی این کمیسیون مصئون باشد، وجود ندارد."

او افزود: "بی‌گمان نگران هستیم که مواد حساس در دفترهای ولایتی کمیسیون توسط چه کسانی نگهداری می‌شوند، چقدر مصون می‌شوند و چه‌طور انتقال داده می‌شوند تا یک‌بار دیگر شاهد تقلب‌های گسترده نباشیم، بحث زورمندان محلی موضوع دیگری است که ما را نگران ساخته است، سلامت پروسۀ برای ما مهم است."

خواستیم این نگرانی را با مسئولان وزارت داخله نیز در میان بگذاریم، اما با تماس‌های مکرر پاسخی از آن‌ها دریافت نکردیم.

این نگرانی‌ها در حالی مطرح می‌شوند که وزارت داخله پیشتر گفته است، ۷۲ هزار نیروی امنیتی از آغاز تا پایان، امنیت این پروسه را تأمین می‌کنند.

در کنار این چاپ بیش از نیاز برگه‌های رأی‌دهی نیز یکی از نگرانی‌ها برای فراهم‌سازی بستر تقلب خوانده می‌شود.

کمیسیون انتخابات ۱۱ میلیون برگه رأی چاپ کرده است، اما بر اساس آمارهای موجود، افغانستان ۹ میلیون رأی‌دهنده واجد شرایط دارد.

حالا اما مصونیت مواد حساس انتخاباتی یکی از نگرانی‌های جدی است که شفافیت تمامی این پروسه را می‌تواند زیر پرسش ببرد.