بخش زیادی از کالاهای وارداتی افغانستان از ایران و ترکمنستان از مرز هرات به افغانستان وارد میشوند.
تاجران و صنعتگران هرات میگویند که با انتقال گمرک به مرز اسلام قلعه، فساد اداری در این گمرک افزایش یافته است.
ریاست گمرک هرات در ماه ثور از شهر هرات به بندر اسلامقلعه انتقال یافت.
حمیدالله خادم، رئیس اتاق صنایع و معادن هرات، فساد اداری در گمرک را "چور ملی" توصیف میکند.
او گفت: "در گمرک هرات متأسفانه چور ملی اعلام شده و هر کس برای خود نظر به توان خود، چور شروع کرده و چور میکند و این چور کلاً جایداد ملت، مال و دارایی ملت حیف و میل میشود."
تاجران در هرات ادعا میکنند که انتقال گمرک زمینه را برای تبانی کمیشین کاران با کارمندان گمرک فراهم ساخته است.
آنان میگویند که با این کار روند صادرات و واردات نیز کندتر و طولانی تر شده است.
زلمی سعیدی و جلیل احمد فیضی، دو تن از تاجران هرات در این باره به رادیو آزادی میگویند: "آن ظرفیتی که گمرک باید میداشت، تعمیر و ساختمان و پارکینگ در گمرک ساخته نشده، به این اساس مشکلات زیادی به وجود آورده، تراکم موترها و صفهای طولانی."
"فساد گسترده در گمرک اسلام قلعه وجود دارد و طی مراحل گمرکی برای تاجران ملی و تاجران هرات مشکل است."
پیشتر مسئولان گمرک هرات به رسانهها گفته بودند که در ۱۰ ماه نخست سال مالی در مقایسه با سال گذشته ۷ میلیارد افغانی به دلیل انتقال گمرک به مرز اسلام قلعه کاهش عواید داشته اند.
اما یونس قاضی زاده، رئیس اتاق تجارت و سرمایه گذاری هرات میگوید حالا درآمد روزانه این گمرک تا ۵۰ درصد کاهش یافته است.
در این میان، کامران علیزایی، رئیس شورای ولایتی هرات میگوید که زورمندان از محصول گمرکی فرار میکنند.
او گفت: "در جریان هستید که عواید گمرک پایین تر آمده، با آنچه که والی صاحب تلاش کردند و کوشش کردند، اما متاسفانه مسیر راه امنیت صد در صد ندارد، میتواند زورمندان از قوت خود استفاده کند و فرار محصول کند و یا حتی محصول ندهد."
مقامهای محلی هرات نیز از وجود فساد در ادارههای عایداتی هرات ابراز نگرانی میکنند.
عبدالقیوم رحیمی، والی هرات گفت: "اداراتی که در آن رفت و آمد پیسه زیاد است، طبیعی گپ است که فساد زیاد است و شما میدانید که کدامها اند ضرورت به این نیست که نام بگیرم. در هر جا و در هر نقطه که پیسه رفته و آمد باشد، آنجا سطح فساد بالا میباشد."
با وجود هماهنگی با دفتر والی هرات، اما مسئولان در ریاست گمرک طی یک هفته در این مورد حاضر به پاسخگویی نشدهاند. هر چند شمعروز خان مسجدی، سخنگوی وزارت مالیه افغانستان وعده مصاحبه داده بود، اما به وعدهاش عمل نکرد.