رسم و رواج‌ در چهارسده غور؛ داماد کم‌بغل پیش‌خدمت در خانۀ خُسر

آرشیف، عکس جنبه تزئینی دارد.

در ولسوالی چهارسده ولایت غور در مرکز افغانستان در مورد عروسی سنت‌های خاصی رایج است. افراد آگاه از فرهنگ و سنت‌های رایج این منطقه می‌گویند که داماد تا زمانی که مهریه و مخارج عروسی را تحویل نداده، در خانه پدرزنش کار می‌کند.

یکی از جوانانی که براساس این سنت در خانه پدر همسرش کار می‌کند، عبدالقادر ۲۵ ساله است. او می‌گوید، دو سال می‌شود که در خانه پدرزنش سالیانه در بدل یک‌صد هزار افغانی به عنوان پیش‌خدمت کار می‌کند. او یک فرزند دختر دارد.

عبدالقادر گفت: "من داماد یک خانواده هستم. مهریه دختری که به من داده‌اند، ۳۰۰ هزار افغانی است. من به مدت دو سال است که به عنوان پیش‌خدمت کار می‌کنم. تا وقت خلاص شدن مهریه خانمم این جا هستم. دو سال شد که کار می‌کنم. یک سال دیگر هم باید کار کنم تا که مهریه مکمل خلاص شود."

هموار کردن پرده که به آن "چار" می‌گویند و هموار کردن هفت تشک، ماندن داماد برای هفت شبانه‌روز در خانه پدر عروس و تحلیف عروس و داماد بعد از عروسی، از دیگر سنت‌های رایج در این منطقه است. چنین سنت‌هایی در دیگر مناطق غور رایج نیست.

میده‌گل ۵۰ ساله که چهار دخترش عروسی کرده، می‌گوید بسیاری از خانواده عروس پس از تعیین مقدار مهر و مخارج عروسی، برای دامات تخفیف قایل می‌شوند.

میده گل افزود: "ما رسم داریم که شاه‌بالا می‌کنیم. چار می‌کشیم. بالاخره، می‌گویند که مهریه را نیز کم کنید. بعد ما صدهزار یا بیشتر بخشش می‌کنیم. اگر این کار را نکینم عیب است. اتاق داماد تنها است. اگر یک دو طفل نبرد به خانه‌اش باز هم عیب است. می‌گویند دختر فلانی اولاد نکرده. هفت تشک می‌اندازیم. هفت شب داماد سر آن تشک‌ها خواب است. شبی یکی را برمی‌داریم تا هفت شب بعد می‌رود."

با این حال، فرهنگیان غوری می‌گویند که رسوم محلی نشان‌دهنده هویت همان منطقه است که باید حفظ شود.

فضل‌الحق فایق، رئیس کانون ادبی فیروزکوه می‌گوید: "رسم و رواج هر منطقه در کل هویت و فرهنگ همان منطقه را نشان می‌دهد. یک بخش آن فرهنگ عامیانه مردم است که در بین مردم جای پیدا کرده. یکی دیگر از طریق رواج‌های رسمی و محلی کشور محسوب می‌شود که باید حفظ شود."

ولسوالی چهارسده در فاصله ۱۱۰ کیلومتری شمال شهر فیروزکوه در مرز ولایت فاریاب و بادغیس موقعیت دارد. در این ولسوالی علاوه بر سنت‌های خاص در مورد ازدواج، بازی‌های محلی، صنایع دستی و غذاهای محلی خاصی نیز رایج است.