یک کشکمش تازه میان تهران و واشنگتن روی موضوع تمدید احتمالی تحریم ۵ ساله تسلیحاتی ملل متحد بر ایران در حال افزایش است، تحریمی که به تاریخ هژدهم اکتوبر پایان مییابد.
امریکا خواهان تمدید این تحریم است که از میان برداشته شدن آن بخشی از توافق سال ۲۰۱۵ با ایران بوده و بر اساس یک قطعنامه شورای امنیت روی آن تعیین تصمیم گرفته شده بود.
گفته میشود واشنگتن با مخالفت روسیه و ایران مواجه خواهد شد که هر دو به حیث اعضای دایمی شورای امنیت دارنده حق ویتو اند. ولی متحدین اروپایی گفته اند که پیشنهاد خودشان را برای حل موضوع ارائه خواهند کرد تا از سقوط کامل توافق هستهای سال ۲۰۱۵ جلوگیری شود.
ایالات متحده از توافق هستهای با ایران در ماه می سال ۲۰۱۸ خارج شده و تحریمها را بر ایران از سر گرفت.
تهران در پاسخ به این اقدام امریکا فاصلهگیری از تعهداتش در توافق هستهای را آغاز کرد.
تنش لطفی میان واشنگتن و تهران در جلسه از راه دور شورای امنیت به روز سهشنبه در اظهارات وزرای خارجه ایران و امریکا هویدا بود.
مایک پومپیو به اعضای شورای امنیت گفت: "تقریباً همه کشورها اسلحه دارند و کشورهای عاقل از آن برای اهداف دفاعی و ترویج ثبات استفاده میکنند، ولی جمهوری اسلامی ایران نه. از من یا ایالات متحده نشنوید، از کشورهای منطقه بشنوید، از اسرائیل و کشورهای خلیج در شرق میانه که در معرض خطر ایران قرار دارند، آنها همصدا میگویند تحریم تسلیحاتی را تمدید کنید. شورا باید به آنها گوش دهد."
پومپیو که قبل از آغاز صحبت همتای ایرانیاش جواد ظریف جلسه ویدیویی شورای امنیت را ترک کرد همچنان هشدار داد که از میان برداشته شدن این تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران را به یک فروشندۀ سرکش اسلحه مبدل خواهد ساخت که به جنگهای از ونزویلا گرفته تا سوریه و افغانستان سلاح خواهد داد.
ولی جواد ظریف وزیر خارجه ایران صحبت اش را با نقل از محمد مصدق صدراعظم اسبق ایران آغاز کرد که در یک کودتا طرح شده توسط سیآیای از صدارت کنار زده شده بود. وی ایالات متحده را متهم به خدشهدار ساختن صلح و ثبات جهانی نموده گفت از میان برداشته شدن این تحریم تسلیحاتی در ماه اکتوبر بخش لاینفک توافق هستهای با ایران است.
آقای ظریف گفت: "جدول زمانی برای از میان برداشته شدن محدودیتهای تسلیحاتی که در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در حمایت از توافق هستهای سال ۲۰۱۵ درج شده، بخش جدایی ناپذیر توافقی است که به مشکل به آن دست یافته شده و امضاء کنندگان توافق را قادر ساخته تا سرانجام به یک بستۀ وسیع برجام و قطعنامۀ ۲۲۳۱دست یابند. این قطعنامه با صراحت برای تطبیقش بر جدول زمانی تأکید دارد. هر تلاش برای تغییر و تعدیل آن در کُل سبب تضعیف قطعنامۀ ۲۲۳۱ خواهد شد."
کشورهای اتحادیه اروپا گفته اند برای حل موضوع پیشنهادات خود شان را ارائه میکنند ولی این را هم ابراز داشته اند که از آنچه ایالات متحده خواهان آن است، حمایت نمیکنند.
قابل ذکر است که اگر تحریم تسلیحاتی ملل متحد بر ایران از میان برداشته شود، ممکن است که تهران خواهان خریداری جتهای جنگی، تانکها، وسایل جنگی بحری و دیگر اسلحه از چین و روسیه شود تا دستگاه کهنۀ نظامیاش را نوسازی کند، ولی با در نظرداشت ضعف موجود در اقتصاد این کشور سؤالهای مطرح میشوند که آیا ایران توان خریداری مقدار زیاد اسلحه را دارد یا نه؟