تلاش تازه برای توسعه تجارت بین ایران، هند و افغانستان با محوریت بندر چابهار ایران در تجارت بین سه کشور.
ایران کار ساخت راه آهن چابهار به سوی افغانستان را آغاز کرده است. این راه آهن ۶۲۸ کیلومتری بندر چابهار را از طریق زاهدان، بیرجند و مشهد به افغانستان وصل میکند.
مسئولان اداره راه آهن دولت افغانستان با استقبال از آغاز اجرای این طرح گفتهاند که توافقنامه این پروژه دوسال پیش امضاء و اجرای آن دیروز در ایران آغاز شد.
عبدالباری صدیقی، معاون فنی این اداره، روز چهارشنبه به رادیو آزادی گفت: "با اجرای این طرح، چابهار با نیمروز و هرات وصل میشود - کمهزینهترین و کوتاهترین راه افغانستان به بحر."
او افزود: "ما از راهاندازی این پروژه در ایران استقبال میکنیم. این پروژه نهتنها برای تجارت مهم است، بلکه تأثیر بهسزایی در اتصال منطقهای نیز دارد."
خبرگزاری دولتی ایران، ایرنا، به نقل از معاون وزارت شهرسازی ایران نوشته که: "این شروع خوبی برای توسعه ترانزیت و تجارت در منطقه است."
او گفته که این خط آهن یکی از طولانیترین پروژههای راه آهن در ایران است که با وجود تحریمهای اقتصادی، اجرا خواهد شد و ساخت ۱۵۰ کیلومتر آن تا آخر سال روان خورشیدی به پایان میرسد.
به گزارش ایرنا، این مسیر قطارهای مسافربری را با سرعت ۱۶۰ کیلومتر در ساعت و قطارهای باری با سرعت ۱۲۰ کیلومتر در ساعت حرکت میدهد.
در عین حال، برخی از کارشناسان اقتصادی میگویند که افغانستان هنوز از چابهار سود زیادی نبرده است و اظهار امیدواری میکنند که پس از اتصال راه آهن، این مسیر به نقطه اتصال منطقهای تبدیل شود.
شعیب رحیم، که از نزدیک وضعیت اقتصادی منطقه را بررسی میکند، به رادیو آزادی گفت: "اگر منافع اقتصادی به جای سیاستهای جنگطلبانه در نظر گرفته شود، ایران، افغانستان و هند از طریق چابهار با هم وصل خواهند شد."
آقای رحیم افزود: "مزایای چابهار فقط زمانی به افغانستان میرسد که کالاها از طریق بندر چابهار و زرنج به افغانستان برسند، زیرا این یک راه کوتاه برای کابل است. راهها باید شوند، راه آهنها باید ساخته شوند. مزیت راه آهن این است که میتواند کالا را بدون هیچ زحمتی و در زمان کمتری حمل و نقل کنند و ما از آن مزایای بیشتری میگیریم."
وزارت شهرسازی ایران همچنین گفته که این پروژه داد و ستد تجاری سهجانبه بین ایران، افغانستان و هند را بیشتر تقویت میکند.
برخی بر این باور هستند که با نزدیک شدن همه چیز به چابهار، وابستگی تجاری افغانستان به پاکستان کاهش مییابد-چیزی که پاکستان پیوسته از آن به عنوان اهرم فشار در برابر افغانستان استفاده کرده است.
افغانستان، که پیش از این بیشتر وابستگی به راههای تجاری پاکستان بوده، در سال ۲۰۱۶ برای تقویت تجارت خود از طریق بندر چابهار با هند و ایران توافقنامهای امضا کرد.
افغانستان همچنان تجارت خود را با دیگر کشورهای منطقه مانند ترکمنستان، قزاقستان، آذربایجان و تاجیکستان گسترش داده است و امیدوار است که دیگر محدود به یک مسیر تجاری نباشد.