زندگی زیر سایۀ حاکمیت طالبان در بخش‌های از غور؛ حکایت‌های گوناگون غور نشین‌ها

بحث آشتی میان حکومت افغانستان و طالبان در این روزها نسبت به گذشته داغ‌تر شده است.

طالبان به تازگی آتش بس ۳ روزه در عید قربان اعلام کردند.

حکومت افغانستان هم اعلام کرد، تا زمانی که طالبان آتش‌بس را نقض نکنند، نیروهای افغان عملیات نمی‌کنند.

با این، امیدواری‌های تازه در مورد آغاز گفت‌و‌گوهای بین افغان‌ها به وجود آمده.

مردم عادی هم استقبال می‌کنند، اما برخی از مردم از آنچه ادامۀ ظلم و ستم طالبان می‌خوانند شکایت دارند.

فرامرزِ ۲۸ ساله ساله است که زیر حاکمیت طالبان در ولسوالی دولینۀ ولایت غور زندگی می‌کند.

او می‌گوید: "رفتار طالبان با مردم در منطقۀ ما ظالمانه است. همیشه با مردم رفتار خشمگین می‌کنند. از هیچ گونه خشونت دریغ نمی‌کنند."

فرامرز به رادیو آزادی می‌گوید، از رفتار طالبان ناخشنود است: "نیم شب به خانۀ یک شخص می‌آیند و نان می‌طلبند. اگر نان نداشته باشد او را لت و کوب می‌کنند و می‌گویند از هر کجا که می‌شود برای ما نان پیدا کن."

فرامرز از چیزی که محاکمه های صحرایی توسط جنگجویان طالبان در غور می‌خواند نیز شکایت دارد.

به گفتۀ مقام‌های شورای ولایتی غور، حکومت از میان تمامی ۱۱ ولسوالی این ولایت کنترل کامل تنها ولسوالی لعل سرجنگل را در دست دارد.

آنها می‌افزایند که به جز از شهر فیروز کوه و مرکزهای ولسوالی‌های چهارسده، دولت یار، مرغاب، پسابند، تیوره، شهرک، دولینه، تولک و ساغر کنترل دیگر بخش‌ها در دست طالبان است.

عبدالحمید ناطقی عضو شورای ولایتی غور به رادیو آزادی گفته است، که طالبان در مناطق تحت کنترل شان از مردمِ نادار باج می‌گیرند.

او گفت: "در ولایت غور که طالبان در بخش‌های زیاد آن حضور دارند، انفجارها را انجام می‌دهند، اماکن عام المنفعه را تخریب می‌کنند. موضوع خشونت و سنگسار نیز است. آنها در نزدیکی‌های مرکز ولایت غور کسی را به نام رخشانه سنگسار کردند و ده‌ها مورد دیگری که ما در ولسوالی‌های مختلف می‌بینیم."

قاری یوسف احمدی، یک سخنگوی طالبان می‌گوید، طالبان در تمامی ولایت‌ها محاکم دارند تا به گفتۀ او به گونۀ درست به قضایای حقوقی و جزایی مردم رسیدگی شود.

آرشیف، باشنده های پکتیا برای حل قضایای شان به یک محکمه گروه طالبان مراجعه کرده اند.

او می‌گوید، «دشمن» محاکم «شرعی و اصولی» طالبان را محاکم «صحرایی» می‌نامد که به گفته اش نادرست است.

آقای احمدی به رادیو آزادی گفته است: مردم ولایت غور به رضای خود به جنگجویان این گروه مطابق توانشان عشر و ذکات می‌دهند.

اما برخی از مردم محلی چیزی دیگری می‌گویند.

گلرخِ ۴۵ ساله می‌گوید، حدود ۳ هفته پیش از روستای جر سُرخ به شهر فیروز کوه گریخته است: "ما فرار کرده ایم و این جا آمدیم. ما دوباره رفته نمی‌توانیم هیچ چیزی نداریم. پسرم هم کشته شده است. جنگ بود. زدن و کوفتن و آتش زدن بود. از ناچاری آمدیم. کی منطقۀ خود را رها می‌کند؟ این جا چی پیدا می‌شود؟ خدا و راستی یک کیلو کچالو را ۳۰ افغانی خریده نمی‌توانم. یک بوری آرد ۲ هزار است. من بیچاره از کجا پیدا کنم؟"

گلرخ از حکومت انتظار دارد به دادش برسد.

عبدالرؤف غفوری، رئیس ادارۀ مهاجرین ولایت غور است.

او می‌گوید، افرادِ مثل گلرخ را مستقیماً کمک کرده نمی‌توانند: "شخصاً ادارۀ مهاجرین هیچ نوع کمکی به بیجا شده ها ندارد. صرف مؤسساتی که با وزارت مهاجرین تفاهمنامه امضاء می‌کنند، به ادارۀ مهاجرین معرفی می‌شوند و به ولایت غور می‌آیند. از طریق مؤسساتِ همکار می‌توانند سروی و برای بیجا شده ها کمک رسانی کنند."

آرشیف، بیجا شده های داخلی

غفوری به رادیو آزادی گفت که در چند ماه پسین صدها خانواده در این ولایت بیجا شده اند: "در سال ۲۰۲۰ یا ۱۳۹۹ ما بیش از ۲ هزار خانوادۀ بیجا شده در سطح ولایت غور، مرکز و ولسوالی‌ها داریم. این، ارقامِ ثبت شده است. ما یک تعداد بیجا شده در ولسوالی‌های ساغر، شهرک و تیوره نیز داریم که تا حالا نسبت مشکلات نتوانستیم آنها را سروی کنیم."

محمود اندرابی، فرمانده لوای سوم نظم عامۀ قول اردوی ۲۰۷ ظفر در ولایت غور، جنگجویان گروه طالبان را به خاطر این همه درماندگی باشنده های غور مقصر می‌داند.

او به رادیو آزادی می‌گوید، شمار این جنگجویان به بیش از ۲،۵۰۰ تن می‌رسد: "آنها {طالبان} در اکثریت ولسوالی‌های ولایت غور {از جمله} دولت یار، مرغاب، جمعِ غربِ فیروز کوه و پشت بند بایَن فعالیت دارند. متآسفانه که در این اواخر بعضی قریه ها و قصبات را تحت تصرف خود گرفتند و به باشنده های آن آسیب رساندند و مال و مواشی شان را با خود بردند."

آقای اندرابی افزود که برای اجرای عملیات بازپس‌گیری مناطق تحت کنترل طالبان منتظر دستور مقام‌های کابل هستند.

آرشیف، شماری از جنگجویان گروه طالبان

در حالی از بدرفتاری جنگجویان طالبان در ولایت غور خبر می‌رسد که شمار زیادی از شهروندان افغانستان به ویژه زنان به این باور اند که طرز نگرش طالبان به مسائل اساسی مانند حقوق زنان هنوز تغییر نکرده.

با وصف این همه نگرانی و تشویش، امیدواری های تازه در مورد آغاز گفت‌وگوهای مستقیم میان نماینده های این گروه با مقام‌های دولتی افغانستان به وجود آمده.

بسیاری از افغان‌ها مانند فرامرز به آتش‌بس همیشگی چشم امید دوخته اند.

آتش بس دایمی از نکته های کلیدی مورد بحث در مذاکرات بین افغانان خواهد بود.

اما این که آرزوی مردم چی وقت بر آورده می‌شود، حداقل خودشان نمی‌دانند.

زندگی زیر سایۀ حاکمیت طالبان در بخش‌های از غور؛ حکایت‌های گوناگون غور نشین‌ها