یک نظامی پیشین در شمال کابل درد سرساز شده‌است.
حکمت‌الله ۲۸ ساله با ده‌ها جنگجوی زیر فرمانش، امنیت ولسوالی شکردره را به نفع گروه طالبان به مخاطره انداخته است.
حکمت‌الله مشهور به قاری حکیم‌الله، سرباز پیشین اردو باری به اتهام فعالیت به نفع گروه طالبان زندانی شده بود، اما توانست به استخدام پولیس درآید و یک قرارگاه پولیس را به طالبان تسلیم دهد.
در آستانۀ آغاز گفت‌وگوهای صلح افغانستان در قطر، جنگ طالبان در شمال کابل شدت یافت و ده‌ها خانواده از شکردره به شهر کابل آواره شدند.
مقام‌های دولتی می‌گویند، افزایش فعالیت گروه طالبان در شکردره، در حدود ۳۰ کیلومتری شمال شهر کابل، نه‌تنها برای امنیت پایتخت، بلکه برای تأسیسات دولتی مانند بند آبگردان «شاه و عروس» نیز تهدیدی جدی شمرده می‌شود.
یک ماه پیش اردوی ملی افغانستان عملیاتی را برای بیرون راندن طالبان در ولسوالی شکردره راه اندازی کرد.
در آن زمان وزارت دفاع اعلام کرد که در جریان این عملیات، ولسوالی از وجود طالبان "پاکسازی" شد.
به‌گفته‌ی سخنگوی وزارت دفاع، در عملیات اردوی ملی ۵ تفنگدار طالبان کشته شده و ۲۵ عضو دیگر این گروه بازداشت شدند، اما به نظر می‌رسد که هنوز هم در شکردره طالبان حضور دارند.
در عقب این فعالیت‌ها چه کسی قرار دارد؟ یک نظامی پیشین دولت.
او کسی نیست جز حکیم‌الله سرباز پیشین اردو، مأمور سابق پولیس، زندانی پیشین حکومت، آموزش‌دیده علوم دینی که حالا به نام قاری حکمت‌الله فرماندهی طالبان را در شکردره بر عهده گرفته است.
حکمت‌الله حدود دو ماه پیش فعالیت خود را در شکردره آغاز کرد. منابع امنیتی در شکردره می‌گویند که او حدود ۷۰ تفنگدار تحت فرمان دارد.
شماری از مردم شکردره به رادیو آزادی گفتند که افراد تحت امر حکیم‌الله مشغول کارگذاری ماین و طراحی حمله به نیروهای دولتی هستند. آن‌ها از مردم عشر و زکات جمع می‌کنند و شبانه به فعالیت می‌پردازند.
کسانی که با رادیو آزادی صحبت کردند، نخواستند نام‌های‌شان فاش شود. یکی از آن‌ها گفت که حکمت‌الله شب‌نامه پخش می‌کند و کارمندان دولت را تهدید می‌کند.
رادیو آزادی توانست از طریق "واتس‌آپ" با او گفت‌وگو کند. حکیم‌الله ادعا می‌کند که ۱۵۰ تفنگدار دارد و با پخش "شب‌نامه می‌کوشد که مردم را از حمایت از دولت باز دارد."
محمد یعقوب حیدری، والی کابل به رادیو آزادی می‌گوید که حکمت‌الله کم‌وبیش ۱۰ محافظ دارد. به‌گفته او حکمت‌الله حدود ۵۰ تفنگدار تحت امر دارد و در برخی موارد تا نزدیک به ۱۰۰ نفر از بقیه ولسوالی‌های کابل برای حمایت وی به شکردره می‌آیند.
محمد یعقوب حیدری والی کابل
- اتهام‌ها بر حکمت‌الله
مسئولان محلی در کابل، حکمت‌الله را به سازماندهی و دست داشتن در برخی رویداد ها متهم می‌کنند.
محمد یعقوب حیدری والی کابل او را به کشتن یکی از محافظان خود متهم می‌کند. حدود ۴۰ روز قبل در حمله‌ی "افراد تحت امر حکمت‌الله" در نزدیکی بند شاه و عروس، یک محافظ والی کابل کشته شده بود.
حیدری همچنان می‌گوید که افراد مربوط به حکمت‌الله همچنان "در کشتن یک عالم دین" در روستای دره در ولسوالی شکردره دست دارند. به‌گفته والی، تفنگداران این قوماندان طالبان حدود دو ماه پیش در موتر یک منسوب اردوی ملی ماین جاسازی کرده بود که به‌گفته وی، در نتیجه انفجار این ماین "منسوب اردوی ملی" جان باخت.
این مقام حکومتی در کابل همچنان حکمت‌الله را به سازماندهی ماین‌های کنار جاده، جمع‌آوری "عشر از مردم" و تهدید کارمندان دولتی، متهم می‌کند.
- "بند شاه و عروس"
محمد یعقوب حیدری، والی کابل حکمت‌الله را تهدید برای امنیت کابل می‌داند و می‌گوید که طالبان او را مؤظف کرده‌اند تا بند آبگردان "شاه و عروس" در ولسوالی شکردره کابل را منفجر کند.
بند شاه وعروس در ولسوالی شکردره
آقای حیدری افزود: "یکی از برگترین دستاوردهای چند سال اخیر بند شاه و عروس است که به اتمام می‌رسد و قرار است آبگیری شود. چندین بار طالبان تلاش کردند که به بند خود را برسانند. قاری حکیم‌الله برای بند شاه و عروس خطر است. در یک عملیات اضافه‌تر از ۱۰۰ کیلوگرام مواد انفجاری گرفته شد. این نشان‌دهنده این است که [قصد دارند] بند شاه و عروس را یا انفجار دهند یا تخریب کنند."
اما حکمت‌الله می‌گوید که هدفش ویران کردن این بند نیست.
او می‌افزاید: "اگر من بخواهم این بند را از بین ببرم، در یک کیلومتری بند قرار دارم، همین امشب هم می‌توانم بند را تخریب کنم. من با بند کاری ندارم. این تبلیغات است. ما به نفع کشور هستیم و به منافع آسیب نمی‌رسانیم."
- حکمت‌الله کیست؟
حکمت‌الله مشهور به قاری حکیم‌الله سرباز پیشین اردو و پولیس افغانستان است.
او زاده‌ی ولسوالی شکردره است، حدود ۲۸ سال سن دارد، ازدواج نکرده‌است و مکتب را نیمه تمام گذاشته است.
وزارت دفاع از دادن توضیح در باره سوابق این نظامی پیشین خودداری کرد، اما منابعی در اردوی ملی گفتند که حکمت‌الله بیش از یک سال در "بخش ماین‌روبی" قول اردوی ۲۰۱ سیلاب در شرق افغانستان کار کرده‌است.
حکمت‌الله می‌گوید که در سال ۱۳۹۳ در مرکز تعلیمی اردوی ملی در کابل و بلخ آموزش نظامی دید و در ولایت ننگرهار به کار آغاز کرد، اما به اتهام "تبلیغ به نفع طالبان" بازداشت شد. او دو ماه زندانی بود و به‌گفته نزدیکانش، به دلیل این‌که علیه او شواهد و مدارکی پیدا نشدند، آزاد شد.
یکی از برادران حکمت‌الله نیز تا چند ماه پیش عضو اردوی ملی بود. مختار حدود چهار هفته پیش در جریان عملیات اردوی ملی به "ظن" همکاری با برادرش در ولسوالی شکردره بازداشت شد.
مختار به رادیو آزادی گفت، برادرش در زمان مأموریت نظامی باور داشت که نباید جنازۀ سربازان اردوی ملی را خواند.
مختار برادر حکمت‌الله در حال مصاحبه با نصرت پارسا خبرنگار رادیو آزادی
قاری حکمت‌الله می‌گوید، پس از آزادی از زندان با طالبان تماس گرفت و در عین حال مأمور پولیس محلی لوگر شد. منابع پولیس لوگر می‌گویند او در ماه جوزای ۱۳۹۷ به استخدام پولیس درآمد و هفت ماه فرمانده یک پاسگاه پولیس محلی در روستای «ده‌نو» ولسوالی محمد آغه لوگر بود.
یک منبع پولیس لوگر به رادیو آزادی گفت که حکیم‌الله در ماه جدی همان سال این پاسگاه را با هشت سرباز و تجهیزات موجود به طالبان "تسلیم" کرد.
پولیس لوگر و وزارت داخله از اظهار نظر علنی در این مورد خودداری کردند.
منابع امنیتی به رادیو آزادی گفتند که حکمت‌الله پس از این اقدام به نفع طالبان، به پاکستان رفت و به آموزش علوم دینی پرداخت. او پس از یک‌ونیم سال به افغانستان برگشت و به‌عنوان «قاری» به فرماندهی جنگجویان طالبان در شکردره منصوب شد.
اما حکمت‌الله می‌گوید اصلاً به پاکستان نرفته و نزد برخی عالمان دین در شکردره و لوگر آموزش دیده است.
استخدام در صفوف پولیس غیر قانونی بود؟
بر اساس طرزالعمل نهادهای امنیتی، هیچ نهاد امنیتی نمی‌تواند سرباز نهاد دیگر را بدون ترخیص استخدام کند. در حالی‌که حکیم‌الله از اردو ترخیص نگرفته بود، به "تبلیغ به نفع طالبان" متهم بود، چرا به پولیس استخدام شد؟
آرشیف، شماری از سربازان نیروهای امنیتی افغانستان
سخنگوی وزارت داخله به این سؤال رادیو آزادی پاسخ نداد، اما منابع پولیس ولایت لوگر به رادیو آزادی گفتند که در آن زمان سیستمی وجود نداشت تا نشان دهد افرادی‌که مأمور پولیس می‌شوند، پیشینه‌ی کار در نهاد امنیتی دیگر دارد یا نه.
این منابع گفتند که حالا بر اساس سیستمی، سوابق همه نیروهای امنیتی و دفاعی قابل تشخیص است.
والی کابل استخدام حکمت‌الله در پولیس محلی را غیر قانونی می‌داند.
آقای حیدری می‌گوید: "کاملاً غیر قانونی بوده. در گذشته زمانی‌که کسی در پولیس محلی جذب می‌شد، به بایومتریک و سوابقش توجه جدی نمی‌شد. شرایط طوری بوده که هر کس به سادگی می‌توانست در پولیس محلی شامل شود. [حکیم‌الله] این را هم فهمیده بود که در کابل خود را شامل نکرده بود، چون افشا می‌شد. ماهرانه به لوگر رفته تا هنگام شامل شدن، شناسایی نشود."
حالا که این نظامی پیشین دولت به دردسر برای امنیت شمال کابل تبدیل شده، مسئولان دولتی می‌گویند در پی بازداشت او هستند.
گوهر خان بابری، ولسوال شکردره به رادیو آزادی گفت: "حکمت‌الله و افرادش به شکل پنهانی گشت‌وگذار می‌کنند. به‌زودترین فرصت ساحات دور دستی که آن‌ها در آن گشت‌وگذار می‌کنند تصفیه می‌شود و حکمت بازداشت می‌شود."
از سوی دیگر والی کابل اظهار امیدواری می‌کند که نیروهای امنیتی مانع فعالیت حکمت‌الله و دیگر جنگجویان طالبان خواهند شد.
محلی از ولسوالی شکردره
مختار و یونس، برادران حکمت‌الله به رادیو آزادی گفتند که "خانواده‌شان" طرفدار دولت است. به‌گفته آن‌ها، برادران و پدر شان مخالف پیوستن حکمت‌الله به گروه طالبان بوده‌اند.
مختار، که در زندان امنیت ملی با رادیو آزادی مصاحبه کرد، گفت که حکمت‌الله او را به دلیل کار کردن با اردو "تهدید به مرگ" کرده‌است.
مسئولان در حالی از فعالیت حکمت‌الله در شکردره‌ی کابل سخن می‌گویند که پیشتر از آن نیز برخی مناطق شمال کابل "نا امن" شده بود.
حمله بر کارمندان سارنوالی در شمال کابل و سوء قصد بر جان فوزیه کوفی عضو هیئت مذاکره کننده دولت افغانستان با طالبان در مربوطات ولسوالی شکردره از نمونه‌های این ناآرامی‌ها اند.