امیرداد حادثۀ را به یاد می آورد که در آن دو عضو خانوادهاش پیش چشمانش جان دادند. امیرداد و پسران کاکایش سال گذشته دنبال کار مسیر پر خطر ایران را در پیش گرفتند، بیخبر از اینکه این سفر غیرقانونی برای برخی از آنها راهی بیبرگشت است.
او افزود: "یک ماشین از ما جلوتر بود، وقتی که سربازها آمدند ماشین ما فرار کرد و آنها هم که فرار کردند، حادثه کردند ۳۰ نفر همه فوت کردند. خدا او دنیای آنها را خوب کند، بعد او کسانی که حادثه کردند دو تای آنها از فامیلهای خود ما بود. این حادثه که آنجا شد، ما بسیار جگرخون شدیم، اینقدر جنازه از هموطنان ما پیشروی ما باشد، این برای همه ناراحتکننده است."
سفر امیرداد با درد و اندوه ادامه یافت. او چند ماهی را در ایران سپری کرد، اما نه کار مناسب یافت و نه پول مناسب به دست آورد.
او میگوید پول اندکی را که به دست آورده بود نیز هنگام اخراجش از ایران ماموران امنیتی از او گرفتند: "نمیدانیم چهوقت شب بود، ۲ یا ۳ بجه بود، ۴ تا ۵ سرباز آمد دروازۀ اتاق را زدند و شکستند و داخل آمدند، همۀ ما را دستبند زدند و به اردوگاه بردند. در اردوگاه دو سه شب ماندیم بعد پول دادیم و ما را آوردن به زاول و زاهدان و در آنجا هم من را یک میلیون تومان جریمه کردند که تو چهار بار آمدی باید جریمه خود را بدهی، دیگر دوستهای ما را هم دو تا سه صد هزار تومان جریمه کردند، نه آب میدادند و نه هم نانی، بسیار اذیت میکردند. یکبار دو بار دیگر هم آمدم سنگ سفید، آنجا هم نگه کردند و بسیار اذیت میکردند."
امیرداد ۲۵ ساله، با دشواریهای زیاد دوباره به زادگاهش ولایت غور برگشت – ولایتی که صدها باشندهاش سالانه برای دریافت کار راه پُر خطر ایران را در پیش میگیرند.
این جوانا اکثراً به طور قاچاقی و بدون جواز سفر به ایران میروند.
عبدالرووف غفوری، آمر مهاجران و عودتکنندگان غور میگوید، قاچاقبران انسان جوانان و کودکان را بهخاطر دستیافتن به زندگی بهتر، در بیرون از کشور فریب داده و آنها را به گروگان میگیرند تا بتوانند پول بیشتری بهدست آورند.
او گفت: "۹ ماه که گذشت، ما تقریباً ۱۰۲۲ نفر کسانی که اینها به کشور ایران بهخاطر نیازمندی کار رفتند، یعنی شما میدانید که در ولایت غور زمینۀ کار هیچ وجود ندارد، اینها بخاطر کار و کسب رفتند و یک تعداد افراد زیر سن را آنها در آنجا انتقال میدهند، زمانیکه اینها از مرز میگذرند اطفال آنها گروگان به قاچاقبر میدهند تا هر زمانیکه آنها مقدار پول را که قاچاقبر از آنها میگیرد اینها در ایران کار میکنند و بعد از مدت یک ماه یا دو ماه میآیند و پول را به قاچاقبر میدهند و او طفل را از گرو قاچاقبر آزاد میکنند."
علت اصلی مهاجرت اکثریت افغانها به ایران نبود زمینۀ کاری در کشور خود شان دانسته میشود.
به گفته آمر مهاجرین غور، براساس معلومات سازمان جهانی مهاجرت (IOM) در شش سال پسین از هر سه شهروند افغانستان یک نفر تجربه مهاجرت غیر قانونی را به کشورهای دیگر داشته است. که از میان این همه مهاجران غیر قانونی سی درصد مانند امیرداد مهاجرت شان ناموفق پایان مییابد و به کشور شان بر میگردند. اکثر این افراد مقدار زیاد پول خود را در راه مهاجرت به مصرف میرسانند و زمانی که بر میگردند فقر بیشتر از گذشته آنها را می آزارد.
امیرداد اکنون سه ماه شده، کار دهقانی میکند پولی که از این طریق به دست میآورد به گفته خودش مخارج خانواده ۱۳ نفریاش را تامین نمیکند.