اهدای لقب‌های "بابای موسیقی پشتو" و"سلطان دمبوره" به دو هنرمند نامدار

استاد گل‌زمان آوازخوان، ترانه‌سرا و آهنگ‌ساز مشهور زبان پشتو همراه با صفدر توکلی نوازنده و آهنگ ساز و آوازخوان مشهور افغانستان

وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان به گل‌زمان از آوازخوانان به‌نام پشتو لقب "بابای موسیقی پشتو" و صفدر توکلی از جمع آواز خوانان هزاره کشور لقب "سلطان دمبوره" داد.

گل‌زمان‌ و صفدر توکلی از آوازخوانانی که در موسیقی سنتی افغانستان‌ و میان مردم‌ جایگاه ویژه دارند.

گل‌زمان ۸۳ سال پیش در قریه "چینه کله" ولایت خوست زاده شد.

حدود هفت سال داشت که علاقه‌مند موسیقی شد. او در آغاز دایره می‌نواخت و با هم سالانش در گوشه و کنار روستای خود آواز می‌خواند. حالا او در میان مردم به‌نام "استاد گل‌زمان" شهرت دارد و بیش از ۵۰ سال می‌شود که آواز می‌خواند.

استاد گل زمان آوازخوان، ترانه‌سرا و آهنگ‌ساز مشهور افغانستان

او می‌گوید: "من‌ در ۵۵ سال بسیار زیاد به موسیقی پشتو کار کردم. بسیار شاگردها تربیه کردم، در بسیار جشنواره‌های بین‌المللی در اروپا و آسیا اشتراک کردم، بسیار آهنگ‌ها آماده کردم برای موسیقی پشتو چیزهای جدید را اختراع کردم‌. مثل مجلس‌های دیره و حجره، به بسیاری از فیلم‌های پشتو من موسیقی آماده کردم بسیار زیاد کارها کردیم."

صفدر توکلی، صدایی که در موسیقی سنتی هزاره‌گی بی‌نظیر گفته می‌شود؛ بیش از نیم صده می‌شود که با تارهای دمبوره آشناست او از بهر تمرکز همیشه‌گی اش روی این آله حالا رسماً "سلطان دمبوره" لقب گرفت.

صفدر توکلی نوازنده وآهنگ‌ساز مشهور افغانستان

او که در سال ۱۳۲۰‌ در ولایت بامیان زاده شد، می‌گوید ۱۶ سال داشت که علاقه‌مند موسیقی شد و در میان هم‌سن و سالان‌اش موسیقی می‌شنید و گاه هم زمزمه می‌کرد.

او می‌گوید: "اولین کسی که ما بسیار به مشکلات‌های تمام، در وقت که من دمبوره می‌نواختم و تمرین می‌کردم تهدیدها شدیم، توهین‌ها شدیم، تحقیرها شدیم. دنبوره در نابودی قرار بود هیچ نام دمبوره را کسی گرفته‌ نمی‌توانست در مناطق هزاره‌جات، من‌ به او لحاظ مقاومت کردم دمبوره خود را از دست ندادم دیگر تا بلاخره گپ‌ من در رادیو کشید و از طریق رادیو دیگر من ادامه دادم."

او در سال ۱۳۴۶ زمانی که ۲۶ سال سن برای بار نخست در رادیو افغانستان موسیقی هزاره‌گی اجرا کرد، به گفته او حالا بیش از ۴۰۰ پارچه آهنگ دارد.

وزارت اطلاعلات و فرهنگ روز چهارشنبه شنبه گل‌زمان را "بابای موسیقی پشتو" و صفدر توکلی را "سلطان دمبوره" لقب داد.

همچنین در برنامه‌ای که از سوی این وزارت روز چهار شنبه برگزار شده بود و هدف از آن حمایت از هنرمندان کهن‌سال و به‌نام کشور بود به هشت تن از هنرمندان مشمول ظاهر باختری آواز خوان، عبدالمجید اسپند سیتارنواز، حیات‌الله ابدالی رباب‌نواز، عبدالقیوم‌ ناسع آواز خوان، سردار احمدالله رباب‌نواز، سمنگل طبله‌نوار طلا محمد تخاری آوازخوان لقب استادی داده شد.

صابر مومند سخنگوی وزارت اطلاعات و فرهنگ می‌گوید: "این وزارت به دو هنرمند و پیش‌کسوت عرصه هنر استاد گل‌زمان و استاد صفدر توکلی،‌ به استاد گل زمان "بابای موسیقی پشتو" و همچنان به استاد صفدر توکلی "سلطان دمبوره القاب اهدا نمود."

صابر مومند سخنگوی وزارت اطلاعات و فرهنگ

همچنین شیوا شرق معین وزارت اطلاعات و فرهنگ به رادیو آزادی گفت که آوازخوانانی که لقب استادی کسب کردند، آلات موسیقی‌شان را که بیش از ۵۰ سال سابقه داشته به موزیم ملی سپرده‌اند و در آن‌جا مکان ویژه‌ ای‌ به این آلات در نظر گرفته شده‌‌است.

با این‌همه اما جنگ و ناامنی‌ها مانند همه بخش‌ها به دنیای موسیقی افغانستان نیز آسیب رسانده و در برخی حالات شنیدن و گوش دادن به آن حرام‌ پنداشته شده و از این رهگذر آواز خوانان نیز با تهدیدهای زیادی روبرو شده‌اند، با آن هم موسیقی افغانستان و استفاده از آله‌های ویژه در آن، هنوزهم شنوندگان زیادی دارد.