داکتران: خشونت خانوادگی سبب اعتیاد مجدد زنان مداوا شده می‌شود

آرشیف، شماری از زنان معتاد به مواد مخدر در یک مرکز درمان در ولایت فراه

فاطمه که توسط شوهرش به مواد مخدر معتاد شد و سپس خلاف رضایتش وی را طلاق داد، حتی پس از این جدایی نیز از شر مواد مخدر نجات نیافته و شوهر قبلی‌اش بار بار تلاش کرده تا وی به استفاده از مواد مخدر ادامه دهد: "نشه را که ترک کردم، شوهرم باز هم مرا در قبرستانی‌های سرای شمالی که آنجا خانه ماست، من را دید و برایم گفت که مریض استی، یک دود مواد بکش، پس خوب می‌شوی، برایش گفتم که تازه از شفاخانه خارج شدیم و نشه نمی‌کنم. یک عسکر آمد و برایش گفت که او را طلاق دادی و حالی برایش نامحرم استی، یکبار او را به شیشه معتاد ساختی و حالا باز برایش مواد مخدر می‌دهی."

به اساس یافته‌های کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، در دو سال اخیر قضایایی خشونت علیه زنان ناشی از استفاده مواد مخدر بیشتر شده و اکثریت این قضایا به تفریق و طلاق منجر شده است.

لیلما خانم دیگری است که به دلیل خشونت‌های خانوادگی به مواد مخدر رو آورده است.

لیلما می‌گوید، به دلیل یک قضیه خانوادگی اعضای خانواده‌اش وی را از خانه بیرون کردند و وی نیز به امید دست یافتن به یک سرپناه، با یک فرد معتاد ازدواج کرد و این ازدواج آنان سبب اعتیاد وی شد: "یک خواهر خوانده بد داشتم، او کسی نداشت و باز من این زن را در خانه خود جای دادم و برایش لوازم خانه و پول نیز دادم. یک روز که بچه خردم مریض بود او را پیش داکتر بردم، وقتی به خانه برگشتم او زن در خانه نبود و با خود وسایل خانه و دخترانم را برده بود. بعد از آن شوهرم و بچه هایم تا که توانستند مرا لت و کوب کردند که چرا او زن را به خانه آوردی و برایم گفتند: تا زمانی که دخترها را پیدا نکردی، به خانه برنگردی."

روانشناشان در مراکز تداوی اعتیاد می‌گویند، زنان معتاد در خانواده مورد خشونت قرار می‌گیرند و در اجتماع نیز با آنان برخورد مناسب صورت نمی‌گیرد.

مرسل احمدی روانشناس در شفاخانه صد بستر تداوی زنان معتاد می‌گوید، اکثریت زنان معتاد پس از ترک مواد مخدر، به دلیل خشونت‌های خانوادگی و اجتماعی، دوباره به مواد مخدر معتاد می‌شوند: "خشونت می‌تواند باعث رو آوردن دوباره یک مریض به مواد مخدر شود. همین گونه، روند تداوی را متضرر می‌سازد، بخاطریکه وقتی یک مریض صحتمند و خوب می‌شود، نیاز به حمایت و درک فامیل و خانواده دارد. وقتی که آن‌ها از مراکز تداوی صحتمند بیرون می‌شوند مورد لت‌وکوب قرار می‌گیرند، مورد بی اعتمادی و خشونت قرار می‌گیرند. طبعاً پروسه تداوی برهم می‌خورد و آنها دوباره به طرف مواد مخدر می‌روند."

براساس مصاحبه‌های انجام شده با زنان معتاد در مراکز ترک اعتیاد مواد مخدر، اکثریت خشونت‌ها در برابر زنان معتاد از سوی کسانی صورت گرفته که آنها خود به مواد مخدر معتاد اند.

گلالی اکبری رئیس کمیسیون امور زنان مشرانو جرگه می‌گوید، برنامه های حمایتی از زنان معتاد پس از تداوی ترک اعتیاد وجود ندارد و به دلیل گستردگی مشکل اعتیاد در جامعه، آنان مجبور می‌شوند که برای رهایی از خشونت بار دیگر به مواد مخدر پناه ببرند: "تعدادی زیادی از زنان در افغانستان معتاد هستند. وقتی آنان از بستر تداوی خارج می‌شوند، درخانه با خشونت و مواد مخدر رو برو می‌شوند. علتش اینست که وزارت‌های که در این بخش کار می‌کنند، فراموش کرده اند که باید زنان معتاد را حمایت کنند، دست شان را بگیرند و فرصت برگشت آنان به جامعه را فراهم سازند، به آنان فرصت‌های کاری را فراهم سازند."

با این همه روانشناسان به این باور اند که با برگشت زنان معتاد به زندگی عادی، اطفال آنها نیز از خطر مواد مخدر مصون خواهند شد، زیرا اکثریت اطفال از سوی مادران معتاد شان به مواد مخدر معتاد شده اند.