بیستم ماه می برابر است با روز جهانی زنبور عسل.
زنبورها با گردهافشانی روی گلها در مزرعهها، نقش مهمی را در تبدیل کردن گلها به میوه برای استفاده بشریت ایفا میکنند.
غنچهگل کریمی، مسوول مرزعه زنبورداری در ولسوال انجیل هرات است. ۱۲ سال است زنبورداری میکند. او کارش را با ششونیم هزار افغانی سرمایه و با خرید یک صندوق زنبور آغاز کرد، اما اکنون ۶۵ صندوق زنبور دارد و سالانه ۶۵۰ کیلو عسل تولید میکند.
کریمی میگوید، در مزرعهاش شرایط مساعدی برای گردهافشانی زنبورها و تولید عسل فراهم کرده است.
بانو کریمی گفت: "کار زنبورداری را که شروع کردم، از یک صندوق و تولیدات ما خیلی پایین بود هفت تا هشت کیلو عسل بود اما در سال ۱۳۹۹ تعداد صدوقهای من به ۶۵ صندوق رسید و تولیدات عسل هم خیلی زیاد شد. من وقتی با شش و نیم هزار پول قرض این کار را شروع کردم هیچوقت تصور نمیکردم اینقدر پیشرفت کنم."
امروز، بیستم می برابر است با روز جهانی زنبور عسل، حشرهای که به تنهایی سهم ۸۰ درصدی در چرخه غذایی جهان دارد.
بر اساس آمار رسمی جهانی، حدود ۹۰ درصد از گونههای گیاهان وحشی بهصورت کل یا تا حدی به گردهافشانی حشره بخصوص زنبور عسل بستگی دارد، همراه با بیش از ۷۵ درصد از محصولات غذایی جهان و ۳۵ درصد از زمینهای کشاورزی جهان.
با این حال این حشره مفید از تهدیدهای انسانی در امان نمانده است.
کارشناسان زراعت افزایش شهرنشینی در شهرهای بزرگ، از بین رفتن کمربندهای سبز و استفاده بیرویه از مواد شیمیاوی حشرهکش از سوی باغداران را دلایل عمده از بین رفتن حشرههایی مانند زنبور عسل میدانند.
وکیلاحمد عمرعلی متخصص امور دامداری و کشاورزی گفت: "کوشش شود در مناطقی که گردهافشانی کمتر صورت میگیرد و حاصلات کمتری دارد از صندوقهای زنبور عسل استفاده کنند، دو یا سه صندوق زنبور عسل در یک هکتار که شش جریب میشود، کفایت میکند تا محصولی که کشت کردیم همین جمعیت زنبور عسل در گردهافشانی آن نقش داشته باشند."
با وجود آن هم وزارت زراعت و مالداری افغانستان از افزایش مزرعههای زنبور عسل و افزایش تولیدات عسل در سالهای اخیر خبر میدهد.
اکبر رستمی سخنگوی این وزارت به رادیو آزادی میگوید در حال حاضر، ششهزار و ۷۵۷ مزرعه بزرگ و کوچک زنبورداری در سراسر کشور وجود دارند که طی یک سال گذشته خورشیدی، دو هزار و ۴۹۰ تُن عسل در مرکز و ولایتهای کشور تولید شده است.
به گفته آقای رستمی بیشترین مزرعههای زنبورداری در ولایتهای بادغیس، هرات، بدخشان، پکتیا، کندز، دایکندی، بامیان، لوگر، سرپل، فراه، میدان وردک، کاپیسا، تخار، بغلان و خوست قرار دارند.
رستمی افزود: "در ولایت پکتیا ۹۰۰ متریکتُن، در ننگرهار ۵۰۰ تُن، و در خوست ۴۰۰ متریکتُن عسل تولید شده در یک سال، ولایتهای هرات، لغمان، بدخشان، نیمروز و بامیان هم در لیست عمدهترین تولیدکنندهگان عسل قرار دارند."
غنچهگل که سالهاست مشغول نگهداری از صندوقهای زنبور عسل است، شرایط مساعد برای گردهافشانی زنبور عسل را موجودیت آب فراوان، گیاهان بارور مانند شبدر و گیاهان متعدد دانهدار در باغ میداند.
او میگوید، گردهافشانها به طور قابل توجهی در حل مشکلات مربوط به عرضه جهانی غذا و از بین بردن گرسنگی در کشورهای در حال توسعه کمک میکند.