کمیسیون حقوق بشر افغانستان می‌گوید که با آغاز روند خروج نیروهای خارجی در اول ماه می امسال از افغانستان، میزان ناامنی و فعالیت مسلحانه گروه طالبان به شمول بلخ در چندین ولایت شمالی کشور بیشتر شده.
سید محمد سامع مسئول دفتر ساحوی این نهاد در بلخ می‌گوید که با افزایش ناامنی میزان فرار جوانان به خارج از کشور هم بالا رفته.
آقای سامع به رادیو آزادی می‌گوید: "ناامنی‌ها سبب شده که جوانان زیاد بیکار شوند و به دلیل نبود کار به ایران و ترکیه سپس به اروپا می‌روند."
سامع می‌گوید که بیشتر کسانی که به دلیل وضع بد امنیتی و هراس از برگشت گروه طالبان ولایت بلخ را ترک‌کرده اند جوانان تحصیل یافته هستند.
سمیع الله ۲۳ ساله محصل سال چهارم پوهنزی حقوق در پوهنتون بلخ به تازگی پاسپورت گرفته و منتظر دریافت ویزای ایران است.
سمیع‌الله به رادیو آزادی می‌گوید که به دلیل وضع آشفته امنیتی و اقتصادی خانواده‌اش تصمیم گرفته که به ایران برود و از آنجا به طور قاچاقی راهی اروپا شود: " کل هدف ما اینست که از ناامنی و بدامنی فرار کنیم و از کشته شدن و آمدن طالبان نجات پیدا کنیم. به همین خاطر تصمیم داریم فامیلی از افغانستان خارج شویم."
مدیریت پاسپورت بلخ نیز همه روزه شاهد حضور صدها جوان برای اخذ پاسپورت است.
مرید صحرایی مدیر پاسپورت بلخ به رادیو آزادی گفت که سطح تقاضا برای اخذ پاسپورت از حدود دو ماه به اینسو ۴۵ تا ۵۰ درصد افزایش یافته.
شماری از افغان‌ها که کشور را برای رسیدن به اروپا ترک کرده اند
به گفتۀ او این ریاست روزانه تا ۲۰۰ پاسپورت توزیع می‌کند.
صحرایی این گونه توضیح می‌دهد: "از هنگام اعلام خروج نیروهای خارجی تقاضای اخذ پاسپورت هم بیشتر شده و بیشتر متقاضیان جوانان سن ۲۰ الی ۳۵ سال هستند."
سازمان مدنی خط نو در بلخ می‌گوید که علاوه بر حضور ناامنی، بیکاری و پایین بودن سطح اقتصاد خانواده‌ها هم سبب شده که جوانان بیشتر رفتن به کشورهایی صنعتی را نسبت به ماندن در وطن خود ترجیح دهند.
عبدالقادر مصباح رئیس این سازمان چنین پیشنهاد می‌کند: "دولت با افزایش زمینۀ کاریابی، برقراری امنیت و رفع تهدیدها از سوی طالبان می‌تواند که جلو رو به رشد فرار جوانان از کشور را بگیرد."
این در حالی است که گزارش‌های سازمان ملل متحد در امور پناهندگان نشان می‌دهد که سالانه صدها جوان افغان که از راه‌های قاچاقی می‌خواهند به کشورهای اروپایی برسند، از سوی قاچاقچیان انسان مورد خشونت فزیکی قرار می‌گیرند و یا هم در آب بحر غرق می‌شوند.
در گزارش سال ۲۰۲۰ ریلیف وب آمده که ترکیه از چند دهه میزبان و همچنان مرکز عبور به کشورهای اروپایی برای صدها هزار مهاجر افغان بوده.
در گزارش مفصل زیر نام مقصد ناشناخته، افغان‌های در حال حرکت در ترکیه آمده که تعداد پناهجویانی که از راه‌های غیرقانونی عمدتاً از طریق خاک ایران به ترکیه وارد شدند در سال ۲۰۱۹ به طور چشم‌گیری افزایش یافته بود.
یافته‌های گزارش نشان می‌دهد که پناهجویان افغان اغلب به خاطر خشونت، نبود فرصت‌های اقتصادی و دسترسی به حقوق‌شان افغانستان را ترک کرده اند.