در آستانهٔ روزجهانی نفوس پیش بینی اداره ملی احصایه افغانستان نشان میدهد که نفوس کشور تا آخر سال ۱۴۰۰ به ۳۳.۶ ميلیون میرسد.
بربنیاد آخرين آمار رسمی این اداره درحال حاضر ۴۷.۱ درصد مردم زیر خط فقر قرار دارند.
مادری که یک فرزندش را در صفوف ارتش از دست داده است، با هشت فرزند دیگر خود حالا درگوشه ای از شهر کابل در یک خانه کرایه زندگی میکند. او میگوید، هفت سال از مرگ پسرش میگذرد؛ اما هیچگاهی جسد او را ندید.
او میگوید: "کار میکردم از غم پسر در مرض گرفتار شدم هفت لک قرضدار هستم تمام پولم در جستجوی پسرم مصرف شد، یک توته گوشت دیگر کس را برایم در خریطه میماندند و میدادند که دلم صبر میشد. هفت سال شد در اردو بود، حال پول نان را ندارم یک توته نان خشک اگر پیدا شد همان دو تان پسرای خردم میخوردند، خودم سنگ صبر را در دلم بسته کردیم."
صدیقه از چندین بیماری رنج میبرد، اما برای رسیدگی به نیازهای فرزندان و پرداخت ده هزار کرایه خانه، با تن بیمار در برابر پول رخت شویی و صفاکاری منزل دیگران را انجام میدهد. بهترین روز برای این مادر روزی است که تکه نانی در سفره برای هشت فرزندش داشته باشد. در اوضاع کنونی افزون بر ناامنیها و نبود اشتغال، عدم رعایت فاصلهها و محدودیت در تولید مثل در خانوادهها معضلی دیگری است که بر چالشهای موجود افزوده است.
وزارت صحت عامه میگوید برای پایان این چالش یگانه راه حل در نظرداشت فاصله میان ولادتها برای جلوگیری از رشد نفوس است. به باور این وزارت رشد بیرویه جمعیت وعدم مدیریت آن، سبب به میان آمدن چالش هایی چون عدم مصونیت غذایی، گسترش فقر، کمبود آب آشامیدنی، آلودگی هوا و محیط زیست را میشود.
سید عطاالله سعیدزی رئیس نظارت و ارزیابی سیستم معلومات صحی وزارت صحت عامه میگوید: "تاثیرات نفوس بدون شک بالای اقتصاد تاثیر داشته است عرضه خدمات باید برای همه تنظیم شود ما درچند سال گذشته تلاش به این کار کرده ایم، اما تا اقتصاد دریک کشور بهبود نیابد عرضه خدمات هم به گونه ای که باید تنظیم شود، نمیشود."
بر بنیاد سنجش وزارت صحت کشور درحال حاضر هر زن در افغانستان به گونۀ اوسط، پنج تا شش کودک به دنیا میآورد که به گفته این وزارت این یک رقم بلندی است. این وزارت پیش بینی میکند در صورتی که جمعیت در افغانستان مدیریت نشود تا سی سال آینده نفوس این کشور دو برابر خواهد شد.
بربنیاد سنجشهای ادارۀ ملی احصایۀ کشور رقم نفوس افغانستان تا آخر سال ۱۴۰۰ به ۳۳.۶میلیون تن افزایش خواهد یافت.
از این رقم ۵۱ درصد را مردان و بقیه را زنان میسازند. روئینا شهابی سخنگوی اداره ملی احصایه و معلومات.
او میگوید: "از سال ۱۳۹۶ به بعد جمعیت به گونه تقریبی بیشتر از ۲درصد رشد را نشان داده است، پیش بینی ممکن همین باشد که درسال آینده بیش از ۲درصد نفوس افزایش داشته باشد."
به گفته این اداره درحال حاضر بربنیاد ۴۷.۱ درصد مردم زیر خط فقر قرار دارند.
اما شماری از کارشناسان افزایش نفوس را در کشورها و افغانستان از دید دیگر نیز میبینند.
از این میان شعیب رحیم کارشناس اقتصادی میگوید اگر نفوس مدیریت درست شود میتواند سبب رشد اقتصادی کشورهم شود.
او گفت: "رشد نفوس را میشود از دو بُعد دید، علم و تحصیل، فرصتهای کاری، همین نفوس در آخر روز تاثیر مثبت روی اقتصاد دارد مانند هند و چین که پیشرفت کرده و اقتصاداش رشد کرده، اما اگر مانند افغانستان که امکانات کار وجود نداشته باشد و به نفوس افزوده شود اگر کار نباشد هر قدر که مردم وارد بازار کار می شود روی اقتصاد فشار وارد میشود."
رشد سریع جمعیت، به ویژه به دلیل وضعیت شکنندۀ اقتصادی و اجتماعی و نیز کیفیت پایین زندگی در افغانستان، قابل نگرانی است. صندوق جمعیت سازمان ملل متحد هرسال به مناسبت روز جهانی نفوس یک شعار تازه ای را درباره نفوس جهان انتخاب و بر آن تمرکز میکند. این صندوق سال پیش، روز جهانی نفوس را با تمرکز برحمایت از حقوق دختران و شعار "سرمایهگذاری بالای دختران" بزرگداشت کرد.
از سوی دیگر همایون گردیوال یک عضو مشترک سازمان صحی جهان و وزارت صحت عامه افغانستان میگوید درحال حاضر ۲۰درصد دختران افغانستان، پیش از سن ۱۶ سالگی ازدواج میکنند که این کار خود سبب رشد بیرویه نفوس میشود. او میگوید کاراترین اقدام برای جلوگیری از رشد سریع نفوس، سرمایه گذاری روی آموزش دختران و پسران و جلوگیری از ازدواجهای زودهنگام است که باید برای آن اقدام شود.