طالبان دو روز بعد از تصرف شهرهرات، چهره دو فرد مظنون به سرقت را در چهارراهی مستوفیت شهر هرات سیاه کرده و برگردن شان طناب انداختند.
نشر این تصاویر در صفحات اجتماعی از جمله فیسبوک با واکنشهای مختلف همراه شده.
برخی از باشندگان هرات مخالف محاکمه علنی از سوی طالبان هستند.
وحید ۲۷ ساله یکی ازآنها است: "برای اولینبار من دیدم، از روزی که طالبان به هرات آمدند، دو دزد را دیدم که وقتی آنان را گرفتند، صورتشان را سیاه کردند، شاید گرفتن مجرمها کار خوبی باشد، از نظر قانون مدنی و اسلام مجازات کردن یک نفر قبل از حکم محکمه کاری است که مردم را نسبت به رفتار طالبان کمی نگران میکند."
اما این اقدام موافقانی هم دارد.
یکی از این افراد سید اصغر چهل ساله باشنده دیگر هراتی است.
او میگوید خواستار پیگرد جدی افراد سارق است؛ چرا که سارقان حدود سه ماه قبل موتورسایکلش را با تهدید اسلحه سرقت کردند: " اگر به محکمه نگاه کنیم، محکمه کارش را دیر انجام میدهد. همین که چهره دزد سیاه میشود و دستش قطع میشود، من خوشحالتر هستم، تا به دیگران درس عبرت شود."
برای برخی از هراتیان به شمول آسیه ۲۲ ساله دیدن ویدیو سیاه کردن روی افراد مظنون به دزذی زجر آوار بوده است: "در فیسبوک ویدیویی دیدم از برخورد طالبان با دو سارق که طالبان بعد از دستگیری، صورتهای شان را سیاه کرده بودند و طناب به گردن شان انداخته بودند، این خیلی ناراحت کننده بود، هیچکس حق ندارد که محکمه صحرایی کند. باید مجرمین به اساس حکم محکمه به سزایی اعمال خود برسند."
شماری از افراد گروه طالبان در شهر هرات
یک هفته از سقوط شهر هرات به دست طالبان میگذرد. طالبان اکنون در مناطق مختلف شهر هرات حضور گسترده دارند.
عبدالآخر، یکی از قوماندانان محلی طالبان در هرات مخالف محاکمه صحرایی است.
او به صد تن از افراد تحت امرش دستور داده که از برپایی این گونه محاکم ابا ورزند: "هر حکومت باید محکمه داشته باشد و هر فیصله هم باید به حکم محکمه باشد. اگر در هرات هر مجاهد، هم مجاهد، هم مفتی و هم حاکم باشد، این کار در ذات خود بینظمی است. مردم از ما خواستند که دست دزد را قطع کنیم، من به مردم گفتم که باید حکم محکمه در مورد دزد صادر شود و باز دست دزد جلو چشم مردم برای عبرت دیگران قطع شود."
اما کمیسیون ولایتی حقوقبشر در مورد محاکم صحرایی طالبان ابراز نظر نمیکند.
طالبان در زمان حاکمیت شان در نیمه دوم دهه نود میلادی در افغانستان، قوانین سختگیرانه داشتند که میتوان به اعدام علنی و قطع دستان افراد اشاره کرد.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان برخورد با افراد مظنون به دزدی در هرات را یک نوع مجازات محلی برای جلوگیری از آشوب میداند. او اطمینان میدهد که با فعال شدن نهادهای عدلی و قضایی از برپایی محاکم صحرایی جلوگیری خواهد شد.
اکنون گروه طالبان بر تمام افغانستان به استثنای ولایت پنجشیر حاکمیت کامل دارند. یکی از خواستههای شهروندان افغان از این گروه تامین عدالت در نهادهای عدلی و قضایی است.