شماری از کارشناسان اقتصادی در افغانستان هشدار دادهاند که رایج شدن روپیۀ پاکستانی و تومان ایرانی در بازارهای داخلی این کشور، باعث افت رشد اقتصادی افغانستان خواهد شد.
دولت افغانستان در دو سه دهۀ اخیر همواره در چالش کاربرد گستردۀ پول کشورهای همسایه به ویژه روپیۀ پاکستانی و تومان ایرانی در ولایتهای مرزی بوده است. حکومت فروپاشیدۀ اشرف غنی برای منع استفاده از روپیۀ و تومن دستور صادر کرد. گفته شده که صدور این دستور به ارزش اقتصادی کمک کرد.
پس از ورود طالبان به کابل، بانکها بروی مردم بسته شد و نزدیک دو هفته مردم نتوانستند پولهایشان را به دست آورند. این امر یکی از دلایل کاهش ارزش پول افغانی در برابر دالر بوده است.
شوکت ترین وزیر خزاین پاکستان پنجشنبه هفته گذشته گفت به دلیل کاهش دالر در افغانستان، دادوستد تجاری میان دو کشور با روپیه پاکستانی انجام میشود.
به دنبال اعلام این موضوع، شماری از کارشناسان اقتصادی در افغانستان هشدار دادند که اگر دادوستد تجاری میان دو کشور همسایه از روپیه استفاده شود، این امر باعث کاهش بیشتر ارزش پول افغانی خواهد شد.
قیس محمدی از این کارشناسان گفت :"ترویج اسعار خارجی از چند لحاظ به ضرر افغانستان است؛ اول اینکه قدرت دارای د افغانستان بانک را کم میسازد. بدین معنی که بودجه حکومت با آن کم میشود و چاپ پول به دوش بخش وزارت مالیه است که کاهش مییابد و ارزش پول افغانی هم کاهش مییابد."
از سوی دیگر، شماری ساکنان ولایات سرحدی افغانستان گفتهاند که در زمان حکومت محمداشرف غنی رئیس جمهوری پیشین افغانستان کاربرد روپیه و تومان محدود شده بود، اما حالا بار دیگر در حال رایجشدن است که باید از آن جلوگیری شود.
سالارخان خادم باشنده ولایت ننگرهار گفت: "نیاز است تا طالبان و وزارت مالیه افغانستان و برخی وزارتخانههای دیگر بسیار زود جلو مروج شدن روپیه و تومان را بگیرند و طالبان باید در این مورد یک برنامه جامع ارایه کند."
فریدالله باشنده ولایت پکتیا هم خواست مشابه دارد.
او گفت: "روپیه هویت یک کشور دیگر است. باید طالبان و تمام مسئولین دست به کار شوند که پول افغانی زنده باشد. جلوگیری از مروج شدن اسعار خارجی و مروج کردن پول افغانی به نفع کشور است."
از چند روز بدینسو کمپاین وسیعی در مورد پول افغانی در صفحات اجتماعی نیز راه اندازی شده است. در این کمپاین مردم از رهبران طالبان خواستهاند تا از ترویج پول خارجی در بازارهای داخلی جلوگیری کنند.
تلاش کردیم تا در این مورد نظر رهبری طالبان را داشته باشیم، اما با وجود تلاشهای مکرر موفق نشدیم.