آغاز سال نو میلادی و نگرانی خبرنگاران افغان از آینده 

آرشیف- شماری از خبرنگاران حین پوشش خبری یک کنفرانس مطبوعاتی در کابل

هرچند سال ۲۰۲۱ برای خبرنگاران سال خونینی بوده اما نگرانی شماری از خبرنگاران افغانستان در آغاز سال نو میلادی هنوز پابرجا است.

شماری از این خبرنگاران که در رسانه‌های مختلف کار می‌کنند و نخواستند به دلیل حساسیت موضوع نام‌‌های شان در گزارش ذکر شود، در مورد دلایل نگرانی‌های خود به رادیو آزادی گفتند: "بدبختانه باید بگویم که خبرنگاران در گذشته هم و فعلاً هم گاه‌گاهی تغییرات سیاسی تاثیرات خود را بر آنان داشته است. در وضعیتی که خبرنگاران فعلاً روبرو هستند عدم دسترسی به اطلاعات، عدم مصونیت و مشکلات دیگری هم است که خبرنگاران از آن رنج می‌برند."

"گفته می‌توانم که سال ۲۰۲۲ نیز برای خبرنگاران و رسانه‌های افغان یک سال پر چالش و مشکلات خواهد بود چون کسانی ‌که در راس حکومت قرار دارند اصلاً به آزادی بیان باور ندارند و نه هم برای شان احترام می‌گذارند، به همین اساس گفته می‌توانم که متأسفانه گراف خشونت علیه خبرنگاران افغان دیگر نیز افزایش خواهد یافت."

این خبرنگاران توقع دارند به این موضوع در داخل و بیرون از کشور توجه شود.

حال که فدراسیون بین‌المللی خبرنگاران (IFJ) سال ۲۰۲۱ را خونین‌ترین‌ سال برای خبرنگاران افغانستان در بین دیگر کشورها نامیده است، برخی از خبرنگاران که در روزهای پایانی سال ۲۰۲‍۱ با خشونت مواجه شده اند، می‌گویند، در صورتی ‌که این روند ادامه یابد، هزاران خبرنگار شغل خود را ترک خواهند کرد.

شکیب نظری، خبرنگار آژانس خبری سریع که ۶ سال تجربۀ کاری دارد از جمله خبرنگارانی است که روز سه‌شنبه گذشته (۷ جدی)، در جریان پوشش اعتراضات زنان، از طرف افراد مسلح طالبان مربوط به حوزه سوم امنیتی شهر کابل بازداشت شد و به مدت یک ساعت در بند بود.

شکیب ادعا می‌کند که او فقط بخاطر پوشش خبری اعتراضات رفته بود که توسط طالبان به حوزه سوم امنیتی برده شد و آنان مواد خبری ثبت شده‌اش را نیز پاک کردند: "اگر این روند به این حالت پیش برود مه مطمین هستم که بین خبرنگاران یک دلزد‌گی کاری بوجود میاید و به شمول خودم شاید هزاران خبرنگاری که در سراسر افغانستان هستند ممکن ترک مسلک کنند."

آرشیف- اعتراضات زنان در شهر کابل. یک فرد طالبان به یک خبرنگار اجازه عکس گرفتن را نمی دهد

این در حالیست که فدراسیون بین‌المللی خبرنگاران به روز جمعه گزارش داد که در سال ۲۰۲۱ میلادی ۴۵ خبرنگار به دلیل حوادث و خشونت‌های مختلف در سطح جهان کشته شده اند.

در این گزارش آمده که بیشتر این آمار مربوط به افغانستان است.

این گزارش اما نشان می‌دهد که آمار سال ۲۰۲۱ کمترین میزان در ۳۰ سال گذشته است و در سال ۲۰۲۰، ۶۵ خبرنگار در سراسر جهان کشته شده بودند.

بر اساس این گزارش، در سال ۲۰۲۱، تنها در حملات هدفمند در افغانستان شش خبرنگار کشته شدند.

اما برخی از نهادهای حمایت کننده خبرنگاران افغانستان امیدوارند که حکومت طالبان در سال جدید طرزالعمل‌های کاری مربوط به خبرنگاران را ایجاد کند و جامعۀ جهانی هم به خبرنگاران حمایت مالی فراهم نماید.

عبدالمعید هاشمی، معاون انجمن خبرنگاران آزاد افغانستان به رادیو آزادی گفت: "اگر در سال ۲۰۲۲ از طرف نظام حاکم قیود بالای رسانه‌ها وضع نشود و قانون اساسی جمهوریت اجرا گردد، طرزالعمل‌ها و کمیسیون‌ها ایجاد شوند و سهولت بیشتری به خبرنگاران افغان در مورد دسترسی به اطلاعات داده شود امیدواریم سال خوبی باشد."

این در حالیست که در این اواخر گزارش‌های متعددی از خشونت علیه خبرنگاران و بازداشت آنان در جریان پوشش خبری اعتراضات و تجمعات گوناگون نشر شده.

اما ذبیح الله مجاهد، سخنگو و معین وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت طالبان در گفت‌وگو با رادیو آزادی از حل این مشکلات در آینده اطمینان داد: "ما کوشش می‌کنیم وضعیت خبرنگاران خوب شود، مشکلاتی که قبلاً بودجود آمده چیزی نابلدی خبرنگاران و چیزی هم از سربازان ما اما حالا این حوادث کم شده که به خبرنگاران کدام مشکل ایجاد شود ما باز هم به آن رسیدگی می‌کنیم."

ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان

آقای مجاهد ادعا می‌کند که بیشتر مشکلات گذشته به دلیل فعالیت‌های خبرنگاران نه بلکه بخاطر رفتارهای شخصی آنان بوده که شامل خشونت علیه خبرنگاران نمی‌شود.

قابل یادآوری است که عارف نوری، صاحب امتیاز تلویزیون نورین هم هفته گذشته از سوی طالبان بازداشت شده بود که بعداً آزاد شد.

اما انجمن خبرنگاران آزاد افغانستان به نقل از طالبان به رادیو آزادی گفته بودند که بازداشت آقای نوری مرتبط با کار رسانه‌ای او نبوده است.