طالبان پس از حاکمیت دوباره در افغانستان دست به برکنار کردن کارمندان ردههای مختلف نهادهای دولتی و گزینش افراد در نهادها زدهاند.
این ادعا از سوی شمار زیادی از کارمندان ولایات مختلف مطرح شدهاست. شماری از افراد برکنار شده شامل مردان و زنان کارمند در نهادهای دولتی اند.
آنان ادعا میکنند که طالبان بدون دلایل مؤثق و قانونی از وظایفشان آنان را برکنار کرده و بهجای شان افراد غیر حرفهیی، کم سواد و بیتجربه وابسته به حکومت خود را استخدام کردهاند.
آنان همچنان ادعا میکنند که پیش از این از طریق رقابت آزاد به کار گماشته شده بودند و دارای تحصیلات عالی و تجربه کاری چند ساله اند.
این افراد اکنون از وضعیت بد اقتصادیشان پس از بیکار شدن سخن میزنند.
مرسل معاون ناحیه دوم شاروالی کابل بوده است که سند ماستری در رشته اداره و پالیسی دارد.
او بیشتر از سه سال در آخرین وظیفه دولتیاش تجربه کاری داشته و از طریق رقابت آزاد گماشته شده بود.
مرسل میگوید طالبان او را منفک و کسی را بهجای او استخدام کردند که فقط درس مدرسه خوانده است.
او به رادیو آزادی گفت: "از جمع ۱۲ معاون نواحی شاروالی کابل اولین مکتوب به اسم من صادر شد که معاون ناحیه دوم یعنی من از کار برکنار و بجای من یک مولوی که از تجربه کار دولتی قطعاً برخوردار نبوده و تحصیلات مبنی بر رشته کاری نداشته و در ضمن به جز از اینکه مدرسه خوانده دیگر سندی نداشته است."
مرسل میگوید مسئولیت اقتصادی خانواده با او بوده، اما حالا خانهنشین است.
آمنه مایار هم رئیس پیشین ناحیه پانزدهم شهر کابل بود. او به دلیل چالشهای پیش آمده افغانستان را ترک کرده، اما در گفتوگو با رادیو آزادی گفت یک روز پیش از ترک افغانستان از شاروالی کابل پیام دریافت کرده که دیگر به وظیفه نرود.
خانم مایار گفت: "هر کدام ما به اساس لیاقت و ظرفیت تعهدیکه برای کار و خدمت به مردم داشتیم انتخاب یا برگزیده شدیم، نه به اساس کدام واسطهای بوده، نه وسیلهای بوده، نه کدام گرایشهای سیاسی بودهاست."
در همین حال شماری از آمران نواحی شاروالی هرات نیز از چالش مشابه سخن میگویند.
حمدالله نعمانی معین ریاست شاروالی کابل، اما این ادعاها را رد میکند.
او در پیام کتبی به رادیو آزادی نوشت: "ما هیچکسی از آنها را برکنار نکردیم، البته بعضی از رؤسای شاروالی کابل به مثل دیگر وزارتها تغییر و تبدیل شدهاند."
یکی از آمران پیشین نواحی شاروالی هرات که بهخاطر حساسیت موضوع خواست نامش را در گزارش ننویسیم، به رادیو آزادی گفت: "به نام مولوی شرفالدین شاروال هرات شد تمام آمرین نواحی شاروالی را پس کردند و افراد خود را آوردند، باز گفتند شما را ما میخواهیم یکجا باز همینطور ماندیم و دو سه مرتبه که رفتیم گفت شما منفک شدید."
وزارت اطلاعات و فرهنگ یکی دیگر از نهادهایی است که کارمندان برخی از شاخههای کاری آن ادعا دارند طور گروهی توسط حکومت طالبان از وظیفه برکنار گردیدند.
شماری از کارمندان منفک شده این اداره میگویند، آنان سالها درس خواندند و تلاش کردند تا با بدست آوردن وظیفه آینده اقتصادی خانواده خود را تضمین کنند که با حاکمیت طالبان بر افغانستان این تعبیر رنگ دیگری گرفته است.
کرامتالله عزیزی آمر پیشین گردشگری و فرهنگ ولایت جوزجان میگوید، پدر ۶ فرزند است و پس از منفک شدن توسط حکومت طالبان در حالیکه از رخصتیهای قانونی خود استفاده می کردهاست، منبع عایداتی دیگری ندارد و از ناداری بسیاری از لوازم خانهشان حتی توشکها را فروختند.
او به رادیو آزادی گفت: "هفت نفر را از ریاست اطلاعات و فرهنگ جوزجان منفک کردند و دلیلاش را هم غیر حاضری گفتند، در حالیکه رقعه تفریحی من معامله شده تا ۴ ماه سنبله رقعه گذاشته بودم، رفته بودم کابل و پس آمدم. کسیکه ۱۶سال درس میخواند و ۱۲ سال وظیفه رسمی میداشته باشد بعد از بیکاری خود تان میفهمید که وضعیت افغانستان چگونه است و یک طرف مشکلات اقتصادی."
مقامهای حکومت طالبان اما این ادعاها را رد میکنند.
ذبیحالله مجاهد معین وزارت اطلاعات و فرهنگ و سخنگوی حکومت طالبان به رادیو آزادی گفت: "این ادعا درست نیست، اول خو البته کسانیکه در بخشهای تخصصی کار میکنند در کار خود هستند، بعضی از ادارات اگر نیازمندیش نبوده یا تنقیصات به وجود آمده از او خاطر اگر کارمندان بیکار شده باشد این شاید، ولی در عموم وزارتخانهها از کارمندان و از همه اقوام پُر هستند، حالا هم ۸۰ فیصد کارمندان حکومتی به سطوح معینها و رئیسها بهجای خود مانده خصوصاً در بخشهای تخصصی و سکتوری."
در ابتدای تسلط کامل طالبان به افغانستان معرفی وزرا و رؤسای حکومتشان در رسانههای اجتماعی واکنشهای زیادی را به همراه داشت.
این گفتهها در حالی مطرح میشوند که عمران خان نخست وزیر پاکستان ۲۴م ماه جدی از مقامهای کشورش خواست به افغانستان نیروی انسانی متخصص و آموزش دیده بفرستند.
این گپهای عمران خان با واکنش تند شمار زیادی از افغانان بهشمول حامد کرزی رئیس جمهور پیشین افغانستان روبهرو شد.
با اینحال، شماری از آگاهان امور اقتصادی به این باور اند که طالبان بهخاطر واحد سازی صف خود و سپردن شاه رگهای اقتصادی افغانستان به افراد وابسته به خود، کارمندان مسلکی و دانش آموخته را بهگونه انفرادی و جمعی از وظایف برکنار میکنند.
کاظم همایون آگاه امور اقتصادی به رادیو آزادی گفت: "هدف گزینش مهرههای خودی در نظام طالبانی واحد کردن صفشان و همچنان فشار بالای نیروهای اپوزیسیون و نهضتهای حقخواهانه لایههای مختلف به شمول زنان و نهادهای دموکرات است که این متأسفانه فرار مغزها را شتابان میسازد که قربانی اصلی این مردم افغانستان اند که هزینههای پنهانی و نمایان را میتواند از دید اقتصادی، اجتماعی، صحی و سایر موارد بدهد."
سازمان بینالمللی کار هم روز گذشته با نشر گزارشی در ۲۸م ماه جدی سال روان خورشیدی از بیکار شدن نیم میلیون افغان پس از حاکمیت طالبان بر افغانستان خبر داد.
بر اساس این گزارش، وضعیت بهصورت خاص در بخش کار زنان، موقفهای حکومتی، دهقانان و معماری اثر بیشتر گذاشته است.
در گزارش این سازمان آمده که شمار بیکاران در ماههای پیشروی بیشتر خواهد شد.