اتحادیه ناشران افغانستان: کار و بار ۹۰ درصد چاپ‌خانه‌ها با رکود مواجه شده است

آرشیف- یکی از چاپ خانه ها در کابل

شماری از مسئولان چاپخانه‌ها در کابل می‌گویند که پس از بازگشت طالبان به قدرت کار و بار آنها با رکود مواجه شده است.

شاکر صمیمی معاون اتحادیه مطابع افغانستان در مورد علت توقف فعالیت‌های شماری از مطابع می‌گوید: "حکومت فعلی برای چاپ چیزی ندارد که مطابع رونق بگیرد هر چند این میراث حکومت سابق است اما حالا مطابع کاملاً سقوط است به‌روی ماشین‌ها ترپال انداخته شده و یک بلست خاک هم روی آنها نشسته است."

او می‌گوید هر چند در حکومت پیشین هم چاپ‌خانه‌ها با نامهری‌هایی روبرو بودند زیرا حکومت پیشین نیز با وجود فعال بودن بیشتر از ۱۵۰ چاپخانۀ فعال در کابل بیشتر کتاب‌ها و مواد نشراتی را در بیرون از کشور چاپ می‌کرد.

این صاحبان چاپخانه‌ها در حالی از رکود کار و بار‌ شان گپ می‌زنند که کم رنگ شدن فرهنگ کتاب‌خوانی نیز تاثیری بر بازار کتاب و چاپ در کابل داشته است.

فیصل محصل یکی از پوهنتون‌های خصوصی در کابل است.

او می‌گوید مطالعه از علاقه‌های ویژه‌اش است.

فیصل می‌گوید پیش از تحولات سیاسی اخیر کم از کم ماهانه تا چهار کتاب را با موضوع‌های سیاسی، اجتماعی، قصه و داستان می‌خواند.

اما می‌گوید با تأثیرپذیری از اوضاع اخیر در کشور نتوانسته است که تاکنون دوباره روی مطالعه تمرکز کند: "من در فکر یک آینده بهتر برای خودم بودم و فکر می‌کردم روزی برای خود یک آینده بهتر بسازم، اما با تغییر نظام همه آرزوهایم نقش برآب شد و حالا اصلاً علاقه‌ای به مطالعه ندارم."

زیرا به گفته فیصل با روی‌کار آمدن دوبارۀ حکومت طالبان، افغانستان یک‌بار دیگر به عقب برگشته و باور ندارد که تلاش هایش نتیجه بخش باشد.

افزایش بیکاری و مشکلات اقتصادی از علت‌های دیگری اند که شماری را از رو آوردن به آموزش و کتاب خوانی محروم کرده است.

فقیر محمد یکی از جوانان کابل است.

فارغ صنف دوازدهم است اما به تازه‌گی روزگار ناگزیر‌ش کرده که به تحصیلاتش ادامه ندهد و به کارهای روز مزد رو آورد: "من زیاد علاقه مندن مطالعه بودم اما حالا دیگر وقت مطالعه را ندارم صبح وقتی برای کار بیرون می‌روم شام‌ها با خسته گی به خانه برمی‌گردم دیگر فرصت مطالعه را ندارم."

این وضعیت نمونه‌یی از چالش‌هایی است که کتاب فروش‌های کابل نیز از آن سخن می‌گویند.

کتاب فروشی‌های شیر پور در کابل مشهور اند. در این بخش کم و بیش ۱۴۰ کتاب فروشی است.

آرشیف- نمایشگاه کتاب در شهر کابل

اکبر عظیمی مسئول اتحادیۀ کتاب فروشان در جوی شیرکابل می‌گوید کتاب و کتاب‌خوانی هنوز درست جا افتاده نشده بود که تحولات سیاسی سبب شد که بازهم به پیکر فرهنگ کتاب خوانی صدمه برسد: "از این که فروشات کاهش یافته اکثر دکان‌های کتاب فروشی در این مرکز مسدود شده اند. عواید کاهش یافته و همین مسئله سبب شده تا بسیاری از کتاب فروشان ترک پیشه کنند."

سیداحمد سعید رئیس اتحادیه ناشران افغانستان می‌گوید که کار و بار بنگاه‌های نشراتی رو به رکود است و چاره‌یی هم برای برون رفت از این چالش سنجیده نشده است.

او افزود که اکنون حدود ۲۰۰ ناشر و بیش از ۵۰۰ کتاب فروش در افغانستان فعالیت دارند اما در عین حال گفت که حدود ۲۰ درصد دست اندرکاران نشراتی تغییر پیشه داده و بین ۱۰ تا ۱۵ درصد‌ شان ترک کشور کرده اند: "در این اواخر که اداره افغانستان به دست طالبان تعلق گرفته، امارت اسلامی در این مورد کدام تصمیم ویژه نگرفته بیش از ۹۰ درصد کار و بار مطالعه و نشر پخش به تعطیل گرایده است."

آرشیف

او گفت در حکومت گذشته نهادهای اکادمیک به شمول پوهنتون‌های دولتی و خصوصی، نهادهای دولتی و خصوصی در بخش ‌های آموزش و پرورش فعالیت‌های چشم‌گیری داشتند، اما اکنون این فعالیت‌ها کمرنگ شده این مسئله بر کار و بار ناشران نیز تاثیر منفی گذاشته است.

رادیو آزادی تلاش کرد تا دیدگاه سخنگویان حکومت طالبان را درپیوند با این مسئله بگیرد، ولی هیچ یک از آنان دستیاب نشدند.

اما دو ماه پس از حاکمیت طالبان در افغانستان بلال کریمی معاون سخنگوی این حکومت به رادیوآزادی گفته بود که برای دوباره فعال ساختن مطابع چاپی و نشر و پخش کتب تلاش می‌کنند.