"بسیار جگر خون شدم و زیاد گریه کردم و به بسیار یک روحیه خراب ما از مکتب دوباره به خانه آمدیم، آرزوی که در دل داشتیم این وضعیت را وقتی دیدیم فکر کردیم که تمام آرزو‌های ما به خاک یکسان شد."
فاطمه ۱۷ ساله صنف یازدهم یکی از لیسه‌های شهر چاریکار مرکز ولایت پروان، در سوم حمل سال جدید تعلیمی از خوشی و هیجان زیاد پیش از دیگران خود را به صنف رسانده بود.
فاطمه از جریان اینکه در صنف نشسته بود و برایش گفته شد که دستور است تا از مکتب بیرون شوند این گونه حکایت دارد: "ما شاگردان مکتب زیاد انتظار می‌کشدیم که چه وقت ماه حمل شود و به مکتب‌های خود برویم وقتی که ما به طرف مکتب به بسیار خوشی رفتیم و زمانی که در صنف نشستیم برای ما گفتند که شما اجازه ندارید که به مکتب بیایید و دستور داده شده است که دختران از صنف شش به بالا اجازه ندارند که به مکتب بیایند. زیاد گریه کردیم و جگرخون شدیم قسمی احساس کردیم که ما هیچ انسان نیستیم که حق درس خواندن برای ما داده نمی‌شود که به مکتب برویم ما از مردها چه کمبودی داریم که رفته نمی‌توانیم؟"
طالبان قبلاً وعده داده بودند که در سال نو تعلیمی به دختران بالاتر از صنف ششم، اجازه خواهند داد تا به مکتب بروند. اما با شروع سال تعلیمی طالبان اعلام کردند که تا امر ثانی دختران متعلم بالاتر از صنف ششم اجازه مکتب رفتن ندارند.
فاطمه به این باور است که این ممانعت طالبان بر روحیه دختران پایین تر از صنف شش نیز ثاثیر منفی گذاشته است: "چرا برای ما حق داده نمی‌شود که درس بخوانیم فرق بین مرد و زن در چیست که اجازه نمی‌دهند این امکان ندارد که در یک جامعه مرد با سواد باشد و زن با سواد نباشد. ما از امارت اسلامی می‌خواهیم که این حق را برای ما دوباره بدهند که به مکتب برویم و درس بخوانیم هر قسم حجاب که باشد ما قبول می‌کنیم تنها برای ما اجازه بدهند که درس بخوانیم."
یاسمین صنف نهم لیسه صادقی مرکز پروان است. او از شاگردان معترض است که می‌گوید طالبان دلیل موجه برای منع آموزش دختران ندارند: "آرزو داشتم که به درس خود ادامه بدهم و به یک جای برسم و تنها خواست ما این است که امارت اسلامی اجازه بدهد که به درس و تعلیم خود ادامه دهیم، خود ما می‌فهمیم که حجاب بالای ما فرض است امارت اسلامی نباید این را بهانه کند و ما را نماند که به مکتب برویم اسلام درس خواندن را بالای ما فرض گردانیده پس چرا امارت اسلامی این کار را در حق ما می‌کند و ما خواهشمندیم که امارت اسلامی اجازه بدهد که به درس خود ادامه دهیم."
منع آموزش دختران بالاتر از صنف شش واکنش‌های گسترده را به دنبال داشت.
شفیقه ۳۸ ساله خانم خانه و بی‌سواد است. او می‌گوید از شش دخترش چهار نفر آنان از مکتب رفتن محروم اند: "به چقدر زحمت و مشکلات اولاد‌هایم را تا به این جا رساندم حالا تمام اولاد‌هایم در خانه نشسته اند از صنف شش به بالا اجازه نمی‌دهند که دختران به مکتب بروند این حق را از اولاد‌های ما نگیرند که کار خوب نیست. به هر اندازه که یک شخص درس بخواند همان قدر فهمیده می‌شود و زمانی که اولاد‌های ما در خانه نشسته باشند از حق و حقوق پدر و مادر آگاهی نمی‌داشته باشند و آینده خود را درست ادامه داده نمی‌تواند. امارت اسلامی هیچ بهانه گیری نکند بگذارد که اولاد‌های ما درس بخوانند تمام مردم دین اسلام و حجاب را رعایت می‌کنند."
با این حال مسئولین معارف طالبان می‌گویند که بالای یک طرح کار می‌کنند که مطابق احکام اسلامی و فرهنگ باشد. محمد حسن حقانی رئیس معارف طالبان در ولایت پروان در این مورد با رادیو آزادی صحبت می‌کرد: "انشالله امیدواری وجود دارد که مکاتب آغاز شود بالای یک طرح از لحاظ حجاب و نصاب کار جریان دارد زمانی که تکمیل شود باز از طرف وزارت معارف در تمام افغانستان اجاره می‌دهند که مکاب باز شود."
از نظر برخی از کارشناسان مسایل آموزشی، طالبان در این مورد بیشتر روشن ساختند که تغییر ناپذیر اند.
محمد شفیع مشفق مسئول یک انستیتوت آموزش نیمه عالی طبی در ولایت پروان یکی از این کارشناسان است: "گمان هایی که گویا در جریان بیست سال تغییرات در باور‌های طالبان آمده است غلط ثابت شد. متاسفانه زمانی که گفتند که از صنف شش دختران اجازه مکتب رفتن ندارند دقیقاً همه مردم را نگران ساخت. هم در داخل افغانستان و هم در خارج از افغانستان. نهاد‌های که مدافع حق تحصیل و تعلیم حقوق بشری انسان‌ها استند در شماری از کشور‌ها آنها را هم متعحب ساخت هم در بعد داخلی و هم در بعد خارجی مردم از این وضعیت ناراحت استند اما کسانی که طالبان را می شناختند این گپ دور از انتظار نبود."
ممانعت از رفتن دختران بالاتر از صنف ششم به مکتب، واکنش شماری از کشورهای جهان را نیز در پی داشت.
حالا فاطمه شاگرد مکتب امیدش را از دست نداده و از جامعه جهانی می‌خواهد تا برای برگشت حق آموزش‌شان آنان را تنها نگذارند.
فاطمه: جامعه جهانی در احقاق حق آموزش، دختران افغان را تنها نگذارد
آرشیف- شماری از دانش آموزان دختر