پرورشگاه تهیه مسکن پناهگاهی است برای صدها کودک که در اثر جنگ مادر و یا پدر خود را از دست داده اند.
سبحان دوازده ساله یکی از کودکانی است که پدرش را در جنگ از دست داده. او هشت ساله بود که مادرش درگذشت.
سبحان میگوید دو سال میشود به این پرورشگاه آمده است.
او کمتر دوست دارد با دیگر کودکان باشد و بازی کند: "پدرم در جنگ کشته شده و مادرم به اجل الهی فوت کرد من مایوس هستم، در عید و نوروز جای ندارم که بروم همینجا با دوستهایم هستم."
زینب دیگر بازماندۀ قربانی جنگ است.
بی بهره بودن از مهر پدر و مادر در چهره زینب هویدا است.
او که اکنون یازده ساله است میگوید که شش سال عمرش را در این پرورشگاه گذشتانده است.
زینب آرزو میکند که پدر و مادر میداشت.
اکنون، همه آرزویش آموزش است: "حالا اینجا عادت کردیم، دق نمیآورم، درس میخوانیم و کورس میروم، برق نداریم باید برق ما جور شود. آرزو دارم در افغانستان صلح بیاید که ما به یکجایی برسیم."
بربنیاد آمار و احصائیهیی که ریاست عمومی پرورشگاههای افغانستان در دسترس رادیو آزادی قرار داده است شمار کودکان یتیم به حدود ۲۵۰ هزار در سراسر کشور میرسد.
اما ریاست پرورشگاهها شمار کودکان آسیب پذیر را در افغانستان ۴ میلیون میگوید.
چنگیز از ولایت بدخشان هشت سال میشود در پرورشگاه است.
او پدرش را نُه سال پیش از دست داده است: "کاکایم من و برادرم را به پرورشگاه سپرد، برادرم از مکتب فارغ شده و در رشته حقوق پوهنتون فاریاب مصروف درس است. من صنف دوازده هستم، اینجا توجه زیادی به البسه، تعلیم و غذای ما شده است، ما اینجا در رشتههای مختلف آموزش میبینیم من از بود و باش در پرورشگاه خرسندم از دولت میخواهم ظرفیت پرورشگاهها را بلند ببرد تا یتیمهای بیشتر زیر مواظبت قرار گیرند."
بر اساس معلومات ریاست پرورشگاههای افغانستان اکنون ۶۸ پرورشگاه در سراسر افغانستان موجود اند.
از این شمار ۲۸ پرورشگاه دولتی و ۴۰ پرورشگاه آن خصوصی اند، پیش از برقراری حاکمیت طالبان تمامی این پرورشگاهها فعال بودند.
ده هزار کودک بیسرپرست در این پرورشگاهها نگهداری میشدند، اما اکنون به گفته ریاست پرورشگاههای افغانستان از این میان اکنون تنها ۹ پرورشگاه دولتی و ۲۵ پرورشگاه خصوصی فعالیت دارند.
از این میان تنها دو پرورشگاه دولتی و ۱۸ پرورشگاه خصوصی در کابل فعال اند.
شمار کودکان بیسرپرست هم از ۱۰ هزار به ۷۵۰۰ کودک در این پرورشگاهها کاهش یافته.
فیضان احمد کاکر رئیس عمومی پرورشگاهها دلیل این کاهش را تغییر و تحول در افغانستان میخواند اما توضیحات بیشتر نمیدهد: "عرضه خدمات ما که در حال حاضر برای ۷۵۰۰ کودک در پرورشگاه ها ادامه دارد، شامل اعاشه و اباطه و تعلیم و تربیه است آرزو داریم که پس از تصویب بودجه تمام پرورشگاه در سالجاری دوباره فعال شوند."
اما رقمی که از فعالیت پرورشگاهها وزارت کار و امور اجتماعی حکومت طالبان با رادیو آزادی شریک کرده با رقم ریاست پرورشگاه متفاوت است.
این وزارت میگوید از ۶۸ پرورشگاه در سراسر کشور اکنون ۴۴ پرورشگاه فعال اند و بیش از ۷۶۰۰ کودک در این پرورشگاه ها هم اکنون زیر مراقبت قرار دارند.
کودکان بیسرپرست در این پرورشگاهها افزون بر آموزشدروس مکتب، آموزشهای حرفههای گونه گون را نیز فرا میگیرند.
فعالیت هر بخش نیاز به بودجه دارد، اما با وجود این چالش وزارت کار و امور اجتماعی طالبان میگوید در نظر دارد هفت هزار کودک بیسرپرست دیگر را نیز در پرورشگاهها جذب کند.
یونس صدیقی سخنگوی این وزارت میگوید گفتگوها برای پشتیبانی مالی این پرورشگاهها از سوی نهادها و سازمان های حقوق بشری ادامه دارند: "پرورشگاههای دیگر هم فعال میشوند بودجه هم در سال نو برای آنها اختصاص یافته، با پشتیبانی نهادها و موسسههای همکار باز خواهند شد. شماری از نهادها هم برای ما وعده داده اند. آموزش و پرورشگاه به گونه نورمال ادامه خواهد یافت. برخی از نهادها با ما در این بخش هم اکنون همکاری دارند."
آقای صدیقی میگوید در نظر دارند تمامی پرورشگاهها را دوباره فعال کنند.
او میگوید ایجاد ۵ مرکز حمایت از کودکان بیسرپرست و ۱۵ پرورشگاه دیگر نیز جز برنامه آنها است.
موجودیت ۵۰۰ هزار زن بیوه که توان حمایت از کودکان خود را ندارند و همسران خود را در جنگهای اخیر از دست داده اند چالش دیگری است که رئیس عمومی پرورشگاهها از آن سخن میزند.