با افزایش شمار کاربران اینترنت و فضای مجازی، فریب کاران و هکرها نیز با استفاده از روشهای مختلف و با نیرنگ، شمار از افراد را به دام انداخته و به راحتی پول آنان را میدزدند.
شماری از افغانانی که شکار دزدان اینترنتی شده اند در صحبت با رادیو آزادی گفته اند که برخیها خودشان را سرمایهگذاران آنلاین معرفی میکنند و مردم را به دام میاندازند.
به گفتۀ آنان، پس از ثبت نام در یکی از شرکتهایی که خود را شرکت تجارتی آنلاین معرفی کرده، یک مقدار پول را برای تجارت وارد سیستم این شرکت کردند تا به گونۀ آنلاین تجارت کنند.
پس از مدتی آنان دریافته اند که دیگر قادر نیستند تا پول فرستاده شده را دوباره به دست آورند.
به گفتۀ آنان، این شرکتهای آنلاین در نخست مشتری را جذب کرده و از او میخواهند که در بخشهای مختلف سرمایه گذاری کنند و پس از سرمایهگذاری یک مقدار پول مفاد به مشتری پرداخت میکنند. اما زمانیکه مشتری بخواهد تمام پولش را از سیستم شرکت بیرون کند، شرکت برای پرداخت پول مشتری از او تقاضا میکند که باید ۱۲ نفر دیگر را به این تجارت آنلاین جذب کند تا بتواند پولش را بدست آورد.
یکی از شهروندان افغانستان که نمیخواهد هویتش فاش شود و شکار کلاهبرداری شرکتی به نام "اِی نوری" شده است، میگوید، از ثبت نام در چنین شرکت آنلاین پشیمان است و از دیگران میخواهد که فریب چنین کلاه برداران اینترنتی را نخورند.
مبلغ ۴۰۰ دالر را در اکونت که ساخته بودم اضافه کردم. بار اول ۸۰۰ دالر در یک ماه مفاد کردم زمانیکه خواستم عاید یک ماههام را بدست آورم آنها برایم پیشنهاد فرستادن که باید ۵ نفر دیگر را نیز به این تجارت دعوت کنم
او به رادیو آزادی گفت، پس از آنکه در این شرکت ثبت نام کرده، برای یک ماه توانسته کار و بار آنلاین داشته باشد، اما همین که خواسته پولش را از حسابش در شرکت بیرون کند، دریافته که فریب خورده است: "برای من هم یکی از دوستانم پیشنهاد فرستاد و من شامل این تجارت شدم و مبلغ ۴۰۰ دالر را در اکونت که ساخته بودم اضافه کردم. بار اول ۸۰۰ دالر در یک ماه مفاد کردم زمانیکه خواستم عاید یک ماههام را بدست آورم آنها برایم پیشنهاد فرستادن که باید ۵ نفر دیگر را نیز به این تجارت دعوت کنم من این کار را هم کردم اما پولم را پرداخت نکردند و پیشنهادهای بیشتری را مطرح ساختند که باید به غیر از ۵ نفر ۱۲ نفر دیگر را نیز در این تجارت شامل بسازم. اینها به نوع مردم را فریب میدهند حتی شمارههایشان ساخته گی است آنها میگویند شرکت ما در کوریا است اما شمارۀ وتس اپشان از هنگ کنگ یا لندن است."
به گفتۀ او، هیچ تضمین و اعتباری هم وجود ندارد که با دعوت ۱۲ نفر، آنها پولش را بدهند.
سلیمان عزیزی، یکی دیگر از کسانی است که قربانی این گونه تجارتهای کلاهبرداری آنلاین شده است.
او میگوید که این شرکتها قانونی نیستند و هیچ اعتباری هم ندارند.
آقای عزیزی میگوید، چند سال پیش شرکتی به نام "ویژن" در افغانستان فعالیت میکرد و او هم در آن یک حساب باز کرد.
به گفتۀ آقای عزیزی، این شرکت کلاهبردار بود و حدود ۶ هزار دالر سرمایهاش را در این شرکت از دست داد: "در افغانستان سیستمی که آمده بود به شکل دزدی بود اینها به شکلی فعالیت میکردند که از طرف دولت افغانستان و همان کشورهای خارجی که میگفتند به آنها ارتباط دارند هیچ نوع جوازی نداشتند و اینها میتوانستند به سیستم دسترسی داشته باشند وقتی خرید و فروش آنلاین صورت میگرفت آنها سیستم را هک میکردند و مشتری نمیتوانست دوباره اکونتش را ببندد و این باعث میشد که وارد سیستم میشدند و همه چیز مشتری را دزدی میکردند."
به گفته او، استفاده از تجارت آنلاین در سراسر جهان معمول است، اما بیشتر افراد در افغانستان زیر نام این گونه تجارتهای آنلاین از مردم کلاهبرداری میکنند.
وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی حکومت طالبان از ابراز نظر در این باره خودداری کرد.
شریفی: ما میتوانیم از طریق گوگل شناسایی نماییم که کدام وب سایت جعلی است و کدام آن اصلی
اما هارون رشید شریفی، آگاه امور دیجیتالی گفت که علاقمندان تجارت آنلاین باید از دقت بیشتری کار گیرند و فریب دزدان اینترنتی را نخورند.
به گفتۀ آقای شریفی، افرادی که میخواهند تجارت آنلاین کنند، با شرکتهای قرارداد کنند که معتبر باشند: "یکی از ویژگیهای وب سایتها و شرکتهای جعلی این است که اصرار بیشتر میکنند تا شما با آنها تجارت کنید و برای شما فرصت فکر کردن را نداده و تأکید میکنند که باید زود پول بپردازید چون تلاش آنها تجارت نه بل گرفتن پول از شماست. ما میتوانیم از طریق گوگل شناسایی نماییم که کدام وب سایت جعلی است و کدام آن اصلی، ما میتوانیم در این قسمت از گوگل کروم استفاده کنیم گوگل کروم قادر است تا وب سایتهای مشکوک را باز نکرده و ما را کمک کند تا فریب وب سایتهای جعلی را نخوریم."
پیش از این نیز گزارشهایی از کلاهبرداری شرکتهای هرمی و نیمه هرمی در کابل که زیر نام فعالیت بازاریابی شبکهای فعالیت دارند، به نشر رسیده است.
قربانیان این گونه شرکتها بیشتر جوانان هستند.