در آستانۀ یک ساله شدن حکومت طالبان در افغانستان، جریان سیاسی بنام جمهوری خواهان در بیرون از افغانستان اعلام موجودیت کرد.
این جریان سیاسی جمهوری خواهان با نشر یک اعلامیه که یک نسخۀ آن به رادیو آزادی رسیده، گفته که آنها بر بنیاد قانون اساسی، خواهان به میان آمدن یک نظام مردم سالار در افغانستان هستند که بربنیاد ارادۀ سیاسی تمام افغانها ایجاد شود.
شاه محمود میاخیل، سخنگوی این جریان سیاسی و سرپرست وزارت دفاع نظام جمهوری پیشین در افغانستان در یک پیام ویدیویی که آنرا به رادیو آزادی هم فرستاده گفته است: "ما باید مسئولیت ملی خود را در این مرحلۀ حساس ادا کنیم، بالاخره پس از رابطه با طرفها، گروپها و اشخاص سیاسی به این نتیجه رسیدیم که یک جریان سیاسی و غیرنظامی را ایجاد کنیم."
آقای میاخیل میگوید، آنها سه هدف دارند که شامل مردم سالاری در افغانستان، قانون اساسی که مردم سالاری را در افغانستان حاکم کند و فراهم کردن زمینۀ گفتوگوهای با مفهوم میان تمام جریانها و گروپها میشود.
آقای میاخیل در حالی از قانون اساسی سخن میگوید که پیش از این طالبان گفته بودند، تا هنوز قانون اساسی نظام گذشته لغو نشده است، اما این جریان ادعا میکند که پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان در افغانستان قانون اساسی نقض شده و عملی نشده است.
در اعلامیهای جریان جمهوری خواهان آمده است که مطابق به احکام قانون اساسی، زمینه برای یک حکومت جمهوری مردم سالار از راه انتخابات فراهم شود و پرچم ملی و تمام ارزشهای ملی باید دوباره احیا شوند.
در اعلامیه این نیز گفته شده است که این جریان ملی بدون این که آسیبی به وحدت ملی و تمامیت ارضی برسد، راه را برای روابط در محور اقتصادی با جهان هموار کرده و یک آدرس سیاسی و حقوقی را برای تعامل دوستانۀ جهانیان و سازمانهای بین المللی با افغانستان ایجاد میکند.
در این جریان بیشتر مقام های حکومت پیشین گرد هم جمع شده اند که پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان بر افغانستان کشور را ترک کرده اند.
اما حکومت طالبان میگوید که دیگر برای جریانهایی به گفته آنها تفرقه افگن در افغانستان اجازه فعالیت را نمیدهند.
ذبیح الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان در این مورد به رادیوآزادی گفت: "این یک خبر خوب است اما من فکر نمیکنم که جریانهای مذهبی وحدت افغانها را حفظ کرده بتواند. ما برای وحدت افغانستان به جز مردم سالاری و جمهوریت راه دیگری نداریم، اما این مردم باید به افغانستان بیایند، با مردم از نزدیک بنشینند، مردم را تشویق کنند، به مردم آگاهی بدهند، این چیزی است که یک جریان سیاسی را به پختهگی میرساند."
آقای مجاهد همچنان گفت که در این جریان بیشتر مقامهای حکومت پیشین حضور دارند که در بیست سال گذشته امتحان خود را برای مردم دادند و در آن ناکام شده اند.
در همین حال عصمت قانع، آگاه سیاسی با استقبال از ایجاد این گونه جریانها میگوید که بهتر این بود که مسئولان این جریان به افغانستان بیایند و از این جا فعالیت شان را ادامه دهند: "این یک خبر خوب است اما من فکر میکنم که جریانهای مذهبی باید وحدت ملی افغانها را حفظ کند، ما برای وحدت افغانستان به جز مردم سالاری و جمهوریت راه دیگری نداریم، اما این مردم باید به افغانستان بیایند، با مردم از نزدیک بنشینند، مردم را تشویق کنند، به مردم آگاهی بدهند، این چیزی است که یک جریان سیاسی را به پختهگی میرساند."
جریان جمهوری خواهان در حالی اعلام موجودیت میکند که نزدیک به یک سال از حاکمیت دوبارۀ طالبان در افغانستان میگذرد و تا حال از سوی هیچ حکومتی به رسمیت شناخته نشده است.
در این مدت به شمول جبهۀ مقاومت ملی به رهبری احمد مسعود، چندین جبهه فعالیتهای مسلحانۀ خود را برعلیه طالبان آغاز کرده اند و هر از گاهی ادعا میکنند که در ولایتهای مختلف به طالبان تلفات وارد کرده اند، اما طالبان این موضوع را همواره رد کرده اند.