حکومت طالبان: یونسکو باغ بابر را ثبت میراث‌های فرهنگی جهان کند

آرشیف - نمای از باغ بابر

حکومت طالبان از یونسکو، سازمان علمی و فرهنگی سازمان ملل خواسته که باغ بابر را ثبت میراث‌های فرهنگی جهان کند.

باغ بابر که در جنگ های داخلی ویران شده بود، در زمان حکومت پیشین از سوی موسسۀ آغا خان دوباره بازسازی شده است.

اما آیا این باغ با معیارهای ثبت میراث‌های فرهنگی یونسکو برابر است؟

جزئیات در این مورد در این گزارش...

وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت طالبان از سازمان علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) خواسته که باغ بابر کابل را در فهرست میراث‌های فرهنگی جهان ثبت کند.

عتیق الله عزیزی، معین فرهنگ و هنر این وزارت در ویدیویی که از سوی خبرگزاری دولتی باختر تحت کنترل طالبان نشر شده، گفته که باغ بابر با معیارهای یونسکو برابر است و آنان توقع دارند که به زودی این باغ در فهرست میراث‌های فرهنگی جهان ثبت شود.

او گفت: "از نگاه تاریخی جهانیان هم معترف اند و خواهش ما هم این است که یونسکو باغ بابر را در فهرست میراث‌های فرهنگی شامل کند، به همین خاطر وزیر اطلاعات و فرهنگ در مکتوبی از یونسکو خواسته که باغ بابر با معیارهای میراث‌های فرهنگی یونسکو برابر است و باید به حیث میراث فرهنگی جهان حساب شود."

باغ بابر که در سال ۱۵۲۸ میلادی در منطقه شیردروازۀ کابل بنا شده، حدود پنج قرن قدمت دارد. ظهیرالدین محمد بابر، نخستین فرمان‌روای امپراطوری مغل‌ها در همین باغ دفن است که به همین خاطر هم باغ بابر نامگذاری شده است.

اما آیا این باغ با ده معیاری که یونسکو برای ثبت میراث‌های فرهنگی تعیین کرده، برابر است؟ شریف الله دوست سروانی، نویسنده و عضو اکادمی علوم در این مورد به رادیو آزادی گفت: "این باغ آن ده معیار یونسکو که شهکار نبوغ بشر باشد، بخشی از ارزش‌های بشری باشد، منطقۀ مهم تاریخی و فرهنگی باشد، دیگر این که یونسکو می‌گوید ۵۰ سال پیشینۀ تاریخی داشته باشد، اما این باغ ۵۰۰سال تاریخ دارد، همینگونه از لحاظ زیبایی، محیط زیسط و اکو سیستم هم بهتر است و دیگر اینکه در خطر قرار دارد. با در نظر گرفتن این همه مسایل باید این باغ ثبت میراث‌های فرهنگی شود."

باغ بابر

آقای سروانی می‌گوید، در سال ۱۳۷۲ یونسکو باغی مشابه بابر را در ایران ثبت میراث‌های فرهنگی کرده و لازم است که باغ بابر هم به این فهرست اضافه شود.

در پهلوی ارزش تاریخی و فرهنگی، باغ بابر از دیر زمانی به این سو از تفریح‌گاه‌های مهمی برای جوانان و خانواده‌های ساکن کابل است که آنان در جریان روز لحظات چند از زندگی‌شان را در بین گل‌ها و درختان این باغ با خوشی سپری می‌کنند.

محمد طاهر پشتونیار، باشندۀ کابل که نخستین بار در زمان حکومت سردار محمد داوود خان و پس از آن در زمان دیگر حکومت‌ها به باغ بابر رفته، می‌گوید که این روزها مراجعۀ مردم به این باغ نسبت به گذشته کم شده‌ است:
"زمانی که من طفل بودم، به باغ بابر می‌رفتم، بسیار لذت می‌بردم، بعد از آن در وقت کرزی، اشرف غنی و اکنون که حکومت امارت آمده، چند بار رفته ام، اما در گذشته این باغ دوستداران زیادی داشت و مردمان زیادی به آن می‌آمدند، اکنون هم این باغ همانگونه سرسبز است، اما نسبت به گذشته حضور مردم در آن کمتر محسوس می‌شود."

باغ بابر در گذشته‌ها میزبان کنسرت‌ها، تئاترها، نمایشنامه‌های تمثیلی، نمایشگاه‌های مختلف و برخی بازی‌ها بود، اما اکنون با آمدن طالبان خبری از این گونه رویدادها در آن نیست.

مشخص نیست که یونسکو چه پاسخی در مورد ثبت کردن باغ بابر به عنوان میراث فرهنگی جهان به حکومت طالبان که هنوز به رسمیت شناخته نشده، می‌دهد.

اما قابل ذکر است که وزارت اطلاعات و فرهنگ نظام جمهوری پیشین گفته بود، آنان برخی اسناد معتبری را جمع آوری کردند که اتن ملی، ساخت رباب و هنر میناتوری بهزاد را به عنوان میراث‌های فرهنگی غیرملموس در سازمان یونسکو ثبت کنند.