"فعلاً در همین چیزی کم دو سال که طالبان حاکم شده اند فروشات کلاه و لنگی بیخی زیاد شده، تمام مردم ولسوالی‌ها و حتی جوانان شهر و همه از کلاه و لنگی زیاد استفاده می‌کنند به خصوص زمانی که عیدها نزدیک می‌شود."
کار و بار شیر احمد که در گوشه‌ای از شهر فراه در جنوبغرب افغانستان دکان دارد، این روزها پر رونق شده است.
او در دکانش لنگی، کفش، دستمال، یخن گلدوزی و تکه‌های مردانه می‌فروشد.
شیر احمد می‌گوید که طالبان می‌خواهند که مردم عادی این لباس‌ها را بپوشند.
شیر احمد به رادیو آزادی بیشتر گفت: "شاید خودم شخصاً هر سال ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ کلاه و لنگی را به فروش برسانم چون از وقتی که امارت اسلامی آمده تمام مردم پیر و جوان از کلاه و لنگی استفاده می‌کنند و همه حتی ریش مانده و همه نوع لباس‌های‌شان را و زندگی خود را به رقم طالبان عیار کرده در حالی که در حکومت قبلی این طور نبود. "
بسیاری از جوانان نیز با شیر احمد موافق هستند.
آنها می گویند که این پوشش طالبانی است و مردم نیز مجبور اند که طرز فکر و پوشش خود را به خواست طالبان تطبیق دهند.
سید احمد یکی از جوانان فراه به رادیو آزادی گفت: "از وقتی که امارت اسلامی آمده ما مجبور هستیم که کلاه به سر کنیم. لباس‌های خود را دراز بدوزیم به شکل آنها یونفورم خود را درست کنیم، بخاطری که باز از طرف ریاست امر به معروف برای ما مشکلات ایجاد می‌شود. ما را نمی‌ماند که ما به انتخاب خود برای خود لباس بدوزیم یا سر لچ بگردیم ما مجبور هستیم که به شکل افراد امارت اسلامی خود را عیار کنیم که باز برای ما مشکلات ایجاد نشود. "
گوشه‌ای از شهر فراه
این جوان فراهی گفت که در زمان جمهوری مخلوع او در آستانه عید موی و سر ریشش را به سبک یکی از ستاره‌های مشهور فوتبال جهان درست می‌کرد و در پوشش لباس نیز حق انتخاب داشت اما حال وضع تغییر کرده:
"در عید‌های گذشته ما موی سر خود را بطور خاص درست می‌کردیم که شخصاً خودم موی سر خود را به شکل موی سر ستاره فوتبال کریستیانو رونالدو جور میکردم و لباس‌های خاص برای خود تهیه میکردم اما متاسفانه فعلاً ما موی سر خود را ساده درست می‌کنیم، کلا بسر می‌کنیم و لباس‌های خود را بشکل سابق که درست می‌کردیم فعلاً درست کرده نمی‌توانیم. ما آزاد بودیم و ما آزادی داشتیم آزادی‌های ما سلب شده است."
اما برخی دیگر مانند ادریس ۴۵ ساله از ولسوالی پشت رود ولایت فراه چیزی دیگری می‌گویند:
"همیشه زمانی که عید نزدیک می‌شود بسیاری از مردم ما می‌خواهند که فرهنگ و رسوم افغانی‌شان را با استفاده از کلاه، لنگی، لباس‌های خوب افغانی و استفاده نمایند و از خینه از عید تجلیل می‌کنند و به دیگر مردم جهان نشان می‌دهند."
پس از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان در تابستان ۱۴۰۰ هجری خورشیدی، حکومت آنها محدودیت‌های زیادی وضع کرده اند. مثلاً مردان مجبور اند که ریش بگذارند و حق ندارند که موی سر خود را به استایل‌های گوناگون دلخواه‌شان اصلاح کند.
اداره‌های امر به معروف و نهی از منکر طالبان در بیشتر ولایات افغانستان به کارکنان اداره‌های دولتی هم هشدار داده اند که باید ریش بگذارند و لنگی و لباس‌های وطنی به سبک طالبان بپوشند و اگر چنین نکنند، نباید سر کار حاضر شوند.
این موضوع بارها انتقاد‌های گسترده مردم را به همراه داشته است.
یک فعال مدنی فراه که نمی‌خواهد نامش در گزارش گرفته شود به رادیو آزادی گفت که هر انسان حق انتخاب و زندگی کردن را دارد چونکه انسان‌ها آزاد آفریده شده اند:
"هر جوان هر کسی، هر فردی هر کودکی حق انتخاب رنگ لباس، دوختن لباس، نوع مُد ریش نوع مُد موی جور کردن، موی سر خود یعنی این حق هر جوان است که به دل خود موی سر خود را جور کند و یا هم لباس را به دل خود به خیاط ببرد همان چیزی که مُد هستند همان چیزی که خوش دارد به همان ترتیب به خیاط بگوید به همان رقم به او لباس‌ها را تهیه کند و بدوزد دیگه مردم ما هر کس مستحق همین هستند که از ذوق و از فکر خود استفاده کنند."
سید احمد از باشندگان فراه از طالبان می‌خواهد که بگذراند که مردم به طور آزادانه زندگی کنند و از عید تجلیل نمایند:
"اگر کسی کلاه به سر می‌کند به سر کند و اگر کسی کلاه بسر نمی‌کند برایشان مشکلات ایجاد نکنند و به آنها اجازه داده شود که به خوش دل خود برای خود لباس انتخاب کنند و روزهای عید را به خوشی تجلیل کنند."