قصه های قاری اختر از کسب و کار و خاطرات جالبش

در کارخانه‌ای سفالی سازی در استالف ظروف گلی با ظرافت خاص ساخته می‌شوند.

قاری محمد اختر یوسفی که ۴۵ سال دارد این میراث به جا مانده از نیاکان‌شان را که به گفتهٔ خودش به صد سال پیش بر می‌گردد، در قریهٔ کلالان استالف هنوز زنده نگه‌داشته‌اند.

قاری اختر می‌گوید، از ۱۲ ساله‌گی به سفالی آغاز کرده است:
"کوشش کردم بسیار یک کاسه خرد جور کنم ده سانتی، اگر مه چرخ را می‌گرفتم دستم یادم می‌رفت، اگر دست خود را می‌گرفتم پایم یادم می‌رفت، تا زمانی که یک کمی در پنج ده روز بلد شدم، چیزهای بسیار خرد می‌ساختم کج و کور، پدرم برم می‌گفت او بچه کوشش کو خراب کدی باز جور کو تا یاد بگیری باز یک کاسۀ ده سانتی جور کده بودم و در خانه نگاه کرده بودم از او لذت می‌بردم که کار اولم همین است."

او افزود، این کار را به گونهٔ مسلکی نیز در انستیتوت فیروزکوه افغانستان آموخته است که حال همه خانواده یکجا مصروف این کار اند.

مردان برای ظرف‌ها شکل می‌دهند، طراحی نقش‌های زیبا و ظریف با دستان زنان انجام می‌شوند:
"گل را از کوه استالف می‌آریم، آن غربال می‌کنیم، بعداً آن را لغت می‌‌کنیم یک شب می‌گذاریم دم بکشد، فردایش شاگرد یا پیش‌کار گل را خوب می‌مالد، استاد کار آن را سر چرخ می‌سازد، بعداً در بیرون به آقتاب مانده می‌شود، باز سر چرخ می‌رود، بار دوم با آفتاب می‌کشند، بعداً یک چیز به نام لایه در آن زده می‌شود برای دیزاین، و اوساید رنگ را در آغور می‌چکند و از لته خاصه تیر می‌کنند رنگ می‌کنند، بعداً برای ده ساعت در حرارت ۹ صد الی ۱۱ صد درجه در داش مانده می‌شود، و در آخر یک اثر از آن بیرون شده به مشتری‌های عرضه می‌شود."

به گفتهٔ قاری اختر، ساخت یک ظرف گلی پنج روز زمان می‌برد و آن‌ها در کنار بشقاب، کاسه، جگ و گیلاس، ظروف تزیینی نیز می‌سازند.

قاری اختر افزود، اکنون ده شاگرد با آنها کار می‌کنند.

ظروف سفالی که به دستان قاری اختر ساخته شده اند

او یکی از خاطرات جالبش را چنین تعریف می‌کند:
"خدا مغفرت کند پدر ما را عوض رنگ سمنت را با اکساید گد کرده بود، یک وقت متوجه شدن که رنگ خو مانده تو سمنت را بوردی رنگ کردی، یک دانهٔ این را نمونه در داش ماندیم، از پهلویش تیر می‌شدی در لباس‌هایت بند می‌شد همرایت راه می‌رفت همین‌قدر درشت آمده بود، پدرم گفت این را دور بنداز، اما یک افغان ما آمد این چاینک ایقدر قوارهٔ مقبول نداشت کج و کور طرف او طرف کد گفت همین بالای میز من خوب معلوم می‌شود، برایش گفتم او آدم این را خریده نمی‌توانی قیمتش دوهزار افغانی است، همین دوهزار را انداخت و رفت همین خاطره جالب من است دیگه چیزی را که ما دور می‌انداختیم یک افغان ما آن را دوهزار خرید."

قاری اختر می‌گوید، بیشتر مردم استالف از ظروف سفالی استفاد می‌کنند که او و خانواده‌اش نیز مستثنا نیستند.

این سفالگر می‌گوید، به دلیل کاهش گردشگران کارشان رونق گذشته را ندارد.

قاری اختر از حکومت طالبان می‌خواهد که زمینۀ تولیدات سفالی را به بیرون از افغانستان نیز فراهم کند.