شورای علمای شیعۀ افغانستان میگوید که امیدوار است امسال مراسم عاشورا به گونۀ گسترده و بدون هیچ گونه رویداد امنیتی برگزار شود.
سید حسین عالمی بلخی، رئیس دارالانشاء این شورا روز یکشنبه به رادیو آزادی گفت که طالبان از آنان خواسته اند تا مکانهای تجمعشان را کاهش دهند:
"آنها میخواهند مراکزی که در آن مراسم برگزار میشود باید محدود باشد، از جمله در شهرهای بزرگ کابل، مزار و هرات، زیرا به گفتۀ آنها اگر مراکز زیاد باشد، نمیتوانیم امنیت آنها را تامین کنیم. خواست شورای علما از امارت اسلامی این است که بدون هیچ محدودیتی امنیت را تأمین کند."
او میگوید که در حال حاضر این محدودیتها از سوی حکومت طالبان کم شده، اما جلسات مشورتی برای رفع کامل آنها جریان دارد.
شورای علمای شیعه روز شنبه هم در یک نشست خبری خواستار رفع این محدودیتها شده بود.
هفتۀ گذشته حکومت طالبان در اعلامیهای گفته بود که مراسم محرم بدون محدودیت برگزار میشود، اما به تاریخ ۲۸ سرطان، ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان اعلام کرد که به دلیل اتخاذ تدابیر امنیتی، تجمعات گسترده و رفت و آمدهای گروهی محدود شده است.
لازم به ذکر است که از روز اول تا دهم ماه محرم یعنی تا روز عاشورا، شیعیان افغانستان این روزها را با اجتماعات بزرگی که در آن مراسم مذهبی خود را برگزار میکنند، سپری میکنند.
همین طور در زمان نظام جمهوری با موتر و موتر سایکل به شهرها میآمدند، ترانه میخواندند، پرچمهای سیاه با خود حمل میکردند و در جاهای مختلف بین مردم نذر توزیع میکردند.
برخی ویدیوها که تاریخ دقیق ضبط آن معلوم نیست در شبکههای اجتماعی منتشر شده و ادعا شده که طالبان از نصب بیرقهای سیاه توسط مردم شیعه در مزارشریف و کابل جلوگیری کرده اند.
حکومت طالبان به گونۀ رسمی در مورد این ادعاها چیزی نگفته است.
'واکنشها'
تصمیم حکومت طالبان برای اعمال محدودیت بر چگونگی برگزاری مراسم محرم واکنشهای مختلفی را در پی داشته است.
یکی از گروههای مخالف طالبان به نام جبهۀ آزادی افغانستان، صبح روز یکشنبه در اعلامیهای اقدام طالبان را تحریک به نفاقافگنی مذهبی خوانده است.
در اعلامیۀ این جبهه آمده است: "طالبان به عنوان گروهی که از حمایت مردم برخوردار نیستند، میخواهند تنوع مذهبی را در جامعۀ افغانستان از بین ببرند و کل جامعه را از اسلام به سمت ایدئولوژی افراطی طالبان سوق دهند."
در اعلامیۀ جبهه آزادی نیز نوشته شده است که قیام کربلا نماد عدالت در برابر ظلم و حق در برابر باطل است و به گفتۀ این جبهه، حکومت طالبان به مردم اجازه حضور در مراسم محرم را نمیدهد، زیرا به گفتۀ این جبهه، از روحیۀ ایستادگی در برابر ظلم در میان مردم میترسند.
رادیو آزادی خواست واکنش ذبیح الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان در مورد اظهارات جبهۀ آزادی را جویا شود، اما وی پاسخی نداد.
در همین حال برخی از سیاستمدارانی که در افغانستان زندگی نمیکنند، محدودیتهای حکومت طالبان در مراسم محرم را محکوم کرده و گفته اند که این امر نشان دهندۀ تغییر نکردن طالبان است.
عبدالرشید دوستم، رهبر حزب جنبش ملی شب یکشنبه در صفحۀ توییتر خود مدعی شده که طالبان ضمن اعمال محدودیتها بر مراسم محرم، پرچمهای عزاداری را از محلات شیعهنشین نیز برداشته اند.
عطا محمد نور، رئیس شاخۀ جدا شدۀ حزب جمعیت اسلامی نیز این اقدام طالبان را تحریک به نفاق دینی خوانده و افزوده که محدود کردن مراسم مذهبی تعصب، زورگویی و تفکر انحصاری است.
در زمان نظام جمهوری بر چگونگی برگزاری مراسم محرم در افغانستان محدودیت وضع نمیشد و مقامهای وقت افغانستان نیز در آن شرکت میکردند.
در گزارشی که شبکۀ تحلیگران افغانستان در سال ۲۰۱۷ نشر کرده، آمده که از سال ۲۰۱۱ به این سو تقریباً در هر روز عاشورا حملات تروریستی به تجمعات شیعیان در افغانستان صورت میگیرد، اما این شبکه همچنین گفته که در دو سال گذشته، شاخۀ ولایت خراسان گروه دولت اسلامی (داعش) حتی بدون عاشورا نیز شیعیان را در افغانستان هدف قرار داده است.
تا به حال ۵ روز از آغاز ماه محرم گذشته و در افغانستان ده روز اول این ماه بیشتر با عزاداری و مراسم مختلف مذهبی خاص بزرگداشت میشود.