"ما به داکتران زن بسیار ضرورت داریم، در جریان ولادت، برخی از مردان میگویند حتی اگر میمیرید هم به خانه ولادت کنید."
ناز بیبی که باشندۀ ولسوالی چارچینوی ولایت ارزگان است، میگوید، در مرکزهای صحی منطقهشان داکتران زن وجود ندارد و همین دلیل بسیاری از زنان بجای مراکز صحی در خانهها ولادت میکنند.
او در تماس تلفونی به رادیو آزادی گفت:
"ما زنان به داکتران زن ضرورت داریم، مردان ما اجازه نمیدهند که نزد داکتران مرد برویم، برخی مردان بخاطر اینکه داکتران زن نیستند میگویند اگر میمیرید هم در خانه ولادت کنید."
شیرعلی، باشندۀ ولسوالی میوند کندهار هم میگوید، در محلشان داکتران زن وجود ندارند و در مواقع ضروری نمیتوانند زنان خود را به شفاخانههای مناطق مرکزی انتقال دهند:
"در منطقه ما قابله چه که واکسیناتوران زن هم نیستند از حکومت طالبان میخواهیم که در این زمینه به ما توجه کند."
شماری از داکتران زن هم این مشکل را میپذیرند و میگویند، مشکل کمبود داکتران زن حتا در کابل هم وجود دارد.
داکتر نوریه که نمیخواهد نام محل کارش در گزارش ذکر شود به رادیو آزادی میگوید، کمبود داکتران زن در آینده به یک بحران مبدل خواهد شد:
"کمبود داکتران زن در شفاخانههای افغانستان در حال افزایش است، همین اکنون در بسیاری از شفاخانهها در مرکز کابل داکتران زن کم اند، بخصوص در بسیاری از شفاخانههای خصوصی قابلهها بجای داکتران کار میکنند، این سبب میشود که مرگ و میر بیماران بخصوص مادران و کودکان افزایش یابد."
شرافت زمان، سخنگوی وزارت صحت عامۀ حکومت طالبان به پرسشها ی رادیو آزادی در بارۀ این مشکل و راههای حل آن پاسخ نداد.
اما قلندر عباد، سرپرست این وزارت اواخر هفتۀ گذشته در سفرش به ولایت ارزگان در صحبت با رسانهها گفته که آنان با کمبود داکتران زن مواجه اند و برای حل این مشکل تلاش میکنند.
او در حالی از مشکل کمبود داکتران زن یاد میکند که حکومت طالبان از ماه دسامبر سال ۲۰۲۲ به این سو دروازۀ پوهنتونها را به شمول پوهنتونهای طبی به روی دانشجویان دختر بسته است.
سپوژمی غرنی، محصل سال چهارم پوهنتون طبی کابل میگوید، اگر حکومت طالبان اجازۀ تحصیل به دختران را ندهد، مشکل کمبود داکتران زن در جامعه جدیتر خواهد شد و افزون بر آن مشکلات صحی زنان هم افزایش خواهد یافت.
او به رادیو آزادی گفت:
"اگر محدودیتها در برابر دختران ادامه یابد، پس دور نخواهد بود که در سالهای نه چندان دور داکتران زن وجود نداشته باشند، از سال گذشته به این طرف امتحان شورای طبی هم از دختران گرفته نشده که در نتیجۀ آن کشور با کمبود داکتران زن و بحران جدی مواجه شده است."
اسما هم که در بخش استوماتولوژی تحصیل کرده، میگوید به دلیل محدودیت بر امتحان تخصصی بر محصلان دختر نتوانسته که سند خود را به دست آورد و به عنوان یک داکتر زن کار کند.
او به رادیو آزادی گفت:
"به هرجا که بخاطر کار سی وی میبرم اولین پرسش از من این است که آیا امتحان شورای طبی را دادی؟ اینکه ما در امتحان شورای طبی نمیتوانیم اشتراک کنیم پس اسناد خود را هم گرفته نمیتوانیم."
مشکل کمبود داکتران زن در افغانستان در حالی جدیتر شده که طالبان پس از حاکمیت دوبارهشان در افغانستان مکتبهای بالاتر از صنف ششم را به روی دختران بستند و از ماه دسامبر سال گذشته هم به این سو تحصیل آنان را در پوهنتونها را منع کردند.
با این وجود ظاهراً در پیوند به تحصیل و آموزش دختران در بین مقامهای بلندپایۀ طالبان اختلاف نظر وجود دارد. از این میان شیرمحمد عباس ستانکزی و برخی مقامهای دیگر طالبان بارها از ممنوعیت تحصیل و آموزش دختران انتقاد کرده اند.
اما با وجود خواستهای جهانی برای بازگشایی مکتبها و پوهنتونها به روی دختران، حکومت طالبان تا به حال در این باره تغییر موضع نداده است.