دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد (UNODC) می‌گوید، در افغانستان از هر سه خانواده یک خانواده متاثر از مواد مخدر است.
این اداره می‌گوید، افغانستان با مشکل جدی استعمال مواد مخدر مواجه است.
این دفتر روز چهارشنبه با نشر گزارشی در صفحۀ ایکس (توییتر سابق) خود گفته که UNODC از سال ۲۰۲۱ به این‌سو در بخش درمان و پیشگیری از استعمال مواد مخدر به ۷۴ هزار تن که استعمال کنندۀ مواد مخدر یا در معرض خطر استعمال آن بودند رسیدگی کرده است.
بر اساس گزارش یو ان او دی سی، ۶۰ درصد نفوس افغانستان را جوانان زیر سن ۲۵ سال تشکیل می‌دهند که به همین دلیل بیشتر از همه در جهان جوان‌ترین و سریع ترین جمعیت استعمال کنندگان مواد مخدر را دارد که تلاش برای پیشگیری از آن بسیار مهم است.
این گزارش افزوده که به دلیل دهه‌ها جنگ و بی‌ثباتی، بسیاری از افغانان در برابر بیماری‌های مختلف روحی - روانی از جمله اضطراب و افسردگی آسیب‌پذیر اند که این از دلایل عمدۀ شروع استفاده از مواد مخدر است.
شماری از مردم می‌گویند، پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان در افغانستان به دلیل افزایش بیکاری و فشارهای ناداری، برخی مردم به مواد مخدر معتاد شدند. در حالیکه حکومت طالبان همواره ادعا کرده که معتادان را جمع‌آوری و تداوی کرده و جوانان را از استعمال مواد مخدر منع کرده است.
ماریا، باشندۀ شهر کابل و مادر سه طفل می‌گوید، شوهرش بیش از دو سال است که به دلیل برکناری از وظیفه به مواد مخدر معتاد شده است.
او در صحبت با رادیو آزادی در مورد شوهرش گفت:
"گاهی بعد از دو روز گاهی بعد ۱۰ روز می‌آید همین طور وارد خانه میشود، چیزی که در خانه بوده و نبوده را جمع کرده، حالا نه پول دارم نه دیگه چیزی دارم که از پیشم ببره که می‌آید این سو و آن سو می‌گردد و باز می‌رود . وضعیتش خراب است، اکنون یک یا یک ونیم ماه میشود هیچ خانه هم نیامده و ازش خبر هم ندارم، دلم هم ازش سیاه شده، دیگر زند‌گی سرم بد خورده."
شماری از افراد معتاد به مواد مخدر در کابل - عکس از آرشیف
همزمان با این عبدالناصر منقاد، رئیس شفاخانۀ هزار بستر معتادین در کابل به رادیو آزادی می‌گوید، دلایل اساسی اعتیاد بیکاری، ناداری و فقر است.
او به رادیو آزادی گفت، در کنار این علت‌ها، برخی علت‌های دیگر هم وجود دارد:
"از دلایل اعتیاد بخصوص در بین جوانان برخی اوقات این است که از طرف خانواده به بعضی افراد امتیازات و پول داده میشود، آنان جای دیگری برای مصرف کردن ندارند و به خود مواد مخدر می‌گیرند، دلیل دیگر این است که بعضی مردم بیکار می‌گردند و هیچ کاری ندارند."
منقاد افزود، خانواده‌ها برای پیشگیری از اعتیاد فرزندان خود، آنان را از دوستان معتادشان محافظت کنند.
جنگ درازمدت، بیکاری و دسترسی آسان به مواد مخدر از دلایل عمدۀ اعتیاد به مواد مخدر در افغانستان به شمار می‌رود.