ادارۀ توسعهای سازمان ملل متحد (یو ان دی پی) در افغانستان میگوید، بخش انرژی برق افغانستان با چالشهای عمدهای از جمله دسترسی محدود به انرژی برق به ویژه در مناطق روستایی و وابستگی زیاد به برق وارداتی مواجه است.
این اداره به روز شنبه با نشر گزارشی در صفحۀ ایکس، توییتر سابق خود گفته که افغانستان با بحران بزرگ انرژی برق روبهرو است و در حال حاضر تنها ۴۰ درصد خانوادهها در افغانستان به انرژی برق دسترسی دارند.
به گفتۀ یو ان دی پی، این چالش تاثیرات منفی بر ارائه خدمات ضروری به ویژه در بخش صحت، آموزش، کمکهای بشردوستانه، توسعه و بهبود اقتصادی دارد.
در ادامۀ این گزارش آمده است، یکی دیگر از چالشهای کلیدی عدم تعادل بین تقاضا و عرضۀ انرژی برق در افغانستان است.
به گفتۀ این اداره، تولید برق داخلی افغانستان برای تامین نیازهای آن ناکافی است و در نتیجه این کشور به شدت به برق وارداتی از کشورهای همسایهاش در آسیای میانه و ایران وابسته است.
بیش از ۷۵ درصد برق افغانستان از منابع وارداتی تامین میشود.
ادارۀ توسعهای سازمان ملل متحد در این گزارش میگوید که با وجود تلاشهای مداوم، این مشکل حل نشده باقی مانده است.
یو ان دی پی گفته که برق برخی شفاخانههای ولایتی روزانه ۵ تا ۶ ساعت خاموش میشوند و برخی از روزها به خصوص در فصل زمستان این قطع برق تا ۱۲ساعت به طول میانجامند که به گفتۀ این اداره استفاده از جنراتورهای بزرگ پرهزینه و از نظر زیست محیطی مضر هستند.
داکتر عارف جلالی، سرطبیب شفاخانۀ حوزوی هرات میگوید، برق این شفاخانه از دو لین وارداتی ایران و ترکمنستان تأمین میشود، اما با این وجود گاهی با پرچاوی برق مواجه میشوند.
او به رادیو آزادی گفت:
"بین هر هفته یک روزی یا دو روزی برای یک یا نیم ساعت یک لین برق قطع میشود، اما خوشبختانه شفاخانه از دو لین از فاز ایران و ترکمنستان برق دارد و در کنار آن ما جنراتورهای قوی داریم در صورتی که برق کافی نباشد و یا قطع شود، از آن استفاده میکنیم."
امان: فابریکه تولید نمک دارم چون فابریکه بزرگ است نمیتوانیم به انرژی برق جنراتور آن را دوام دهیم ما هم تصمیم داریم تولید فابریکه را متوقف بسازیم
از سوی هم امان شیرینزاده، مالک یک فابریکه تولید نمک آیدیندار در کابل به رادیو آزادی گفت، برای پیشبرد فعالیتهای فابریکه کاملاً از انرژی جنراتور استفاده میکند و اخیراً تصمیم گرفته که به دلیل هزینه بلند تیل، کار تولید را متوقف بسازد:
"تا فعلاً از انرژی برق جنراتور استفاده میکنیم که هزینۀ هنگفتی را در بر میگیرد، چون فابریکه بزرگ است نمیتوانیم به انرژی برق جنراتور آن را دوام دهیم ما هم تصمیم داریم تولید فابریکه را متوقف بسازیم، چون مشکل تمام میشود و نمیتوانیم با کشورهای همسایه رقابت کنیم."
همچنان نثار، یک باشندۀ ولسوالی ده سبز ولایت کابل در مورد کمبود انرژی برق به رادیو آزادی گفت:
"پرچاوی برقها زیاد شده است، فقط سه تا چهار ساعت نهایت پنج ساعت در ۲۴ ساعت برق میآید، فقط همین قدر برق است از آن زیادتر برق نداریم."
حکمت میوندی، سخنگوی شرکت برشنا در کنترل حکومت طالبان به سوالات رادیو آزادی در بارۀ این که چه راهکارهایی را برای حل مشکل کمبود انرژی برق روی دست دارند، پاسخ نداد.
این در حالی است که سرمفتش ویژۀ ایالات متحدۀ امریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار) در گزارشی در ماه حمل سال روان گفته بود که افغانستان ۸۰ درصد برق خود را از کشورهای همسایه وارد میکند که سالانه ۲۲۰ میلیون دالر هزینه دارد.