جنرال آستین اسکات میلر، فرمانده پیشین عمومی نیروهای امریکایی و ناتو در افغانستان به کمیتۀ روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا مدعی شده که طالبان در سال ۲۰۲۱ در تلاش توافق با حکومت آن زمان نه بلکه به دنبال تصرف افغانستان بودند.
جنرال میلر در اظهارات خود به کمیتهٔ روابط خارجی مجلس نمایندگان ایالات متحدهٔ امریکا که رونوشت آن روز دوشنبه از سوی این کمیته نشر شده، گفته است که طالبان با استفاده از توافقنامۀ دوحه برای تشدید حملات بر نیروهای افغان استفاده کردند.
او ادعا کرده است، هنگامی که رئیس جمهور جوبایدن در اپریل ۲۰۲۱ خروج کامل نظامیان امریکایی از افغانستان را اعلام کرد، به طالبان این ذهنیت را داد که به توافقنامۀ دوحه و تقسیم قدرت نیاز ندارند.
اما جوبایدن، رئیس جمهور امریکا بارها از تصمیم ادارهاش برای خروج نیروهای امریکایی از افغانستان دفاع کرده و همچنان گفته که توافقنامۀ دوحه در دورۀ ریاست جمهوری دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین امریکا امضا شده و دولت او با یک معاملۀ انجام شده مواجه بود.
با این وجود آستین اسکات میلر، جنرال بازنشستۀ امریکایی با تأکید بر این که سقوط افغانستان یک فروپاشی سیاسی بوده، استدلال کرده که پس از اعلام خروج نیروهای امریکایی، فروپاشی اردو و حکومت افغانستان در مدت چند ماه رخ داد و تا پایان سقوط، طالبان پیروزیهای زیادی در میدان جنگ نداشتند.
او افزده که قبل از آگست ۲۰۲۱ از فاجعۀ خروج کامل نیروهای امریکایی از افغانستان هشدار داده بود و نظرش این بوده که حد اقل حضور ۲۵۰۰ سرباز امریکایی در افغانستان میتواند به گونۀ موثر از پایداری نیروهای امنیتی افغان و مبارزه با تروریزم حمایت کنند.
جنرال آستین اسکات میلر که از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ آخرین فرماندۀ ماموریت حمایت قاطع ناتو و نیروهای ایالات متحده در افغانستان بود، همچنان گفته است که نیروی هوایی افغانستان توانمند بودند، اما کاملاً به حمایت نظامیان امریکایی وابسته بودند.
در این حال اجمل عمرشینواری، سخنگوی قوای مسلح جمهوری پیشین و آگاه امور امنیتی میگوید که قطع اکمالات یکی از دلایل دیگری بود که سبب سقوط قوای مسلح افغانستان شد.
او به رادیو آزادی گفت:
"یک بحث عدم هماهنگی سیاسیون بود و بحث دوم این بود که حتی اکمالات و امکانات نیروها که هنوز خودکفا نشده بود هم در همان زمان متوقف شد و باعث این شد که قوای مسلح افغانستان به سقوط برود."
از سوی دیگر عزیز معارج، آگاه سیاسی مدعی است که طالبان با تفاهم امریکا برای بار دوم بر افغانستان حاکم شدند.
"به پروگرام صلح حکومت جمهوری آن وقت آمادگی و باور نداشت، مذاکرات "دوحه" شروع شده بود ۱۸ ماه قبل آن آتشبس میان امریکا و طالبان صورت گرفته بود، صرف جنگ با اردوی افغانستان بود، سکتور امنیتی از آن باخبر بود و به این خاطر قومانده درست نمیکردند، طالبان آهسته آهسته و به تفاهم وارد افغانستان شد غیر کابل تمام جاها را به بسیار آسانی و سهولت اشغال کرد، وعده برایش سپرده شده بود."
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان به پرسشها در بارۀ این ادعاها پاسخ نداد، اما مقامهای طالبان همواره مدعی اند که با زور خود توانسته اند قدرت را در افغانستان بدست بیآورند.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان همچنان بارها گفته که به توافقنامۀ دوحه عمل کرده اند و مطابق آن تهدیدی از افغانستان متوجه هیچ کشوری نخواهد بود.
توافقنامه دوحه در ۲۹ فبروری ۲۰۲۰ توسط زلمی خلیلزاد، نمایندۀ ویژۀ پیشین وزارت خارجۀ امریکا در امور صلح افغانستان و ملا عبدالغنی برادر، رئیس دفتر سیاسی آن زمان طالبان در قطر امضا شد.
بر اساس این توافقنامه، آیندۀ افغانستان باید در جریان مذاکرات بینالافغانی میان هیئت نظام جمهوری مخلوع افغانستان و طالبان تعیین میشد، اما گفتوگوها در این مورد نه تنها نتیجه نداد، بلکه جنگ شدت گرفت و سرانجام در ۱۵ آگست ۲۰۲۱ بار دیگر طالبان کنترل افغانستان را بدست گرفتند.