پس از نشر گزارشهای متعددی از چندین مورد اعدام شماری از اتباع افغانستان در ایران، برخی از خانوادههای زندانیان افغان در ایران و پاکستان میگویند نگران وضعیت اعضای زندانی خانوادههای شان اند.
سوده حسینی که برادرش در ایران به اعدام محکوم شده، هرچند در مورد جرماش جزئیات نمیدهد، اما میگوید که با وجود درخواستهایشان، او را به حکومت طالبان تحویل نداده و پنج سال است که در این وضعیت قرار دارد.
او به رادیو آزادی در این مورد گفت:
"ما چند وکیل را تبدیل کردیم و فکر کردیم که یک وکیل بهتر میتواند او را آزاد کند. حتی اجازه نمیدهند که او را از اصفهان به بندر عباس، جاییکه ما زندگی میکنیم، منتقل کنند. اجازه ملاقات داریم، اما او را به طالبان تحویل ندادند و تخفیف هم ندادند."
محراب، از نزدیکان محمد، یک مهاجر افغان که به دلیل یک دعوای حقوقی در یکی از زندانهای ایران به سر میبرد، میگوید که او هیچ کسی را در آن کشور ندارد و نزدیک به یک سال میشود که در زندانی در این کشور است.
او نیز با نگرانی در مورد وضعیت محمد به رادیو آزادی میگوید: "میخواستیم که وکیل بگیریم، اما پول نداریم. اکنون او در زندان است و گاهی تماس میگیرد. من دوستاش هستم و فامیل و نزدیکانی اینجا ندارد که او را آزاد کند، در زندان مانده است."
شهروندان افغان در پاکستان، همسایه شرقی افغانستان نیز با این وضعیت روبهرو اند.
عزیزگل مادر احمد ضیا فیض که از دو سال بدینسو در پاکستان زندانی است به رادیو آزادی میگوید که تا اکنون او آزاد نشده و اطلاعی از وضعیت او ندارند.
او در این مورد میافزاید: "استاد فیض در زندان مانده است، کسی را نداریم که از او خبری بگیرد. چیزی از دستم ما نمیآید."
به بیان خانم عزیزگل او به جرم اعتراض و نداشتن ویزه در پاکستان بازداشت شدهاست.
این خانوادههای افغان از مقامهای حاکم در افغانستان و کشورهای ایران و پاکستان میخواهند که در مجازات مهاجران زندانی در این کشورها تخفیف قایل شوند.
بیشتر در این باره: نگرانی ایالات متحدۀ امریکا از وضعیت زندانیان افغان بهویژه زندانیان کودک در ایراناین درحالیست که سازمان حقوق بشر ایران در آغاز ماه روان میلادی گزارش داد که دو شهروند افغانستان در زندان شیراز اعدام شدهاند.
این سازمان گزارش داد که حکم اعدام بر این دو تن به نامهای علیالله بخش و افضلالله بخش در زندان عادلآباد شیراز تطبیق شد.
پیش از این نیز این سازمان از چندین مورد اعدام شهروندان افغان گزارش کرده است.
به تازهگی کاظم غریبآبادی، معاون امور بینالملل قوه قضائیه ایران، اعلام کرده که تقریباً ۹۵ درصد از زندانیان خارجی در ایران افغانها هستند.
بر اساس گزارش خبرگزاری ایسنا ایران او بیان کرده که قرار است پس از گفتوگوهای دوجانبه با حکومت طالبان، این زندانیان را به افغانستان تحویل دهند.
هرچند آقای غریبآبادی آماری مشخص از زندانیان افغان ارائه نکرده، اما بر اساس آمار اعلام شده از سوی حکومت طالبان، تا کنون حدود دو هزار تن از زندانیان افغان در ایران به آنان تحویل داده شدهاست.
ضیاء احمد تکل، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه حکومت طالبان نیز به رسانههای محلی گفته که در تلاش هستند زندانیان افغان را از کشورهای خارجی به شمول ایران، پاکستان و ترکیه به افغانستان منتقل و یا آزاد کنند.
این درحالیست که حکومت پاکستان از سال ۲۰۲۳ بدینسو نیز به اتهام نداشتن اسناد قانونی صدها مهاجر افغان، به شمول زنان و کودکان، را بازداشت کردهاند که برخی از آنها پس از سپری کردن ماهها زندان به افغانستان اخراج شدند.