شیوع بیماری چیچک یا آبله ام (ام پاکس) که به آن آبله میمون نیز می‌گویند، پس از آن نگرانی‌های جدی را ایجاد کرد که هفته گذشته مرکز کنترول و پیشگیری از بیماری‌ها در اتحادیه افریقا گزارش داده شد که این بیماری حداقل در سیزده کشور افریقایی شناسایی شده است.
به گفته این مرکز، در مقایسه با مدت زمان مشابه در سال گذشته میلادی، موارد ابتلا به این بیماری ۱۶۰ درصد و مرگ و میر ناشی از آن ۱۹ درصد افزایش یافته است.
بیماری چیچک آبله ام (ام پاکس) چیست؟
این بیماری ویروسی که پیش از این به نام آبله میمون شناخته می‌شد، در سال ۱۹۵۸ میلادی و پس از شیوع بیماری‌های شبه آبله در میمون‌ها شناسایی شد و تا مدت‌ها موارد آن در انسان‌ها تنها در افرادی در افریقای مرکزی و غربی مشاهده شده بود که با حیوانات آلوده تماس نزدیک داشتند.
این یک بیماری عفونی و شدیداً ساری است که از یک فرد به فرد یا افراد دیگر انتقال می‌یابد.
بیماری چیچک یا آبله ام در ۱۳ کشور افریقایی شناسایی شده است.
علایم این بیماری چیست؟
تب، سردردی، درد عضلات، درد کمر، التهاب‌های پوستی از جمله پیدا شدن آبله‌ها در صورت و در سایر قسمت‌های بدن، از علایم این بیماری خوانده شده‌اند.
داکتر فریدالله عمری، متخصص امراض داخله، در این مورد به رادیو آزادی گفت:
"کسانی که به بیماری آبله ام یا آبله میمون مبتلا می‌شوند از درد کمر، سردردی، تب، خستگی و بی‌حالی شکایت می‌کنند و همچنان التهاب‌های پوستی را تجربه خواهند کرد که از چهره شروع و به کف‌های دست و پا هم انتشار می‌کنند."
بیماری آبله ام چگونه گسترش می‌یابد؟
در ۲۰۲۲ میلادی برای نخستین بار تأیید شد که بیماری ویروسی آبله ام از طریق روابط جنسی هم منتقل شده می‌تواند و شیوع آن در بیش از هفتاد کشور جهان که پیش از آن موارد این بیماری در آنها گزارش نشده بود، تأیید شد.
داکتر عمری در این مورد گفت:
"این ویروس می‌تواند که از طریقه‌های مختلف مثلاً از تماس با حیوانات مبتلا به این بیماری، تماس با سطوح یا جاهایی که ملوث به این ویروس است انتقال یابد و یا هم کسانی که این ویروس را دارند آن را می‌توانند از طریق سرفه کردن، عطسه زدن به دیگران انتقال بدهند و یا هم این ویروس از طریق ارتباطات جنسی مثلاً از زن به شوهر و از شوهر به زن می‌تواند انتقال یابد."
بیشتر در این باره: افغان‌ها از گسترش بیماری « آبلهٔ میمون» و انتقال آن به داخل افغانستان نگران اندهمچنان ویروس چیچک یا آبله ام (ام پاکس) از طریق تماس با اشیاء، پارچه‌ها و سطوحی که پس از استفاده از سوی فرد مبتلا، ضد عفونی نشده‌اند هم به دیگران انتقال می‌یابد. این شامل لباس، رختخواب، جان پاک و روی پاک‌ها می‌شود.
چه زمانی یک فرد می‌تواند که بیماری چیچک یا آبله ام را منتقل کند؟
براساس اعلام مرکز کنترول و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده، یک فرد مبتلا از زمانی که علایم بیماری به بدن او ظاهر می‌شود تا زمانی که ضایعات پوستی به‌طور کامل بهبود یابد و یک لایه پوست تازه روی آن تشکیل شود می‌تواند که ناقل این ویروس باشد.
در ویب‌سایت این مرکز نوشته شده که برخی از افراد ممکن است ویروس آبله ام را از یک تا چهار روز پیش از ظاهر شدن علایم، به دیگران انتقال دهند.
آیا این بیماری درمان دارد؟
هنوز واکسین تأیید شده برای درمان آبله ام وجود ندارد اما تحقیقات در مورد جریان دارد.
راه‌های پیشگیری از ابتلا به این بیماری چیست؟
داکتر فریدالله عمری در این مورد می‌گوید:
"با آنکه واکسین مشخص برای این بیماری هنوز ساخته نشده اما برای پیشگیری از این ویروس می‌توان از واکسین Small Pox استفاده کرد. باید بسیار تلاش شود تا کسانی که به این بیماری مبتلا هستند از آنها باید فاصله گرفته شود، با آنها تماس گرفته نشود، و افراد مشکوک باید قرنطین شوند و با دیگران در تماس نباشند و ماسک بپوشند و لوازم شخصی آنها جدا باشند."
بیشتر در این باره:
بازگشت مهاجرین از پاکستان به افغانستان، خطر گسترش بیماری « آبلهٔ میمون» را افزایش داده استنخستین مورد از ابتلا به بیماری آبلهٔ میمون در سویدن ثبت شدسازمان صحی جهان در بخش‌هایی از افریقا به دلیل شیوع بیماری آبله میمون وضعیت اضطراری اعلام کردسازمان صحی جهان آبلهٔ میمون را وضعیت فوق العاده اعلان کردسازمان جهانی صحت: ۷۸۰ مورد بیماری آبله میمون در ۲۷ کشور جهان تایید شده استدر حال حاضر به گفته مرکز پیشگیری از بیماری‌های افریقا، از آغاز سال جاری میلادی تا پایان ماه جولای بیش از ۱۴۵۰۰ مورد ابتلا به بیماری ام پاکس و بیش از ۴۵۰ مورد مرگ ناشی از این بیماری ثبت شده است.
بیش از نود درصد موارد این بیماری در کانگو ثبت شده است. پس از آن پاکستان هم خبر داد که ویروس بیماری چیچک یا ام پاکس را در سه نفر شناسایی کرده که به گفته وزارت صحت این کشور از امارات متحدۀ عربی به پاکستان سفر کرده‌اند.
پیش از این سویدن هم از شناسایی یک مورد این بیماری در فردی خبر داد که به گفته مقام‌های این کشور در افریقا به این بیماری مبتلا شده بود.
این بیماری برای اولین بار در سال ۱۹۵۸ میلادی در بین میمون‌ها یا شادی‌های آزمایشگاهی شناسایی شد و به همین دلیل به نام آبله میمون معروف شد. اما با توجه به تأثیرات نامگذاری و تغییرات در درک علمی، نام بیماری به mpox تغییر یافت.
با ثبت بیماری چیچک یا ام پاکس در برخی از کشورها، چین برای جلوگیری از شیوع این مرض، کنترول‌های مرزی‌اش را تشدید بخشید.
مقام‌های چینی می‌گویند که برای مدت شش ماه همه مسافران که علایم تب، سردردی، درد عضلات را تجربه می‌کنند باید در هنگام ورود به این کشور وضعیت‌شان را گزارش دهند.