برخی از خانوادههای افغان میگویند خشک کردن سبزیجات برای زمستان نسبت به سالهای قبل کمرنگ شده است.
پیاز، بادنجان رومی، بادنجان سیاه، سبزی شفتل، بامیه و مرچ از سبزیجاتیاند که تعدادی از خانوادهها از سالهای گذشته در فصلهایی که حاصلات آنها فراوان است خشک کرده و در زمستان از آن استفاده میکنند.
نسرین، باشندۀ شهر کابل، از خاطراتش در مورد خشک کردن سبزیجات تازه در سالهای قبل و تفاوت آن با امروز به رادیو آزادی گفت:
"یک بیست سی سال قبل مردم بادنجان سیاه، بامیه و گندنه را خشک میکردند، چون آن زمان زیاد امکانات نبود، باز پختهاش میکردند میگفتند سبزی بهار است که حالی مصرف میشود. وقتی عروسی کرده بودم خشویم این کارها را میکردند، اما حالی دنیا پیشرفته شده و سردخانهها ساخته شده است، هرآنچه که در بهار بخواهی در زمستان هم است."
بیشتر در این باره: منع استفاده از میوه های تازه در سالون های عروسی افغانستان؛ باغداران افغان از این تصمیم استقبال کردنداما زرمینه، باشندۀ ولایت نیمروز، علت کاهش استفاده از سبزیجات خشک در زمستان را نبود امکانات و افزایش مشکلات اقتصادی عنوان میکند.
او به رادیو آزادی گفت:
"این چند سال میشود که ما نمیتوانیم بادنجان رومی، بادنجان سیاه، بامیه و دیگر چیزها را برای زمستان خشک کنیم. فعلاً بیکاری است و امسال حتی نمیتوانیم خرچ روزمره خود را به دست بیاوریم، چه برسد به اینکه این سبزیجات را قبلاً خریداری و خشک کنیم برای زمستان. همه بیکار استیم."
با آن که بیشتر خانوادهها از کاهش سبزیجات خشک برای زمستان سخن میگویند، اما ناهید، باشندۀ ولایت لوگر، میگوید در این ولایت هنوز هم برخی خانوادهها سبزیجات را برای زمستان خشک میکنند.
"در ولایت لوگر خانمها همین فعلاً هم که در خانه استند و وظیفه و فعالیت بیرونی ندارند، مجبور استند محصولاتی را که از زمین خود به دست میآورند، هم در تابستان به شکل تازه استفاده کنند و هم خشک کنند که در زمستان از آن استفاده کنند."
سبزیجات تازه بیشتر در تکری یا سبدهای بزرگ برای خشک کردن روی بامها هموار میشود، یا مردم آن را به شکل امیل جیل کرده و آویزان میکنند. این کار بیشتر در قرا و قصبات افغانستان صورت میگیرد.
داکتران بخش طب اما در مورد خشک کردن سبزیجات و استفاده آن در زمستان میگویند اگر سبزیجات در جاهای درست خشک نشود، ممکن باعث ایجاد امراض نزد افراد شود.
بیشتر در این باره: دهقانان افغان: نبود سردخانههای معیاری ما را به فروش ارزان بادنجان رومی مجبور میکندداکتر عمران الکوزی در این باره به رادیو آزادی گفت:
"خشک کردن سبزیجات مشکل زیاد ایجاد نمیکند، ولی مواد مغذی در این کمتر میشود، به خصوص ویتامین سی کم میشود. اگر سبزیجات در جای درست خشک نشود و جای باشد که گرد و خاک وجود داشته باشد، این سبب میشود که گرد و خاک بالای این سبزیجات بشیند و باعث مرض شود و صحی نباشد."
قابل یادآوری است که افغانها نه تنها سبزیجات را برای زمستان خشک میکنند، بلکه حتی گوشت را نیز خشک میکنند و این از خوراکههای خاصشان در زمستان است.
اما حالا به دلیل مشکلات اقتصادی در خانوادهها این رسم هم در بین مردم کاهش یافته است.