بر اساس یافتههای پولتیکو، اشپیگل و چند رسانهٔ دیگر، پناهجویان افغان و سوری در مراکز اخراج در ترکیه روزهای دشواری را سپری کرده و مورد ضربوشتم و سوءاستفاده قرار گرفتهاند.
این رسانهها گزارش دادهاند که این مراکز پناهجویان را با خشونت و زور مجبور به امضای اسنادی برای بازگشت «داوطلبانه» میکنند. در ادامه آمده است که پناهجویان در شرایط غیرصحی، ازدحام بیش از حد و خشونت در این مراکز مواجهاند.
در گزارش این رسانهها همچنین آمده است که برای بسیاری از پناهجویان افغان و سوری دسترسی به وکیل یا تماس با اعضای خانوادهشان بسیار دشوار است.
حکومت ترکیه تا کنون در این مورد ابراز نظر نکرده است.
اما محمد جاوید، باشندهٔ پروان، میگوید که در نتیجهٔ سختگیریهای زیاد، در طول یکسال اقامتش در کمپ ترکیه نتوانست با خانوادهاش در افغانستان تماس بگیرد و سرانجام او را اخیراً به زور به افغانستان دیپورت کردند.
او به رادیو آزادی گفت:
«به هزار مشکل از راه قاچاق رفتیم ترکیه که کار کنیم و به خانواده خود کمک کنیم اما من را بردند به کمپ، در کمپ ترکیه شرایط بسیار خراب بود. به زور از ما امضا گرفتند که دیپورت ما کنند به افغانستان.»
بیشتر در این باره: اتحادیه اروپا از ترکیه خواست تا موارد بد رفتاری با پناهجویان را تحقیق کندهمچنین محمد امان سرکش، یکی از پناهجویان افغان در سوئیس، میگوید که ۴ ماه را در یکی از کمپهای ترکیه با شرایط دشوار سپری کرده است.
او به رادیو آزادی گفت:
«۳۰۰ نفر در یک جا میخوابیدیم، چیزی نبود که خود را بپوشانیم. بچهها کمپلها را با خاک جمع کرده از هر گوشه میآوردند. همهجا بوی گرفتگی بود و هزار قسم مرض هم در آن بود. و بین ۳۰۰ نفر که آنجا بودیم، هیچکدام سالم نمانده بود.»
رسانههای پولتیکو و اشپیگل در گزارشهای خود گفتهاند که این مراکز با کمک مالی اتحادیهٔ اروپا به ارزش ۲۱۳ میلیون یورو ساخته شده، اما مقامهای اروپایی وضعیت این مراکز را نادیده گرفتهاند.
نیو لاینز مگزین نیز گفته است که در سالهای اخیر، دولت ترکیه از زیرساختهای تأمینشده توسط اتحادیهٔ اروپا برای کاهش تعداد پناهجویان استفاده کرده و مراکز پذیرش را به کمپهای اخراج تبدیل کرده است.
در این گزارش گفته شده که با وجود شواهد گسترده از نقض حقوق بشر در این مراکز، مقامات ارشد اتحادیهٔ اروپا بهطور مکرر این موضوع را نادیده گرفتهاند.
در همین حال، نهاد (NRC) گفته است که در سالهای اخیر، با فروپاشی اقتصاد ترکیه و افزایش احساسات ضد پناهجویان، ترکیه تلاشهای خود را برای اخراج مهاجران افزایش داده و صدها هزار سوری و افغان از ترکیه بازگردانده شدهاند.
کمیشنری عالی پناهندگان سازمان ملل (UNHCR) بر لزوم رعایت حقوق بشر و تأمین شرایط مناسب برای پناهجویان تأکید کرده و از دولتها خواسته تا به تعهدات بینالمللی خود در زمینهٔ حمایت از پناهجویان پایبند باشند و از هرگونه نقض حقوق بشر جلوگیری کنند.
این در حالی است که صدها هزار پناهجوی افغان در یکسال گذشته از پاکستان و ایران به افغانستان اخراج شدهاند.