سازمان ملل متحد می‌گوید که هراس از برخورد انتقام‌گیرانۀ حکومت طالبان و گسترش سنت‌های مردسالارانه در سرتاسر افغانستان دیدگاه شماری از مردم را در مورد حقوق زنان تغییر داده‌است.
اداره‌های مختلف این سازمان از جمله سازمان بین‌المللی مهاجرت (ای او ام)، دفتر هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) و بخش زنان این سازمان (یو ان ومن) در یک سروی تازه و مشترک نگرانی کرده‌اند که سیاست‌های طالبان در افغانستان سبب کاهش حمایت خانواده‌ها از آموزش دختران‌شان شده‌است.
این سروی که بر اساس مصاحبه با ۷۷۶ خانم در ۳۴ ولایت افغانستان آماده شده به روز چهارشنبه ۳۰ اکتوبر از سوی بخش زنان سازمان ملل متحد منتشر شده و در آن آمده است که ۴۷ درصد مصاحبه‌کننده‌ها گفته‌اند که حمایت مردم از آموزش دوره ابتدائی دختران‌شان کاهش یافته و ۶۵ درصد شرکت‌کننده‌ها گفته‌اند که آموزش دوره ثانوی دختران حمایت خود را در جامعه از دست داده‌است.
بیشتر در این باره: عفو بین‌الملل خواستار لغو فوری فرمان‌های مغایر با حقوق بشر و حقوق زنان توسط طالبان شددر این سروی مشترک همچنان آمده که علت تغییر این است که شماری از خانواده‌ها آموزش ثانوی دختران‌شان را غیر ضروری و حتی شرم‌آور می‌دانند، اما شماری دیگر به این باور‌اند که محدودیت بر دوره ثانوی و تحصیلات عالی سبب شده که آنان آموزش دوره ابتدائیه دختران‌شان را کم‌ارزش بخوانند.
بر اساس این سروی، برخی از خانواده‌ها برای استقلالیت اقتصادی دختران‌شان در جست‌وجوی مهارت‌های حرفه‌ای مثل فرصت‌های آموزش خیاطی هستند، همچنان آنان گفته‌اند که برای کاهش تأثیرات انزوا دختران‌شان را به مدارس دینی می‌فرستند.
در این حال شماری از خانواده‌ها در افغانستان در صحبت با رادیو آزادی نیز با تأیید این موضوع می‌گویند که با وضع محدودیت بر آموزش دختران‌شان از سوی حکومت طالبان به ادامۀ آموزش دختران‌شان ناامید شده‌اند.
زرمینه یک باشندۀ شهر کابل که یگانۀ سرپرست خانواده خود است به رادیو آزادی می‌گوید که دو دخترش از آموزش باز مانده و یک دخترش که فعلاً در سن رفتن به مکتب قرار دارد، به مکتب نمی‌رود: "که برود چه کند، تا صنف پنجم و ششم می‌خواند باز بعد از آن همین‌جا باقی می‌ماند، دل من هم نمی‌شود که به مکتب برود و دل خودش هم نمی‌شود، مثل گذشته درس هم نیست، بهتر است که یک کسب‌وکار را یاد بگیرد، بخاطری‌که وضعیت اقتصادی من هم خراب است."
اداره‌های یاد‌شده ملل متحد بر اساس این سروی گفته‌اند که محدودیت‌ها بر آموزش دختران سبب شده تا علاقۀ دانش‌آموزان دختر نیز به آموزش کاهش یافته و ازدواج‌های دختران کم‌عمر افزایش پیدا کند.
آمنه یکی از این دانش‌آموزان در این مورد می‌گوید: "من امسال به مکتب نرفتم بخاطری‌که سال قبل هم رفته نمی‌توانستم، به همین خاطر در خانه نشستیم تا همرای مادرم در کارهای خانه و خیاطی کمک کنم."
در گزارش آمده است: بیشتر خانواده‌های افغان به دلیل محدودیت‌ها، ارزش آموزش ابتدائیه دختران را کاهش داده‌اند.
پیش از این هم شماری از مسئولین مکاتب خصوصی به رادیو آزادی گفته بودند که روند نام‌نویسی دختران دانش‌آموز در مکاتب‌شان کاهش یافته است.
اما در این سروی به نقل از شماری از مصاحبه‌شونده‌ها آمده که خانواده‌ها و جامعۀ آن‌ها حالا هم به این باور‌اند که دروازه‌های آموزش یک‌بار دیگر بروی زنان و دختران در افغانستان به گونۀ کامل باز خواهد شد.
یک باشندۀ ولایت ننگرهار و پدر یک دختر محروم مانده از آموزش که نخواست به خاطر حساسیت موضوع نام‌اش را در گزارش ذکر کنیم به رادیو آزادی در این مورد گفت: "طبعاً مردم به این متأثر استند که دختران‌شان از مکتب باز می‌مانند و از صنف ششم به بالا آموزش دیده نمی‌توانند، این برای من هم بسیار نگران‌کننده است، اما این ضروری است، زمانی‌که برای کسی اجازه رفتن تا صنف ششم داده می‌شود، باید حتماً برود."
در سروی سازمان ملل متحد، به دسترسی زنان به مکان‌های عمومی، تفریحی و عدالت و همچنان فعالیت‌های با درآمد و مشارکت دختران و زنان در بخش خصوصی نیز اشاره شده‌است.
بیشتر در این باره:
یوناما: ترس از طالبان و تقویت قواعد مردسالارانه باعث کاهش حمایت از آموزش دختران افغان شده است عفو بین الملل: طالبان باید بگونه فوری فرامینی که حقوق بشر به ویژه حقوق زنان و دختران نقض می‌شود را لغو کندوزارت دفاع امریکا: کوریای شمالی ۱۰ هزار عسکر برای آموزش و جنگ با اوکراین فرستاده استطالبان پس از حاکمیت‌شان در ماه اگست سال ۲۰۲۱، نخست مکاتب دختران بالاتر از صنف ششم را مسدود کرد و بعداً با گذشت چندین ماه دختران را از رفتن به پوهنتون‌ها نیز منع کردند.
آنان همچنان زنان را از کار در بسیاری از ادارات دولتی و غیر دولتی، رفتن به پارک‌های تفریحی، کلپ‌های ورزشی منع کرده و گفته بودند که زنان بدون محرم شرعی به فاصله‌های دور نیز سفر کرده نمی‌توانند.
هرچند این تصمیم طالبان در داخل و خارج با واکنش‌های گسترده روبه‌رو شد و از آنان خواسته شد که این محدودیت‌ها را لغو کنند، اما حکومت طالبان تا کنون در این مورد موقف خود را تغییر نداده، بلکه محدودیت‌ها بر زنان و دختران افغان را بیشتر کرده‌اند.